2. Pa gefnogaeth y mae Llywodraeth Cymru yn ei rhoi i economi Gogledd Cymru? OAQ(5)0611(FM)

Rydym yn parhau i gefnogi datblygiad economaidd ar draws Cymru gyfan drwy helpu busnesau i dyfu, buddsoddi mewn seilwaith o ansawdd uchel, a gwella amodau datblygu economaidd.

Diolch. Yng nghinio CBI Gogledd Cymru wythnos i ddydd Iau diwethaf, lle’r oedd eich cydweithiwr, Ken Skates, wrth gwrs, hefyd yn bresennol, ynghyd â rhai Aelodau eraill, clywsom fod cais cytundeb twf gogledd Cymru bron wedi'i gwblhau, ac yna’n barod i fynd i Lywodraeth y DU ac, yn amlwg, Llywodraeth Cymru. Pan wnaeth Llywodraeth y DU y cynnig cais cytundeb twf yn gyntaf, dywedodd mai ei nod fyddai gweithio gyda Llywodraeth Cymru i ddatganoli pwerau i lawr. Yn ei ddiweddariad i randdeiliaid ym mis Ebrill, dywedodd prif weithredwr cyngor sir y Fflint, sy’n arwain y tîm sy’n llunio'r cais dros chwe chyngor gogledd Cymru, fod uchelgeisiau ar gyfer y pwerau datganoledig i gael eu rhoi i'r rhanbarth yn cynnwys swyddogaethau trafnidiaeth, cynllunio defnydd tir strategol, arloesedd busnes, swyddogaethau cynghori, cyngor gyrfaoedd a threthiant, a thrwy hynny mae’n golygu pwerau trethiant datganoledig, y cwbl yn bwerau sydd o fewn rhodd Lywodraeth Cymru neu fel arall. Sut y bydd eich Llywodraeth yn ymateb i'r alwad hon?

Wel, 'yn ofalus' rwy’n credu yw'r gair y byddwn i'n ei ddefnyddio. Yn gyntaf, os edrychwn ni ar ardrethi busnes, pe byddent yn cael eu datganoli i awdurdodau lleol, yna byddai 17 o'r 22 awdurdod lleol ar eu colled. Felly, mae'n rhaid i ni fod yn ofalus nad ydym yn gweld y sefyllfa honno yn codi. Ein nod fydd datganoli pwerau i gyrff priodol lle y gallwn. Mae'n deg dweud nad yw pob awdurdod lleol yn gallu arfer y pwerau hynny yn effeithiol. Rydym ni eisiau i awdurdodau lleol weithio mewn cyrff rhanbarthol, ond rydym ni wedi ymrwymo’n llwyr i'r cais twf ac, wrth gwrs, byddwn yn gweithio gyda Llywodraeth y DU er mwyn bwrw ymlaen â’r cais hwnnw.

Ers fy ethol flwyddyn yn ôl, nid yn unig yr wyf i wedi bod eisiau gwasanaethu fy etholaeth fy hun, ond hefyd bod yn llais cryf dros y gogledd-ddwyrain cyfan. Rwy'n falch yn ystod y 12 mis diwethaf ein bod ni wedi gweld llawer o fuddsoddiad gan Lywodraeth Cymru yn fy etholaeth i yn unig, o gastell y Fflint i Theatr Clwyd, i gymorth i fusnesau lleol, ond ochr yn ochr â chynigion mawr i wella ein seilwaith ar draws y gogledd cyfan. A yw'r Prif Weinidog yn cytuno â mi mai’r hyn sydd ei angen ar bobl a chymunedau’r gogledd yw gweithredu ac nid geiriau yn unig, ac y bydd yn rhoi sicrwydd pellach i ni yn y gogledd fod Llywodraeth Cymru yn dal i fod wedi ymrwymo i fuddsoddi yn ein rhanbarth a’i chefnogi?

Yn sicr. Mae gwaith eisoes ar y gweill, wrth gwrs, i helpu i gyflawni’r prosiect Wylfa Newydd. Cyhoeddwyd y gronfa o £20 miliwn gennym i sefydlu sefydliad gweithgynhyrchu ac ymchwil uwch, gan gynorthwyo cyflogwyr allweddol fel Airbus. Rydym ni wedi cyhoeddi cynlluniau, wrth gwrs, i fuddsoddi dros £200 miliwn yng nghoridor yr A55/A494. Rydym ni wedi ymrwymo £50 miliwn i fwrw ymlaen â cham cyntaf metro gogledd-ddwyrain Cymru, ac, wrth gwrs, i gefnogi, ychydig ymhellach i'r gorllewin, y drydedd bont dros y Fenai. Mae hynny yn ogystal â gwerth £1 filiwn o gyllid i ddatblygu canolfan fusnes newydd yn Wrecsam gan gynorthwyo 100 o fusnesau newydd.