6. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am sut y bydd Blwyddyn Chwedlau o fudd i ogledd-ddwyrain Cymru? OAQ(5)0617(FM)

Yn gyntaf, mae ein strategaeth dwristiaeth yn nodi ein blaenoriaethau o ran cefnogi'r diwydiant twristiaeth, gan gynnwys cyllid cyfalaf a datblygu, ynghyd â chyfleoedd marchnata a hyrwyddo. Rydym ni’n gwybod bod Blwyddyn Chwedlau yn rhoi cyfle i ni adeiladu ar y sylfaen honno.

Diolch yn fawr, Prif Weinidog. Yn rhan o’r Flwyddyn Chwedlau, rydym ni’n aros yn eiddgar iawn am y dyluniad buddugol ar gyfer ein gosodiad newydd a gefnogir gan Lywodraeth Cymru yng Nghastell y Fflint. Rwy'n siŵr bod pawb yn y gymuned yn edrych ymlaen at y chwedl ddiweddaraf hon yn cyrraedd glannau’r castell, ond roedd hen chwedl leol arall y mae’r etholaeth, a chymuned yr Wyddgrug yn arbennig, yn haeddiannol falch ohoni. Darganfuwyd clogyn aur yr Wyddgrug ym 1833 gan weithwyr yn cloddio am garreg mewn tomen gladdu, ac mae’n rhan o gasgliad yr Amgueddfa Brydeinig yn Llundain ar hyn o bryd. Mae wedi gadael yr Amgueddfa Brydeinig yn y gorffennol i gael ei arddangos dros dro yn Wrecsam, ond nid yw erioed wedi dod yn ôl i’r Wyddgrug i gael ei arddangos dros dro yn y dref lle y cafodd ei ddarganfod. Prif Weinidog, wrth i ni gofio a dathlu Blwyddyn Chwedlau, a ydych chi’n cytuno â barn llawer o’m hetholwyr y byddai'n wych gweld y clogyn aur yn dychwelyd i gael ei arddangos yn y dref lle y cafodd ei ddarganfod?

Ydw. Mae'r clogyn aur yn enwog, wrth gwrs, ac rwy'n siŵr y byddai pobl yr Wyddgrug yn hoffi gweld y clogyn aur gwirioneddol yno, yn hytrach nag iddo gael ei goffáu mewn enw tafarn. [Chwerthin.] Yn Wrecsam oedd honno. Yr anhawster ar hyn o bryd, wrth gwrs, yw nad oes unman yn yr Wyddgrug i’r clogyn gael ei arddangos, a dyna sydd angen ei ddatrys yn gyntaf. Er mwyn i hynny ddigwydd, gallai'r awdurdod lleol yn Sir y Fflint ystyried cymryd yr awenau a siarad gyda ni fel Llywodraeth Cymru i weld beth y gellid ei wneud er mwyn darparu cyfleuster gyda'r awyrgylch cywir, o ran yr amodau atmosfferaidd, ac o ran y diogelwch cywir er mwyn darparu cartref ar gyfer y clogyn aur, hyd yn oed os yw hynny dros dro, yn y blynyddoedd i ddod. Rydym ni’n fwy na pharod, wrth gwrs, i weithio gyda'r awdurdod lleol a chyda phobl leol i weld sut y gallwn fwrw ymlaen â hyn i ddod â'r clogyn adref, ac i bobl yr Wyddgrug allu gweld y clogyn yn ei dref wreiddiol.

Cwestiwn da gan yr Aelod yn y fan yna i ni yn y gogledd. Prif Weinidog, mae Visit Britain wedi lansio Where Stories Become Legends, ymgyrch twristiaeth ffilm ryngwladol gyda Warner Brothers, i gyd-daro â rhyddhau ffilm 'King Arthur', y cafodd rhannau ohoni eu ffilmio yn Eryri. Sut mae Croeso Cymru yn defnyddio ymgyrch Blwyddyn Chwedlau i gydweithio ar hyn? A pha gynlluniau sydd gennych chi yn y dyfodol i hyrwyddo rhanbarth y gogledd, sy’n gartref i rai o'r tirluniau mwyaf dramatig a hardd yn y byd sydd ar gael i'r diwydiant ffilm a'i gefnogwyr?

Wel, roedd 'King Arthur' yn ffilm, os cofiaf yn iawn, y gwnaethom ni ei chefnogi fel Llywodraeth.

Oedd.

Roedd yn ffilm y cymerasom gyfranddaliad ynddi. Ydy, mae'n ffilm sydd wedi ei lleoli yng Nghymru ac mae hi hefyd yn ffilm, wrth gwrs, sydd wedi elwa, rwy’n credu, ar gael ei hôl-gynhyrchu yng Nghymru hefyd. Gofynnodd yr Aelod beth yr ydym ni wedi ei wneud yn benodol dros y gogledd, wel a gaf i ddweud bod tua £0.5 miliwn wedi ei roi ar gael yn y flwyddyn ariannol hon ar gyfer prosiectau yn y gogledd: felly, pum prosiect trwy’r gronfa ymgysylltu twristiaeth ranbarthol, sef cyfanswm o £0.25 miliwn, a £265,000 arall trwy’r gronfa arloesedd cynnyrch twristiaeth i gefnogi chwe phrosiect ar draws y gogledd hefyd. A gaf i ddweud bod y cynllun cymorth buddsoddi twristiaeth wedi gwneud cynigion o gyllid i 48 o fusnesau yn y gogledd ers mis Ebrill 2013, sef cyfanswm o bron i £8 miliwn. Mae hynny wedi dod â buddsoddiad ychwanegol o £12.5 miliwn i mewn ac wedi cynorthwyo 551 o swyddi o ran eu sicrhau, ac mae 433 o swyddi eraill wedi eu creu.

Tra ei bod hi’n berffaith iawn, wrth gwrs, inni ddenu pobl i ddod i ddathlu a dod yn fwy ymwybodol o’r chwedloniaeth a’r storïau sydd gennym ni i’w dweud yng ngogledd-ddwyrain Cymru—i gyfeirio yn ôl at y cwestiwn gwreiddiol—mae yna farchnad sylweddol hefyd, wrth gwrs, yng ngogledd-ddwyrain Cymru, ac, yn aml iawn, nid yw pobl leol wastad yn gwerthfawrogi yr hanes a’r asedau sydd gennym ni yn y gogledd-ddwyrain. Felly, a gaf fi ofyn, tra bod yr ymgyrch yma, wrth gwrs, yn hyrwyddo Cymru yn ehangach, oni ddylai’r Llywodraeth hefyd, ar yr un pryd, fod yn gwneud llawer mwy i hyrwyddo ein hanes a’n treftadaeth ni ar lefel leol hefyd? Fe ddigwyddodd hynny yn fy nyddiau i, gyda’r Ymddiriedolaeth Genedlaethol. Mi gynyddodd nifer yr ymwelwyr yn sylweddol, ac, wrth gwrs, mi gynyddodd nifer y bobl a oedd yn gwirfoddoli ac yn teimlo perchnogaeth o’r asedau hynny, a oedd yn cryfhau y cynnig ehangach o fewn y gogledd.

Fel rhan o’r prosiect—ac mae’n wir dweud nad ŷm ni byth yn gwybod beth sydd ar ein stepen ddrws, a ydym ni? Ynglŷn â’r prosiectau rydw i wedi sôn amdanyn nhw yn barod, mae llawer o’r prosiectau hynny yn gweithio er mwyn sicrhau codi ymwybyddiaeth o hanes lleol gan drigolion lleol. Mae lot fawr o waith yn cael ei wneud, wrth gwrs, gan gyrff gwirfoddol i wneud hynny hefyd. Ond, wrth gwrs, mae fe’n hollbwysig sicrhau bod pobl yn gwybod beth sydd yna, a chymryd diddordeb mewn beth sydd yna, ynglŷn â’i hanes eu hunain, er mwyn, wrth gwrs, eu bod nhw’n gallu actio fel llysgenhadon i’w hardaloedd nhw, a sicrhau bod mwy o bobl yn dod, ymweld, sefyll, a hala arian.