Diolch yn fawr iawn, Llyr, am y cwestiynau a’r sylwadau hynny. Rydych yn hollol gywir; dywedodd yr Athro Donaldson wrthym y dylid defnyddio profion mor anaml â phosibl, ond roedd hefyd yn glir iawn yn ei adroddiad fod profion safonol allanol yn darparu gwybodaeth bwysig ar gyfer meincnodi a dylid ei defnyddio ar y cyd â phrofion ysgol ac asesiadau athrawon. Felly, ni ddywedodd Donaldson o gwbl y dylem roi’r gorau i gynnal profion cenedlaethol. Gwelai hynny fel rhan o ddarlun cyfannol o sut y gallwn ddatblygu ein cyfundrefnau asesu. A dweud y gwir, yr hyn yr argymhellodd yr Athro Donaldson yn ei adroddiad oedd, ac rwy’n dyfynnu:

‘Dylai dulliau arloesol o asesu, gan gynnwys dulliau rhyngweithiol, gael eu datblygu’.

Felly, mewn gwirionedd, mae symud tuag brofion ymaddasol rhyngweithiol ar-lein yn ymateb i argymhelliad a wnaed yn yr adroddiad hwnnw.

Rydych yn hollol glir: os edrychwch ar luniau pert o’r hyn y mae asesu ar gyfer dysgu yn edrych arno mewn gwirionedd, un o elfennau hanfodol hynny yw adolygu gan gymheiriaid a gallu plant eu hunain i edrych yn feirniadol ar eu gwaith eu hunain ac yn wir, helpu i farcio gwaith eu cyd-ddisgybl wrth eu hymyl. Nid wyf yn gwybod a yw eich plant yn defnyddio’r dull pinc ar ôl plesio/gwyrdd am gynnydd, sy’n eu galluogi i ddefnyddio aroleuwyr pinc i dynnu sylw at y darnau da, ac yna rydych yn defnyddio aroleuwr gwyrdd i nodi’r darnau sydd angen tyfu o bosibl, ac angen eu gwella, ond mae’n rhan bwysig iawn o strategaeth o ddatblygu’r hunanfeirniadaeth a’r gallu i nodi. Mae yna lwyth o ffyrdd arloesol o’i ddefnyddio. Atebion anghywir, er enghraifft: os yw dosbarth yn cael yr ateb yn gywir bob amser, pwy sy’n dysgu? Weithiau, mae angen inni gael pethau’n anghywir er mwyn nodi beth a’n harweiniodd i roi’r ateb hwnnw a myfyrio ar hynny. Felly, ceir llawer iawn o wahanol ddulliau. Ond mae’r gallu i ennyn diddordeb plant yn hynny, nid yn unig i gael eu gwaith wedi’i farcio gan athro neu fod athro’n gwneud sylwadau arno, ond mae gallu edrych yn feirniadol ar eu gwaith eu hunain a gwaith pobl eraill, mewn gwirionedd, yn hanfodol bwysig.

Fe sonioch am basbortau dysgu proffesiynol. Mae rôl bendant i’r pasbort dysgu proffesiynol, ond rwy’n meddwl y gallwn ei wneud yn well na’r hyn sydd gennym ar hyn o bryd. Nid wyf yn credu ei fod yn y cyflwr gorau posibl i ennyn diddordeb athrawon ynddo o ddifrif. Ond er lles plant, mae llawer iawn o ysgolion yn defnyddio strategaethau ar gyfer llunio e-bortffolios. Y bore yma, roeddwn yn trafod gyda phennaeth y defnydd o Building Blocks, sef ap a ddatblygwyd gan gwmni yn Llanelli. Maent yn ei ddefnyddio i gasglu a chofnodi gwaith. Mae’n galluogi pobl i fyfyrio ar hynny, ei rannu gyda chyd-ddisgyblion eraill i’w weld, a gallu ei anfon adref. Felly, rwy’n edrych ar beth arall y gallwn ei wneud i ddefnyddio’r math hwnnw o dechnoleg yn ein dysgu.

Un o’r gwelliannau sylweddol y gobeithiaf y bydd profion ymaddasol ar-lein yn eu rhoi i ni, Llyr, yw ymatebion mwy amserol. Fe fyddwch yn gwybod, fel finnau, fod ein plant wedi gwneud y profion nifer o wythnosau yn ôl. Nid wyf yn gwybod am ysgolion yn eich ardal chi, neu yn ardal Darren yn wir, ond byddaf yn cael profion fy mhlant yn ystod wythnos olaf y tymor mae’n debyg—wythnos olaf y tymor—pan nad oes llawer o amser i fynd i’r ysgol a chael trafodaeth gyda’r athro. Ac yna, daw gwyliau’r haf, a chollir y momentwm mewn perthynas â hynny. Felly, un o fanteision newid i’r system hon yw y byddwch yn cael canlyniadau ar unwaith a bydd ysgolion yn gallu ei wneud ar yr adegau o’r flwyddyn sy’n gweddu orau iddynt hwy a’u plant. Felly, rwy’n gobeithio mai un o fanteision symud tuag at hyn yw mwy o hyblygrwydd, ac y bydd yn caniatáu mwy o ymgysylltiad â rhieni wrth drafod canlyniadau profion gyda’u hysgolion, ac mae hynny’n hollbwysig.

Ar ôl ansawdd athro yn yr ystafell ddosbarth, gwyddom mai ymwneud rhieni yn addysg eich plentyn yw’r ail ffactor pwysicaf. Mae’n rhaid inni ddod o hyd i ffyrdd newydd ac arloesol o annog rhieni i ymwneud ag addysg eu plant. Unwaith eto, rwy’n meddwl, yn ddigidol—oherwydd, gadewch i ni wynebu’r ffaith, faint o rieni a welwch wrth gatiau’r ysgol gyda phawb ar eu ffonau clyfar—mae’r maes digidol yn un maes lle gallwn gynyddu’r sgyrsiau hynny rhwng ysgolion a rhieni am addysg eu plant.

Mae angen i ni wneud mwy o ran dysgu proffesiynol i gefnogi sgiliau athrawon mewn asesu ar gyfer dysgu. Fel y dywedais yn fy natganiad, ac fel y gwneuthum gydnabod yn fy natganiad, nid yw wedi gwreiddio i’r fath raddau ac mor gyffredinol ag yr hoffwn iddo fod, a bydd hyn yn parhau rhai o’r sgyrsiau sydd gennym ar y gweill gyda chonsortia rhanbarthol ynglŷn â dysgu proffesiynol.

Beth sy’n dod gyntaf a sut rydym yn asesu cwricwlwm newydd? Un o’r gwersi a ddysgasom gan yr Alban, rwy’n meddwl, yw eu bod wedi datblygu eu cwricwlwm ac wedi meddwl am yr asesu wedyn yn nes ymlaen. Dyna un o’r problemau y credaf fod system addysg yr Alban wedi dioddef yn ei sgil. Felly, rydym yn edrych ar asesu a gwerthuso wrth inni ddatblygu’r cwricwlwm, fel ein bod yn ymwybodol o’r ffaith fod angen inni gael dibenion yn sail iddo, ond ein bod hefyd yn ystyried sut y byddwn yn asesu ar gyfer hynny mewn gwirionedd, a sut y byddwn yn profi ar gyfer hynny wrth i ni ei ddatblygu. Felly, fe fyddwch yn ymwybodol fod y gwaith hwnnw’n mynd rhagddo, ar y cyd â’r gwaith ar y Meysydd Dysgu a Phrofiad, oherwydd os ydym yn ei adael tan y diwedd, ac yn ei gael fel rhywbeth ychwanegol, credaf y byddwn yn mynd yn groes i’r hyn y mae a wnelo asesu ag ef. Ac rwy’n dychwelyd at fy natganiad: ni ddylai asesu fod yn rhywbeth ychwanegol; dylai fod yn rhan annatod o ymarfer athrawon yn yr ystafell ddosbarth.