7. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am fargen dinas-ranbarth Bae Abertawe? OAQ(5)0136(FLG)

Wel, diolch yn fawr, wrth gwrs, am y cwestiwn. Nod bargen dinas-ranbarth bae Abertawe yw rhoi hwb o £1.8 biliwn i’r economi leol, i greu bron 10,000 o swyddi newydd, ac adeiladu ar y llu o gryfderau sydd gan yr holl ranbarth yn barod.

Diolch am eich ateb, Ysgrifennydd y Cabinet. Nawr, pan ddatblygwyd y fargen ddinesig yn gyntaf, roedd y syniad o ddatblygu arfordir y rhyngrwyd yn seiliedig i raddau helaeth ar adeiladu priffordd ddigidol i gysylltu’r DU a Gogledd America, gyda chebl band eang trawsatlantig yn glanio ym mae Oxwich yn y Gŵyr. Mae’r elfen honno bellach yn cael llai o sylw nag a gâi ar un adeg. A allwch roi’r wybodaeth ddiweddaraf inni ynglŷn â’r sefyllfa ddiweddaraf o ran y gwaith o gyflenwi’r cebl trawsatlantig a’i bwysigrwydd i lwyddiant y fargen ddinesig?

Wel, Llywydd, mae’r Aelod yn llygad ei le fod y cebl yn rhan annatod o’r trafodaethau a ddechreuodd fargen ddinesig Abertawe, ac roedd cysylltiad cryf rhwng arweinyddiaeth Syr Terry Matthews a’r syniad o arfordir y rhyngrwyd. Fel y gŵyr yr Aelod, mae gan y fargen ddinesig, fel y’i cytunwyd yn y pen draw, 11 o brosiectau penodol yn ganolog iddi. Mae dau o’r prosiectau hynny’n cwmpasu’r rhanbarth cyfan—sef buddsoddi mewn seilwaith a mentrau digidol i sicrhau ein bod yn datblygu sgiliau a thalentau’r bobl sy’n byw ym mhob cwr o ranbarth Bae Abertawe. Bydd y cysylltydd, a’r ffordd y bydd yn dylanwadu ar y fargen yn ei chyfanrwydd, bellach yn rhan o’r gwaith o ddatblygu cynlluniau’r prosiectau hynny, gan fod yn rhaid i’w fersiynau terfynol gael eu cymeradwyo gan Lywodraethau Cymru a’r DU, yn ogystal â’r Cabinet rhanbarthol a fydd yn rhan o’r broses o lywodraethu’r fargen.

Wel, wynebodd yr arweinwyr sy’n gyfrifol am y cais hwn ddiwydrwydd dyladwy trwyadl iawn gan Lywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU, ac rwy’n siŵr eich bod wedi rhagweld cerrig milltir penodol yn cael eu gosod er mwyn nodi cynnydd a addawyd, yn gyntaf o ran darparu’r strwythur llywodraethu hwnnw roeddech yn sôn amdano, ac yn ail o ran y math o rawiau trosiadol yn y ddaear, os mynnwch, a dechrau gwario arian ar y prosiectau hynny. Pryd y disgwylir cyrraedd y gyntaf o’r cerrig milltir yn y ddau faes a pha fecanwaith y mae Llywodraeth Cymru yn ei ddefnyddio i fonitro cynnydd yn erbyn ei disgwyliadau ei hun ar gyfer canlyniadau’r fargen?

Diolch i Suzy Davies am hynny. Mae’n llygad ei lle i ddweud bod y broses o archwilio’r cytundeb wedi bod yn drwyadl ac wedi cynnwys Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU. O ganlyniad, mae cyfres o fecanweithiau naill ai eisoes ar waith neu ar fin cael eu cadarnhau i sicrhau bod yr ymdeimlad hwnnw o drylwyredd yn parhau wrth ddatblygu’r cytundeb yn y dyfodol. Felly, mae’n rhaid i dîm cyflawni’r fargen ddinesig, sef y tîm ar lawr gwlad, ddarparu adroddiadau chwarterol am eu gweithgarwch i Lywodraeth y DU ac i Lywodraeth Cymru, a byddwn yn derbyn y wybodaeth ddiweddaraf yn y ffordd chwarterol honno.

Fel y dywedais wrth Dai Lloyd, ni fydd yr 11 prosiect yn cael eu cymeradwyo’n derfynol hyd nes y cyflwynir achosion busnes llawn i’r holl bartneriaid, ac y bydd gennym gynllun gweithredu, monitro a gwerthuso wedi’i gytuno a fydd yn cael ei roi ar waith yn awr, ar ôl yr etholiadau llywodraeth leol ac wrth i’r partneriaid ddod at ei gilydd eto, er mwyn inni fod yn sicr y gall pob un ohonom, cyn rhoi’r fargen ar waith, fod yn hyderus y bydd yn gwireddu, yn ymarferol, yr addewid go iawn y mae’n ei wneud i bobl ledled dinas-ranbarth bae Abertawe.