Part of the debate – Senedd Cymru am 3:53 pm ar 7 Mehefin 2017.
Mae’n rhaid i bawb ohonom gydnabod bod hwn yn gyfnod ansicr i’r gymuned amaethyddol yng Nghymru. Hyd nes y bydd manylion llawn y cytundeb Brexit wedi’u cwblhau, bydd ffermwyr Cymru, a phob ffermwr y DU yn wir, yn ansicr ynglŷn â’r hyn a ddaw yn y dyfodol. Fodd bynnag, os yw Llywodraeth y DU yn gwneud y penderfyniadau cywir, y gwir amdani yw y dylai ffermwyr Prydain fod yn llawer gwell eu byd nag yr oeddent o dan y polisi amaethyddol cyffredin. Mae hyd yn oed cipolwg brysiog ar yr hyn y mae’r PAC wedi’i wneud i ffermwyr Prydain a Chymru yn cadarnhau mai ychydig iawn a wnaeth i helpu cymuned ffermio Cymru mewn gwirionedd.
Yn wir, gellid dadlau mai’r cyfan y mae wedi’i gyflawni yw gwneud ffermwyr Cymru bron yn gyfan gwbl ddibynnol ar gymorthdaliadau ffermio o Ewrop sy’n lleihau fwyfwy. Mae’r rhan fwyaf o ffermwyr yng Nghymru yn perthyn i’r categori ffermydd bach. Mae canran uchel iawn ohonynt yn ffermwyr mynydd sydd bellach ymhlith y tlotaf yn Ewrop gyfan. Dywedir bod cyflogau cyfartalog oddeutu £12,000 y flwyddyn i lawer o’r ffermydd hyn—prin fod hynny’n gymeradwyaeth frwd i’r fformiwla PAC a ddefnyddiwyd ar gyfer ffermio ym Mhrydain dros y 40 mlynedd diwethaf. Mae’r un fformiwla wedi golygu bod llawer o ffermwyr yn ne-ddwyrain Lloegr yn dod yn filiwnyddion oherwydd eu gallu i fanteisio ar ddeddfau cymhorthdal hurt ar gyfer ffermydd. [Torri ar draws.] Iawn, os gwelwch yn dda.