Diolch, Dirprwy Lywydd. Diolch i Nick Ramsay am ei groeso cyffredinol i gyhoeddi'r fframwaith a'i raglen waith. Gwnes i gyfrannu at ysgrifennu'r rhagair iddo. Rwy'n meddwl mai Mario Cuomo a ddywedodd fod gwleidyddion yn ymgyrchu mewn barddoniaeth ond yn llywodraethu mewn rhyddiaith, ac, yn gyffredinol, rwy’n meddwl bod swydd gwleidydd sy'n gweithio yn agosach at limrigau na sonedau. Ond rwy'n falch ei fod wedi mwynhau ei ddarllen.

A gaf i ddweud fy mod yn meddwl ei fod wedi crynhoi’n gywir iawn rhai o'r dadleuon allweddol sydd y tu ôl i’r fframwaith a'r cyngor a gawsom gan randdeiliaid ynghylch parhad, yn nyddiau cynharaf datganoli treth, gyda'r posibilrwydd o fwy o wahaniaethu yn y dyfodol a chyngor penodol inni am natur fandyllog y ffin a rhoi sylw i'r ffordd y byddai penderfyniadau am drethi datganoledig a wneir yng Nghymru yn effeithio ar weithgarwch trawsffiniol.

Gofynnodd Nick Ramsay gyfres o gwestiynau penodol imi, Dirprwy Lywydd, a byddaf yn ceisio eu hateb yn awr. O ran sut y byddwn yn parhau i gynnal deialog agos â chydrannau eraill o'r Deyrnas Unedig, rwy’n edrych ymlaen at barhau â'r cyfarfodydd cyllid pedrochr gyda Gweinidogion cyllid gogledd Iwerddon a’r Alban a Phrif Ysgrifennydd y Trysorlys. Mewn ysbryd o gydweithredu trawsbleidiol, gadewch imi gofnodi fy ngwerthfawrogiad o waith David Gauke pan oedd yn Brif Ysgrifennydd y Trysorlys. Mae ef bellach wedi cael dyrchafiad, byddwn yn tybio, at bortffolio Cabinet mwy sylweddol, ond roeddwn bob amser yn ei weld yn rhywun yr oedd yn bosibl gwneud busnes ag ef a chael sgyrsiau priodol ag ef, hyd yn oed pan nad oeddem yn cytuno, ac rwy’n edrych ymlaen yn awr at ailsefydlu’r berthynas honno gyda'i olynydd.

A gaf i gadarnhau y prynhawn yma, Dirprwy Lywydd, fy mod i’n bwriadu cyflwyno datganiad ynglŷn â chyfraddau a bandiau erbyn 1 Hydref fel y cytunais â'r Pwyllgor Cyllid? O ran trethi newydd, rwy’n meddwl, Dirprwy Lywydd, y byddai'n gywir dweud bod y setliad newydd yn rhoi'r potensial i Lywodraeth Cymru gynnig trethi newydd yn hytrach na chyflwyno trethi newydd i Gymru. Mae cyfres o rwystrau a nodwyd yn y papur gorchymyn a arweiniodd at Ddeddf Cymru 2014 y byddai'n rhaid inni eu bodloni, er mwyn cynnig treth newydd yn llwyddiannus ar gyfer Cymru. Rwy'n awyddus iawn, fel y dywedais yng Nghasnewydd, i brofi'r peirianwaith sydd nawr wedi'i sefydlu. Ac, fel y dywedais yn fy natganiad, mae dadl wedi ei chytuno arni yn amser y Llywodraeth cyn toriad yr haf, ac rwy’n gobeithio y bydd natur y ddadl honno’n wirioneddol agored. Nid dadl ar gyfres o gynigion y mae’r Llywodraeth yn bwriadu eu cyflwyno i bobl eu cymeradwyo neu beidio yw hi. Mae'n ddadl lle’r wyf yn gobeithio y byddwn gyda’n gilydd yn casglu’r holl syniadau y gallwn eu cynhyrchu, yr holl ystyriaethau yr ydym yn meddwl bod angen inni weithio drwyddynt, ac y bydd yn ddadl lle’r ydym, ar draws y Siambr, yn rhannu’r syniadau gorau sydd gennym er mwyn ein galluogi i brofi’r peirianwaith hwnnw yn y ffordd fwyaf llwyddiannus.

Gofynnodd Nick Ramsay am ddiwygio’r dreth gyngor ac a yw'n uniongyrchol gysylltiedig â'r posibiliadau mwy hirdymor o ddisodli’r dreth gyngor. Yr ateb i hynny, rwy’n meddwl, yw ei bod yn debygol nad ydynt wedi’u cysylltu’n uniongyrchol yn y ffordd honno. Rwy’n gobeithio gwneud rhai cynigion ar gyfer diwygio’r dreth gyngor fel y mae'n gweithredu yn y presennol i'w gwneud yn decach ac i sicrhau y caiff ei gweinyddu’n fwy effeithlon. Ar yr un pryd, mae’r rhaglen waith, fel y bydd yr Aelodau wedi’i weld, yn ein hymrwymo i weithio i edrych, mewn ffordd gymhwysol, ar effaith bosibl dewisiadau eraill yn lle’r dreth gyngor, gan gynnwys treth gwerth tir, pe baent yn cael eu cyflwyno, yn amgylchiadau Cymru. Rwy'n meddwl bod hwnnw'n ddarn pwysig iawn o waith, a bydd yn caniatáu i'r Cynulliad yn y dyfodol wneud penderfyniad gwybodus ynghylch a oes ffordd well o wneud trefniadau trethiant lleol, oherwydd byddwn wedi symud ymlaen yn y tymor Cynulliad hwn o ymarfer rhinweddau damcaniaethol gwahanol fodelau o drethi lleol i ddarn cymhwysol o waith sy'n edrych ar yr hyn y byddai'n rhaid inni ei wneud mewn gwirionedd a sut gallai newid effeithio ar y byd go iawn.

Yn olaf, i gadarnhau’r hyn a ddywedodd Nick Ramsay, bydd gweinyddu treth incwm, ar ôl datganoli treth incwm yn rhannol, yn aros gyda Chyllid a Thollau EM, nid gydag Awdurdod Cyllid Cymru, ond mae bwrdd prosiect ar y cyd wedi'i sefydlu ac mae wedi cyfarfod, rhwng Cyllid a Thollau EM, rhwng Llywodraeth Cymru, gan gynnwys Awdurdod Cyllid Cymru hefyd. Bydd Cyllid a Thollau EM yn galw ar eu profiad o ddatganoli treth incwm yn rhannol yn yr Alban i wneud yn siŵr eu bod yn y sefyllfa orau bosibl i gymryd y cyfrifoldebau newydd hyn ar gyfer Cymru.