Nid wyf am gadw pobl ar y pwynt hwn, oherwydd credaf fod Steffan Lewis wedi’i nodi’n gampus iawn. Rwy’n teimlo bron fel pe bawn mewn moment ‘Alice in Wonderland’ yma, wyddoch chi, pan fyddaf yn clywed gwleidyddion aeddfed yn gwrthod derbyn yr ymadrodd y mae pawb arall yn y byd yn ei ddefnyddio mewn gwirionedd, gan gynnwys swyddogion yr Undeb Ewropeaidd a chan gynnwys y Sefydliad Astudiaethau Cyllid. A dweud y gwir, roedd Full Fact, a fu’n gwasanaethu’n glodwiw yn ystod yr ymgyrch etholiadol, yn dwyn gwleidyddion i gyfrif pan oeddent yn gynnil gyda’r hen actualité—roeddent hyd yn oed yn dweud,’Ydy, mae aelodaeth o’r farchnad sengl yn bodoli. Dyma ydyw—’. Mae’r farchnad sengl yn ddeuaidd—rydych naill ai ynddi neu’r tu allan iddi, a dyna’r broblem. Gallwch ddewis eich iaith eich hun, os dymunwch. Dyna ni, rydym yn garedig ym Mhlaid Cymru, yn creu’r ymadrodd hwn, nad oes neb arall yn ei ddefnyddio, gyda llaw—’cymryd rhan yn y farchnad sengl’—ond ni allwch ddweud nad yw aelodaeth o’r farchnad sengl yn bodoli, gan fod gweddill y byd yn ei alw’n hynny. 

Gadewch i ni fynd yn ôl at y pwynt craidd—[Torri ar draws.]. Mae hyd yn oed Stephen Kinnock yn defnyddio ‘aelodaeth o’r farchnad sengl’—dylech gael gair gydag ef. Gadewch i ni fynd yn ôl at bwynt craidd y trydydd paragraff yn y cynnig hwn, sef llais Cymru. Os oes cytundebau masnach yn mynd i fod, pwy sy’n mynd i fod yn gwrando arnom? Wrth gwrs, mae’n rhaid i ni gyferbynnu ein sefyllfa â’r sefyllfa roedd y Senedd Walwnaidd ynddi—aelod o’r cytundeb masnach economaidd cynhwysfawr rhwng Canada a’r Undeb Ewropeaidd. Wrth gwrs, roeddent yn ei ddal yn ôl oherwydd rhai pryderon a oedd ganddynt yn ôl ym mis Chwefror. Yr hyn nad yw pobl yn sylweddoli o bosibl mewn gwirionedd yw bod yr un broses wedi cael ei dilyn yng Nghanada, a’r wythnos diwethaf yn unig y cafodd y cytundeb masnach economaidd cynhwysfawr ei gadarnhau yng Nghanada, gan ei fod wedi gorfod mynd i bob talaith a thiriogaeth unigol, a Quebec oedd y dalaith olaf i’w gefnogi.

Mae’r un egwyddor yn berthnasol yn Awstralia—y cytundeb masnach rydd rhwng Singapôr ac Awstralia er enghraifft, a darparu cydnabyddiaeth gilyddol i nwyddau rhwng Awstralia a Seland Newydd. Roedd yn rhaid i bob un o diriogaethau—gwladwriaethau a thiriogaethau—Awstralia gytuno i’r cytundebau hynny, a hynny er gwaethaf y ffaith fod adran 92 o gyfansoddiad Awstralia yn nodi bod marchnata, masnachu a chyfathrachu cwbl ddi-dâl rhwng y gwladwriaethau.

Maent yn cydnabod pwysigrwydd, mewn sefyllfa ffederal, cydnabod buddiannau’r tiriogaethau gwladwriaethol datganoledig hynny, ac eto yr hyn a gawn gan Lywodraeth y DU ar hyn o bryd yw’r addewid y bydd y bwrdd masnach a chomisiynwyr masnach ei Mawrhydi yn cael eu hadfer—yn ôl â ni i’r ddeunawfed ganrif. Rwyf bron yn meddwl tybed a ydynt yn mynd i ddod â Chwmni India’r Dwyrain yn ei ôl hefyd.

Rwy’n cefnogi gwleidyddiaeth y ffrynt unedig, ac mae hwn yn ffrynt lle mae’n rhaid inni fod yn unedig, oherwydd ni allwn ganiatáu sefyllfa lle mae ein buddiannau economaidd dilys ac unigryw yn cael eu hanwybyddu gan y canol.