Hoffwn ddiolch i'r Prif Weinidog, a dweud y gwir, am ei ymateb ddoe i'r cytundeb hyder a chyflenwi. Roeddwn yn meddwl bod ei ddicter—ei ddicter—wrth y cytundeb yn amlwg ddoe, ac roedd yn glir iawn, yr anfodlonrwydd, nid dim ond o Gymru ond hefyd o'r Alban, wrth y ffaith y gallwch heddiw gael arian parod am bleidleisiau. Dyna beth sydd wedi digwydd yma. Efallai y bydd rhai pobl yn y Siambr hon yn fwy cyfarwydd ag arian am gwestiynau; mae arian am bleidleisiau’n waeth. Mae arian am bleidleisiau’n waeth a dyna beth yr ydym yn sôn amdano yma.

A gaf i ddweud mai’r pwynt arall yr wyf yn meddwl ei bod yn werth ei danlinellu yw nad hyn fydd diwedd y peth? Nid hyn fydd diwedd y peth. Byddant yn ôl am ragor. Dyna un o'r pethau brawychus am hyn. Dim ond dechrau’r negodi yw hyn. Maen nhw wedi eu cloi i mewn am gwpl o flynyddoedd. Os gallant ddal gafael ar rym am y pum mlynedd y maent i fod i ddal gafael ar rym, byddwn yn siarad am wthio mwy fyth o gyllid i lawr eu gyddfau. Nid yw hynny'n dderbyniol. A phwy yw’r DUP hyn sy'n cynnal y Llywodraeth Dorïaidd simsan? Pwy ydyn nhw? Wel, mae ganddynt farn eithaf amheus am erthylu ac mae ganddynt farn annymunol am hawliau i bobl hoyw. Ond, yn fwy na dim byd arall, ydych chi'n gwybod beth sy’n fy mhoeni? Y ffaith eu bod yn ddi-glem yn wleidyddol ac yn economaidd. Cawsant eu darostwng oherwydd eu bod yn cynnig talu £160 i bobl i losgi gwerth £100 o danwydd. Mae'n sefyllfa hurt. Doedd dim terfyn uchaf ar y swm y gellid ei dalu iddynt, a dyna beth ddaeth â'r sefyllfa i ben yn Stormont. Maent wedi mynd i’r gwely gyda phobl sydd, yn syml, yn ddi-glem, ac rwy'n meddwl y dylid tanlinellu hynny hefyd.

Ond, yn fwy na hynny, mae Llywodraethau olynol yn y wlad hon wedi brwydro a gweithio’n ddiflino i sicrhau heddwch yng Ngogledd Iwerddon. Y ffaith yw bod penderfyniad wedi’i wneud yn y Cenhedloedd Unedig sy'n awgrymu y dylai Llywodraeth y Deyrnas Unedig fod yn frocer gonest yn y trafodaethau yng Ngogledd Iwerddon. Yn syml, nid yw hynny'n bosibl pan fo Llywodraeth Dorïaidd y DU yn y gwely gydag un o'r pleidiau. Nid yw'n bosibl bod yn frocer gonest ac rwy’n meddwl tybed beth ar y ddaear a ddaw o’r sefyllfa honno.

Brexit—mae siec wag ar gyfer Brexit. Maent wedi dweud yn llythrennol, ‘Unrhyw beth sydd ei eisiau arnoch. Unrhyw beth sydd ei eisiau arnoch ar hyn, byddwn yn cytuno ag ef.’ Yr unig bwynt y maent wedi ei wneud yw yr hoffent ffin feddal â Gogledd Iwerddon. Nawr, rwy’n croesawu—rwy’n meddwl ei bod yn bwysig iawn cael ffin feddal â Gogledd Iwerddon, ond rwy’n bryderus ofnadwy y byddwn yn gweld ffin galed â Chymru. Nawr, ble mae’r ASau Torïaidd hyn o Gymru, yn gweiddi ac yn gwneud yn siŵr nad ydym ni’n cael ffin galed os ydynt yn cael ffin feddal â Gogledd Iwerddon? Rwy'n meddwl bod pobl yng Nghymru sy'n sâl ac sy’n haeddu cael eu trin yn dda gan y GIG yr un math o bobl â’r bobl sy'n sâl yng Ngogledd Iwerddon; maent yn haeddu’r un math o wasanaethau.

Mae'r datganiad yn awgrymu, yn olaf, yr hoffai gryfhau a gwella'r undeb. Credaf y bydd y cytundeb hwn yn gyrru hollt drwy ein gwlad a'n cefndryd Celtaidd, ac rwyf fi, yn bersonol, yn gresynu’n ddifrifol wrth y ffaith honno.