6. 6. Dadl gan y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig ar ei Adroddiad ar Ddyfodol Polisïau Amaethyddol a Datblygu Gwledig yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:09 pm ar 28 Mehefin 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Baroness Mair Eluned Morgan Baroness Mair Eluned Morgan Labour 5:09, 28 Mehefin 2017

(Cyfieithwyd)

Gwych. Wel, pob lwc gyda hynny. Rwy’n gobeithio bod yr Undeb Ewropeaidd yn gwrando. Byddem i gyd wrth ein boddau’n gweld sefyllfa o’r fath yn cael ei gwireddu. Fe welwn beth sy’n bosibl.

Rwy’n credu bod yna lwyth o faterion y mae angen eu hystyried yng ngoleuni Brexit, ond rwy’n meddwl bod un peth yn glir, sef y byddwn yn rhoi’r gorau i fod yn rhan o’r polisi amaethyddol cyffredin o dan unrhyw fodel newydd y byddwn yn rhan ohono. Felly, oni bai ein bod yn rhoi trefn ar ein pethau’n weddol gyflym, mae hynny’n debygol o arwain at ansefydlogrwydd ac ansicrwydd enfawr i niferoedd helaeth o bobl sy’n byw yn ein cymunedau gwledig. Ac mae’r cloc yn tician.

Rwy’n gobeithio y bydd aelodau’r pwyllgor yn maddau i mi gan nad wyf yn mynd i ganolbwyntio ar yr hyn sy’n dda yn yr adroddiad, a oedd yn ardderchog mae’n rhaid i mi bwysleisio, ond ar agweddau ar bolisi nad ydynt efallai wedi cael y sylw y credaf eu bod yn ei haeddu yn yr adroddiad. Fel y Llywodraeth yn Iwerddon, credaf y dylem fod yn paratoi ar gyfer senario waethaf: un lle rydym yn disgyn oddi ar glogwyn ac yn gorfod troi at reolau Sefydliad Masnach y Byd. Nid yw’n sefyllfa ddymunol, mae’n amlwg, ond mae’n un y credaf y dylem fod yn barod amdani. Os yw hyn yn digwydd, credaf y byddai’n rhaid i’r gymuned ffermio symud o ddiwydiant sy’n canolbwyntio ar gyflenwi i un sy’n canolbwyntio ar y galw. Prin fod yr adroddiad yn sôn am yr angen neu’r posibilrwydd o ychwanegu gwerth at gynnyrch crai. Er bod prosesu bwyd yn cael ei wneud i raddau yng Nghymru, mae’r lle i ehangu yn gwbl enfawr. Gadewch i mi roi enghraifft i chi—