1. Pa gynnydd y mae’r Cynulliad yn ei wneud o ran tyfu bwyd ar ei ystâd? OAQ(5)008(AC)[R]

Diolch i’r Aelod am y cwestiwn. Yn 2014, cynhaliwyd cynllun peilot gan grŵp o wirfoddolwyr staff i asesu dichonoldeb tyfu bwyd ar ystad y Cynulliad. Fel y byddwch yn sylweddoli, nid oes gan y Cynulliad fawr o ofod tyfu addas, yn wahanol i rai o ddeddfwrfeydd eraill y DU, ac yn anffodus, gwelwyd nad yw’n bosibl tyfu bwyd ar yr ystad, er bod ein harlwywyr yn tyfu perlysiau i’w defnyddio yn y gwasanaeth arlwyo.

Daeth Suzy Davies i’r Gadair.

Carwn herio’r rhagdybiaeth honno, gan fy mod yn ymwneud yn fy nghymunedau ag ardaloedd lle nad oes fawr ddim mannau gwyrdd, ac eto deuir o hyd i fannau gwyrdd er mwyn tyfu pethau. Oherwydd mae llawer iawn o dystiolaeth fod hynny’n gwella lles yn ogystal â hybu bywyd gwyllt. Cafwyd menter yn ystod y Cynulliad diwethaf, o dan arweiniad Julie Morgan, i annog Aelodau a staff i dyfu bwyd neu flodau ar yr ystad, a byddai’n hawdd i mi nodi mannau lle y gallem wneud hynny. Er enghraifft, ceir cynteddau sydd wedi troi’n dai gwydr yn yr haf, a gallwn fod yn tyfu tomatos, a byddent yn edrych yn ddeniadol—a llawer o engreifftiau felly, wyddoch chi, lle byddai pawb yn ennill. Rwy’n gofyn hyn am fy mod yn anesmwyth braidd wrth glywed bod y prif weithredwr newydd wedi ysgrifennu at y Gwasanaeth Cynghori ar Dir Cymunedol yn darparu ateb tebyg i’r hyn rydych chi’n ei ddweud. Gofynnaf i chi edrych eto ar hyn, ac rwy’n fwy na pharod i gyfarfod â chi er mwyn ei drafod y tu allan i’r Cyfarfod Llawn.

Diolch, Jenny, am y wybodaeth honno, a byddaf yn sicr yn cyfarfod â chi i drafod ymhellach. Fodd bynnag, fe atebaf y cwestiwn yn y ffordd rwyf wedi paratoi ar hyn o bryd. Ond fe wnaf gyfarfod â chi yn nes ymlaen. Rydym yn ymwybodol o’r fenter wych. Fel y soniais, aseswyd dichonoldeb tyfu bwyd ar ein hystâd gan grŵp o wirfoddolwyr staff. Fodd bynnag, heb fawr o fannau gwyrdd ar gael, daeth y cynllun peilot i’r casgliad na fyddai modd tyfu fawr ddim bwyd ar ystâd y Cynulliad. Ceir llain o dir gerllaw’r Senedd. Fodd bynnag, nid yw’n eiddo i’r Cynulliad. Felly, er nad ydym wedi gallu tyfu bwyd, rydym wedi canolbwyntio ar blannu blodau gwyllt ac wedi gosod blychau adar ar y cyd â chynllun Rhoi Cartref i Natur RSPB i ddenu rhagor o fywyd gwyllt, adar, gwenyn a glöynnod byw i’r ystad. [Torri ar draws.] Mae prif weithredwr y Cynulliad—mae’n ddrwg gennyf. Mae prif weithredwr y Cynulliad—. Clywais rai pethau. Mae prif weithredwr y Cynulliad wedi bod yn gohebu â’r Gwasanaeth Cynghori ar Dir Cymunedol yn ddiweddar ac wedi awgrymu, o ystyried y mannau tyfu cyfyngedig sydd ar gael ar ein hystad, efallai y gallem helpu i hyrwyddo eu gwaith mewn ffyrdd eraill, er enghraifft, pe baent yn archwilio’r syniad o gynnal digwyddiad yn y Senedd. Ond fe wnaf gyfarfod â chi yn nes ymlaen i drafod ymhellach. Diolch.