Ysgrifennydd y Cabinet, hoffwn fynd ar drywydd y pwynt ar ymgysylltu â'r cyhoedd. Nid ydym wedi bod yn brin o ddadansoddiad arbenigol dros y degawd diwethaf, mwy neu lai, ar yr heriau sy'n wynebu'r GIG yng Nghymru, ond un o'r pethau y mae'r system wedi ei weld yn heriol dros ben i’w wneud yw ymgysylltu â chymunedau. Mae Llanelli yn astudiaeth achos enwog ar sut i beidio â gwneud hynny, wrth ail-lunio'r gwasanaethau yn Ysbyty'r Tywysog Philip, a, gan roi clod mawr i'r tîm yno, maen nhw’n astudiaeth achos ar sut i wneud hynny, o ran y ffordd y gwnaethon nhw wedyn fynd yn ôl i’r dechrau, a gwrando ar y clinigwyr a'r gymuned wrth ddod o hyd i ateb newydd, sydd bellach yn cael ei weld fel model ar gyfer lleoedd eraill.

Rwyf wedi fy synnu’n arw yn yr wythnosau diwethaf gan y newidiadau yr ydym yn eu gweld mewn gofal sylfaenol, lle mae meddygfeydd yn gorfod cau rhestrau neu orfod rhoi eu contractau yn ôl, ac mae'r ffordd y mae hynny’n cael ei gyfleu i’r cleifion yn gadael cryn le i wella. Cefais gyfarfod yn ddiweddar â phrif weithredwr Hywel Dda i drafod, ac mae ef yn deg yn nodi mai busnesau sy’n cael eu rhedeg yn breifat yw’r rhain—pwynt nad yw wedi ei ddeall yn dda iawn, yn fy marn i, ymhlith y cyhoedd—a does dim llawer y gall y bwrdd iechyd ei wneud os nad yw’r busnesau preifat hyn yn fodlon cydweithredu. Y meddygfeydd hyn sydd yn aml yn cyfathrebu’r negeseuon anodd hyn drwy ddulliau amherffaith. Felly, er enghraifft, poster ar y drws fel rhybudd i bobl bod y feddygfa ar gau i gleifion newydd.

Felly, roeddwn i’n meddwl tybed a allai Ysgrifennydd y Cabinet ddweud wrthym am gam nesaf y gwaith, sut mae ymgysylltu â'r cyhoedd yn mynd i fod yn rhan annatod o’r dull sydd ei angen, a hefyd a yw’r modelau yr ydym yn gweithio â nhw yn mynd i gael eu hadolygu yn rhan o hynny, oherwydd os oes gennym ni fodel gofal sylfaenol sy'n dibynnu ar fusnesau preifat, a fyddent neu efallai na fyddent yn awyddus i gydweithredu â'r agenda hon, a yw hi'n bryd i edrych eto ar y model hwnnw?