Diolch, Dirprwy Lywydd. Rwy’n gweld o nifer y seddi gwag yn y Siambr heddiw ein bod wedi cyrraedd dyddiau cŵn yr haf, ond cawn ein gadael o leiaf â hufen Aelodau’r Cynulliad i wrando ar y ddadl hon. Hanfod y cynnig hwn yw lleoliaeth a datganoli, a dyna y mae proses Brexit yn ein galluogi i’w hymestyn.

Cyn mynd ymlaen at y cynnig, rwyf am ymdrin â’r gwelliannau. Nid wyf yn gwybod pam y mae grŵp y Ceidwadwyr bob amser yn gorfod dileu popeth yn ein cynnig a chynnwys rhywbeth sydd bron yn union yr un fath. Mae’r math hwn o ymddygiad rheibus drwy leibio ein cynnig yn resynus iawn yn fy marn i, ond nid oes unrhyw beth y gallwn anghytuno ag ef yng ngwelliannau’r Ceidwadwyr ar wahân i’r geiriau ‘Dileu popeth a rhoi yn ei le’ Ac wrth gwrs, rwy’n deall bod gan Blaid Cymru farn wahanol am y Bil ymadael â’r UE i’r un sydd gennym ni, ond rwy’n meddwl, am resymau a eglurais ddoe, fod yr ofnau hynny’n gyfeiliornus.

Cefais fy ngheryddu gan y Prif Weinidog ddoe am newid fy marn mewn rhyw ffordd neu’i gilydd, na ddylai’r pwerau y mae Brwsel yn eu mwynhau mewn meysydd datganoledig ar hyn o bryd ddod i’r Cynulliad o ganlyniad i Brexit. Rwy’n dal i gredu hynny’n gryf iawn, ac rwy’n ailadrodd yr hyn a ddywedais sawl gwaith o’r blaen, na ddylai Cymru fod geiniog yn waeth ei byd o ganlyniad i adael yr UE, o ran arian cyhoeddus, ac felly y dylid ychwanegu pob ceiniog o’r hyn y mae’r UE yn ei wario ar hyn o bryd yng Nghymru at grant bloc Llywodraeth Cymru, fel y gallwn benderfynu wedyn fel Cynulliad ar ein blaenoriaethau. Wrth gwrs, mae hyn yn hanfodol bwysig i ardaloedd gwledig yn arbennig, gan mai amaethyddiaeth a’r amgylchedd yw’r meysydd polisi lle y ceir fwyaf o gyfle i ddatganoli oddi wrth yr Undeb Ewropeaidd.

Er nad wyf yn tueddu i ymddiried llawer yn Theresa May, rwy’n meddwl y byddai’n anodd iawn dychmygu amgylchiadau lle y gallai’r Llywodraeth ymgilio rhag datganiadau mor bendant â’r un a ddyfynnais ddoe, pan ddywedodd Theresa May yn y Tŷ Cyffredin, na fydd unrhyw benderfyniadau a wneir ar hyn o bryd gan y gweinyddiaethau datganoledig yn cael eu cymryd oddi wrthynt.

Ac yn wir, dywedodd yr Ysgrifennydd Gwladol, Alun Cairns, mor ddiweddar â 23 Mehefin pan ofynnwyd iddo gan Paul Flynn mewn cwestiwn ysgrifenedig yn Nhŷ’r Cyffredin a oedd unrhyw gymwyseddau deddfwriaethol ychwanegol yn cael eu datganoli i’r Cynulliad Cenedlaethol o ganlyniad i adael yr UE—fe atebodd:

Mae’r Llywodraeth yn disgwyl y bydd cynnydd sylweddol yn y pwerau a ddatganolir i Gynulliad Cenedlaethol Cymru o ganlyniad i’r DU yn gadael yr UE.

A chan fod y Llywodraeth eisoes wedi dweud y bydd yn ceisio cynnig cydsyniad yn y Cynulliad hwn fel rhan o’r broses, yn amlwg, mae gennym sylfaen yno i sicrhau bod camau’n cael eu rhoi ar waith yn sgil y datganiadau pendant hynny. Felly, nid oes gennyf ofnau y bydd y Bil ymadael â’r UE yn bygwth ein pwerau mewn unrhyw ffordd, ac ni fydd unrhyw gipio tir. Byddai’r Llywodraeth yn ffôl iawn i geisio gwneud hynny. Ni allant elwa dim o wneud hynny.

Ond mae’n rhaid i ni dderbyn, rwy’n meddwl, fod Prydain yn rhan o’r Deyrnas Unedig, ac mae trafod cytundebau masnach ryngwladol yn gymhwysedd ar gyfer y DU. Ni all y Llywodraeth roi ei hun mewn sefyllfa lle, dyweder, y byddai Nicola Sturgeon er enghraifft yn ceisio’u dal yn wystlon tra’n aros am y broses ymadael ei hun. Felly, mae’n amlwg yn gwbl angenrheidiol fod yna gam trosiannol o’r math hwn, ond ar ei ddiwedd, pan fydd yr holl bwerau wedi’u hadfer i’r Deyrnas Unedig o’r UE, fod ein cyfran deg o’r hyn sy’n ddyledus i ni o dan y setliad datganoli presennol yn cael ei ddwyn yma i Gaerdydd, fel y gallwn wneud y penderfyniadau pwysig drosom ein hunain.

Fel cynrychiolydd ar ran Canolbarth a Gorllewin Cymru, wrth gwrs, rwy’n ymwybodol iawn o bwysigrwydd hyn i’n hetholwyr. Credaf fod y cyfle i ddatganoli’r rhan fwyaf o’r penderfyniadau amaethyddol, er gwaethaf y ffaith y bydd angen anochel am gytundeb arwyddocaol rhwng gwahanol wledydd y Deyrnas Unedig ar fframweithiau penodol, er mantais i bawb wedyn—. Serch hynny, mae’n hanfodol bwysig y dylem allu gwneud ein blaenoriaethau ein hunain drosom ein hunain. Ac nid oes gennyf unrhyw ofn, hefyd, dros ffermwyr ac eraill sy’n ymwneud ag amaethyddiaeth fod marchnadoedd yn mynd i ddiflannu a bod eu bywoliaeth dan fygythiad. Mae gennym ddiffyg masnach enfawr gyda’r UE ar fwyd a diod, a phe bai’r UE mor ffôl â gwrthod ymrwymo i ryw fath o gytundeb masnach rydd olynol gyda ni, yna byddem yn gallu ehangu ein marchnad gartref yn sylweddol iawn ar gyfer y rhan fwyaf o gynnyrch amaethyddol. Cig oen yw’r unig broblem sylweddol yn fy marn i yn hyn o beth, ond mae’r ffigurau dan sylw yn gymharol fach fel rhan o gyfanswm y gyllideb. Felly, beth bynnag yw’r canlyniad, beth bynnag yw’r anawsterau—ac mae’n rhwym o fod pwyntiau cadarnhaol a negyddol mewn unrhyw newid enfawr o’r math hwn—dylem allu dygymod â hwy’n gyfforddus o fewn y difidend Brexit. Am bob £5 y mae ffermwyr yn ei gael ar hyn o bryd o’r UE, rydym yn talu £10 i Frwsel er mwyn ei gael. Felly, mae digon o le yno i ni wneud mân newidiadau i’r system. Felly, nid wyf yn besimistaidd o gwbl ynglŷn â hynny.

Y fantais o wneud penderfyniadau mwy lleol yw nad ydym bellach yn gwneud y penderfyniadau pwysig hyn ar raddfa gyfandirol. Dyna’r broblem fawr gyda’r Polisi Amaethyddol Cyffredin. Mae yna 28 o wledydd ac mae’n rhaid i ni gael polisi amaethyddol sy’n gweithio yr holl ffordd o’r Penrhyn Gogleddol i lawr i Wlad Groeg a Gibraltar. A chyda hinsawdd a thopograffi mor amrywiol, yn anochel mae Cymru ar ei cholled. Ond pan fyddwn yn gyfrifol am ein polisi amaethyddol ein hunain, byddwn yn gallu teilwra polisi amaethyddol yn benodol i anghenion Cymru, a pheth da iawn fydd hynny hefyd. A byddwn yn gallu gwneud ein penderfyniadau ein hunain ar faterion fel chwynladdwyr, er enghraifft, a lles anifeiliaid, a byddwn yn gallu—[Torri ar draws.] Mae’n ddrwg gennyf?