Rwy’n mynd i hoelio fy sylw ar yr argymhellion sy’n ymwneud â gogledd Cymru, fel y byddech yn disgwyl, mae’n debyg. Yn ystod wythnos olaf y tymor diwethaf, fe gafwyd datganiad byr gan Lywodraeth Cymru yn dweud nad yw’n cefnogi’r achos dros greu ysgol feddygol ym Mangor oherwydd ei bod yn broses hir ac oherwydd ei bod yn gostus. Rŵan, efallai ei bod hi’n mynd i fod yn broses hir, ond nid yw hynny’n rheswm dros beidio â gwneud rhywbeth—achos ei fod yn mynd i gymryd lot o amser. Nid yw hynny, hyd y gwelaf i, yn rheswm.

Rwy’n mynd i herio’r gosodiad ei bod yn gostus. Ar hyn o bryd, mae byrddau iechyd yn gwario yn sylweddol iawn ar staff asiantaeth, gan gynnwys doctoriaid dros dro, ‘locums’, i wneud gwaith pwysig oherwydd problemau recriwtio. Ym Mai 2017, roedd 141 o swyddi meddygol bwrdd iechyd Betsi Cadwaladr yn wag. Mae hyn yn cynrychioli 37 y cant o’r holl swyddi sy’n wag yn NHS Cymru—ffigurau Conffederasiwn GIG Cymru ydy’r rheini. Mae diffyg staff yn creu costau sylweddol, costau sylweddol uwch na’r gost gymharol fechan a fyddai ynghlwm wrth sefydlu ysgol feddygol yn y gogledd. Mi fyddai’r buddsoddiad cychwynnol yn talu amdano fo’i hun yn fuan iawn, ac nid oes angen buddsoddiad cyfalaf hyd yn oed ym Mangor.

Rwyf wedi holi am gael gweld copi o’r achos busnes ynglŷn â sefydlu ysgol feddygol yn y gogledd. Nid wy’n siŵr a oes achos busnes neu a oes bwriad i’w gyhoeddi. Fe fyddai hynny’n beth da, er mwyn i bawb cael gweld y rhesymeg y tu ôl i’r penderfyniad, oherwydd rwy’n ‘struggle-o’ i ffeindio hwnnw ar hyn o bryd.

Mae datganiad y Llywodraeth yn dweud bod angen mwy o addysg feddygol yn y gogledd, yn sgil argymhelliad y pwyllgor. Mae hynny yn ardderchog ac yn rhywbeth i’w groesawu. Mae gofyn rŵan i brifysgolion Bangor, Caerdydd ac Abertawe weithio efo’i gilydd. Ond beth fyddwn i’n licio ei wybod ydy: beth ydy pwrpas y cydweithio yma? Beth ydy pen draw'r broses gydweithio? Beth ydy’r nod efo’r cydweithio yma? Rydym ni ym Mhlaid Cymru yn awgrymu nod o hyfforddi 40 o ddoctoriaid ym Mangor—hynny yw, hyfforddiant o’r diwrnod cyntaf un—ac yn gweld hynny fel cam pwysig ar y daith tuag at ysgol feddygol i’r gogledd.