6. 6. Datganiad: Ynni

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:42 pm ar 26 Medi 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Lesley Griffiths Lesley Griffiths Labour 5:42, 26 Medi 2017

(Cyfieithwyd)

Wel, Neil Hamilton, rwy'n credu y bydd yn rhaid i ni gytuno i anghytuno. Fe gefais i fet fach pan oeddwn i'n gwneud rhywfaint o baratoi ar gyfer y datganiad heddiw—wyddoch chi, pa mor hir fyddai'n ei gymryd i chi grybwyll y gair 'Tsieina'. Felly, rwy'n falch na wnaethoch fy siomi. Ond mae'r dystiolaeth wyddonol yn glir: mae newid hinsawdd yn digwydd, ac mae’n debygol mai allyriadau nwyon tŷ gwydr gan ddynion yw’r prif achos. Mae'n rhaid inni gymryd camau nawr. Po hiraf y byddwn yn ei adael, y mwyaf drud y bydd, ar gymaint o lefelau. Mae'n peri risg fawr iawn i bopeth—i ddatblygiad economaidd, i ddiogelwch bwyd byd-eang, i iechyd, ac, yn wir, rwyf wedi gweld beth mae Trump eisiau ei wneud o ran cytundeb Paris. Roeddwn i allan yn Marrakech y llynedd yn COP22; edrychaf ymlaen at fynd i COP23. Ac rydych yn wir yn y lleiafrif. Rwy’n derbyn bod byd o wahaniaeth rhyngom ar hyn, ond mae gennym ynni adnewyddadwy yma yng Nghymru, ac mae'n hollbwysig, er mwyn cyflawni ein targedau datgarboneiddio, ein bod yn ei gofleidio.

Gwynt ar y môr: rydym yn parhau i gefnogi gwynt ar y môr. Mae'n parhau i fod yn un o'r technolegau mwyaf datblygedig a masnachol ymarferol sydd ar gael ar hyn o bryd. Credaf y gall gyfrannu'n sylweddol at ein targedau ynni adnewyddadwy ni, a chredaf eich bod wedi cyfeirio at y contractau ar gyfer canlyniadau opsiynau gwahaniaeth, a chadarnhaodd hynny fod y diwydiant hwn bellach yn gystadleuol iawn, a byddaf yn cydweithio'n agos ag ystad y Goron, gydag unrhyw ddatblygwyr posibl, i sicrhau bod y datblygiadau hynny yn digwydd o fewn y terfynau amgylcheddol.

Wrth sôn am y contractau gwahaniaeth, fel y dywedais, rwyf eisiau i Lywodraeth y DU—ac rwyf wedi galw ar Lywodraeth y DU dro ar ôl tro mewn gohebiaeth— roi'r gorau i eithrio ideolegol ar wynt a haul ar y tir o'r broses CFD. Hoffwn yn wir pe byddent yn ystyried ein safbwyntiau ac effaith y penderfyniadau y maen nhw'n eu cymryd ar Gymru pan fyddant yn gwneud y penderfyniadau hyn ar gontractau gwahaniaeth.

Ni wn o ble’r ydych chi'n meddwl ein bod ni'n mynd i gael ein hynni. Rhaid inni symud i ffwrdd o danwydd ffosil. Soniais fod Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi ei bod am gael gwared ar lo sy’n cynhyrchu carbon erbyn 2025. Mae'n rhaid i ni edrych ar dechnolegau newydd, a bydd nifer o ymgynghoriadau yn y dyfodol. Mae'r cynllun morol cenedlaethol yn bwysig iawn. Rwy'n credu mai David Melding a soniodd amdano o'r blaen, a byddaf yn mynd ymlaen yn gyflym iawn—yn sicr, o fewn y mis nesaf, a gobeithio y byddaf yn mynd i ymgynghori ar y cynllun morol cenedlaethol hefyd.