<p>Polisïau Creu Cyfoeth</p>

Part of 2. 1. Cwestiynau i’r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:13 pm ar 3 Hydref 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 2:13, 3 Hydref 2017

(Cyfieithwyd)

Nid yw’n fater o’n bod ni wedi gwaethygu, a bod pobl rywsut yn dlotach nag yr oeddent. Yr hyn sy'n gywir i’w ddweud, wrth i’n cynnyrch domestig crynswth—neu os hoffech chi fesur incwm aelwydydd domestig gros hefyd—gynyddu, nid yw wedi gwella ar yr un raddfa â rhannau eraill o'r DU. Dyna'r disgrifiad cywir. Gofynnodd y cwestiwn: beth ydym ni'n ei wneud am hyn? Wrth wraidd popeth mae sgiliau—sgiliau. Yr hyn a ddigwyddodd ar ddechrau datganoli yw ein bod wedi gweld llawer o'r busnesau hynny, rwy’n credu, a ddaeth yma oherwydd yr arian gan ddarparu gwaith heb sgiliau—fe wnaethant adael. Aethant i Hwngari. Aeth busnes yn fy etholaeth i fy hun i Hwngari. Aethant at economïau cost is, oherwydd mai'r cyfan yr oedden nhw eisiau ei wneud oedd gweithgynhyrchu'n rhad. Nawr, ni allwn chwarae'r gêm honno, ac ni ddylem geisio gwneud hynny. Felly, mae'r pwyslais nawr, yn drwm, ar sgiliau. Un o'r cwestiynau a ofynnwyd i ni gan fuddsoddwyr tramor erioed yw 'A yw eich pobl yn meddu ar y sgiliau sydd eu hangen arnom ni er mwyn i ni allu gweithredu yng Nghymru'? Yn gynyddol, wrth gwrs, yr ateb yw 'ydyn'.

Rydym ni’n gweithio'n agos iawn gyda cholegau addysg bellach ac rydym ni’n gweithio gyda'n prifysgolion mewn ffordd nad oedd yn digwydd 10 mlynedd yn ôl. Nid oedd gan ein prifysgolion ddiddordeb mewn gweithio tuag at ddatblygu economaidd bryd hynny; roedden nhw’n ystyried eu hunain yn sefydliadau academaidd yn unig. Er tegwch iddynt, maen nhw wedi newid. Bydd yn cymryd cryn dipyn o amser i ffrwyth y gwaith hwnnw ymddangos, ond rydym ni’n gweld buddsoddwyr yn dod i Gymru na fyddai, i siarad yn blaen, wedi dod 20 mlynedd yn ôl—buddsoddwyr pen uchaf sy'n talu mwy o ran y swyddi y maen nhw’n eu creu. Yr hyn sy'n allweddol nawr yw parhau i symud ar y llwybr hwnnw, nid yn unig o ran FDI. Bydd yn gwneud y pwynt, rwy'n deall, o ran annog BBaChau yng Nghymru. Nid yw'n gwestiwn o’r naill neu'r llall, a dyna'n union yr ydym ni eisiau ei wneud hefyd, gan weithio eto gyda'r prifysgolion ac eraill, gan sicrhau bod entrepreneuriaid ifanc sydd â syniadau da yn cael y cymorth sydd ei angen arnynt i roi'r syniadau hynny ar waith. Yn gynyddol, ledled Cymru, rydym ni’n gweld y busnesau hynny nawr yn dechrau cael eu creu ac yn tyfu.