Diolch. Mahatma Gandhi—ddydd Llun, dadorchuddiwyd cerflun o Mahatma Gandhi ym Mae Caerdydd, gyferbyn â Chanolfan Mileniwm Cymru. Canlyniad tair blynedd o waith caled a chodi arian gan Gyngor Hindwaidd Cymru oedd hyn, a hoffwn dalu teyrnged i’r sefydliad a’i gadeirydd, Vimla Patel, sydd wedi gweithio’n ddiflino i wneud y cerflun yn realiti. Mynychodd cannoedd o bobl y seremoni i weld y cerflun, a wnaed yn India gan y cerflunwyr Ram Sutar a’i fab Anil Sutar. Mae’r cerflun 6 troedfedd o uchder, y bydd llawer ohonoch eisoes wedi ei weld o bosibl, yn dangos Gandhi yn dal ffon ac ysgrythur Hindwaidd, a chredaf fod hwn yn ddiwrnod gwych i India, yn ddiwrnod gwych i Gaerdydd ac yn ddiwrnod gwych i Gymru. Ac i mi, roedd yn anrhydedd cael bod yn un o noddwyr y prosiect hwn.

Rwy’n gobeithio y bydd plant a phobl ifanc Caerdydd a Chymru yn dysgu am Gandhi a’i werthoedd, sy’n gynyddol bwysig mewn byd mor ansicr a threisgar. Cefais y fraint o eistedd wrth ymyl gor-ŵyr Gandhi yn y seremoni, ar y diwrnod a fyddai wedi bod yn ben-blwydd ei hen daid. Roedd yn addas iawn ein bod yn dadorchuddio cerflun ohono ar yr adeg hon, 70 mlynedd ar ôl rhaniad India. Roedd Gandhi wedi ymrwymo i annibyniaeth India ac yn ymroddedig i’r dull di-drais. Mae’r cerflun hefyd yn cydnabod y cysylltiadau cryf rhwng Cymru ac India. Fe ddof i ben gyda geiriau Gandhi:

Y dull di-drais yw’r grym mwyaf at ddefnydd y ddynoliaeth. Mae’n gryfach na’r arf dinistr mwyaf aruthrol a grewyd drwy ddyfeisgarwch dyn.