3. 3. Datganiad: Ymgynghoriadau ar Deithio Rhatach ar Fysiau

Part of the debate – Senedd Cymru am 2:56 pm ar 10 Hydref 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Russell George Russell George Conservative 2:56, 10 Hydref 2017

(Cyfieithwyd)

Diolch, Dirprwy Lywydd. A gaf i ddiolch ichi, Ysgrifennydd y Cabinet, am y datganiad heddiw, lle rydych chi'n dweud eich bod wedi ymrwymo, wrth gwrs, i'r egwyddorion sydd wedi tanategu'r cynllun teithio ar fysiau am ddim? Mae hwn wedi bod yn bolisi blaenllaw, wrth gwrs, gan Lywodraeth Cymru, ac roedd eich rhagflaenydd Mrs Hart yn arbennig o ymroddedig i egwyddor cymhwyster cyffredinol. Felly, onid yw'n fater o beidio â gwneud dim os nad oes angen? Byddai gennyf ddiddordeb yn y rhesymeg dros unrhyw newid arfaethedig, fel yr ydych wedi’i restru heddiw.

Byddai gennyf ddiddordeb mewn clywed gan Ysgrifennydd y Cabinet beth mae ei adran wedi'i wneud i wella'r ffordd y caiff y cynllun presennol ei gynnal, a pha arbedion cost y gellir eu gwneud o ran gweinyddu'r cynllun. A yw'r adran wedi gwneud unrhyw waith i sicrhau eu bod yn sicr bod pawb sydd â cherdyn yn gymwys i gael un? Beth sy'n cael ei wneud i ddysgu o arfer gorau hefyd o ran y cynllun bathodyn glas, sy'n cynnal asesiad o gymhwyster?

Fel yr wyf i’n ei ddeall, yn 2019 byddwn yn symud tuag at beiriannau tocynnau electronig a bydd cardiau newydd yn cael eu cyhoeddi bryd hynny hefyd. A yw Ysgrifennydd y Cabinet wedi ystyried a fydd hyn yn gyfle i dynhau'r cynllun a defnyddio technoleg newydd i helpu i’w weinyddu, gan leihau cost gweinyddu a defnyddio technoleg olion bysedd o bosibl i atal camddefnyddio'r cynllun?

O ran y trefniadau teithio rhatach ar gyfer pobl ifanc a'r cynllun olynol i fyngherdynteithio, rwy'n croesawu'n fawr y ffaith bod Llywodraeth Cymru yn dilyn yn ôl troed fy mhlaid wrth ymgynghori ar gynllun newydd i gefnogi pobl ifanc i ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus. Mae ein cynigion wedi cael cefnogaeth frwd. Mae pobl ifanc yn tueddu i fod â’r cyflogau isaf a'r premiymau yswiriant ceir uchaf, ac mae costau teithio’n rhwystr sylweddol rhag swyddi, hyfforddiant a chyfleoedd cymdeithasol. Felly, hoffwn i bobl ifanc elwa o'r un consesiynau teithio ag a gynigir i bobl dros 60 oed Cymru. Mae'n amlwg, os caiff pobl ifanc eu cyflwyno i drafnidiaeth gyhoeddus yn gynnar, eu bod yn cadw ati ac yn parhau i ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus yn nes ymlaen yn eu bywydau. Felly, a allwch chi roi unrhyw ymrwymiad heddiw, Ysgrifennydd y Cabinet, y bydd unrhyw gynllun yn y dyfodol sy’n cael ei ymestyn i bobl ifanc 16 i 24 oed yng Nghymru yn cynnwys yr un lefel o degwch, os hoffech chi, ag i’r rhai hynny sydd dros 60 oed?

Mae hefyd yn hanfodol bod y cynllun hwn yn cael ei ariannu'n briodol er mwyn bod yn llwyddiant. Rwy’n gwybod bod y Llywodraeth yn awyddus iawn i siarad am gynigion sydd wedi'u costio'n llawn. Felly, ar y sail honno, a gaf i ofyn: pa arian fydd ynghlwm wrth eich cynllun arfaethedig, gan nad yw'n glir o'r gyllideb ddrafft?

Ac yn olaf, Dirprwy Lywydd, mae’r niferoedd sy’n defnyddio’r cynllun fyngherdynteithio wedi cael eu disgrifio fel bod yn siomedig. Rwy'n sylwi yn eich dogfen ymgynghori a gyhoeddwyd heddiw bod 15,000 o bobl ifanc wedi gwneud cais am y cynllun fyngherdynteithio. A ydych chi’n hapus â'r nifer hwnnw, a gaf i ofyn, Ysgrifennydd y Cabinet, a sut y byddwch chi'n sicrhau bod unrhyw gynllun a ddaw ar ei ôl yn cael ei farchnata'n iawn mewn ffordd sy'n annog llawer o bobl ifanc i’w ddefnyddio?