4. 4. Datganiad: Y Rhaglen Genedlaethol ar gyfer Gofal wedi'i Gynllunio

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:14 pm ar 10 Hydref 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 4:14, 10 Hydref 2017

(Cyfieithwyd)

Diolch. Credaf fod cwpl o sylwadau a chwpl o gwestiynau a byddaf yn ceisio eu hateb yn brydlon, Dirprwy Lywydd. Ar anhwylder cyffredin, rwy'n credu eich bod chi'n iawn— mae'n bwynt teg i'w wneud—rydym eisiau i bobl fynd i weld y person priodol yn ein system, neu eu bod yn prynu eu moddion eu hunain ac yn gofalu amdanynt eu hunain. Dyna pam mae cyflwyno ein rhaglen fferyllfa gymunedol—y rhaglen Dewis Fferyllfa ar gyfer anhwylderau cyffredin—yn bwysig iawn. Ac rydym yn gwneud cynnydd da iawn—rydym yn sicrhau bod mwy a mwy o fferyllfeydd ar gael i fod yn bwynt cyswllt cyntaf heb orfod cymryd amser meddyg teulu.

Ar y pwynt ynglŷn ag Optegwyr PB ym Mhentwyn, rwy'n teimlo’n llawn cyffro am y cynllun peilot yno gydag optegydd lluosog mawr arall, Specsavers, yng nghanol y ddinas a hefyd yn eich etholaeth chi. Mae gen i ddiddordeb mewn mynd ar ymweliad dilynol â nhw, gan fod model eu treialon wedyn yn cael ei ddefnyddio trwy gyfnod hirach o amser. Felly, rwy'n gobeithio mynd yn ôl dros y flwyddyn newydd ac edrych unwaith eto i weld, ar ôl misoedd o ymarfer, a yw'n llwyddo i gyflawni'r manteision y credwn y gallai ei wneud, i'r clinigwyr yn y naill leoliad a’r llall, ond hefyd, yn bwysig iawn, i’r dinasyddion. Gan dybio ei fod yn gweithio, rwyf wedyn yn awyddus i weld hynny’n cael ei gyflwyno ar draws gweddill y wlad hefyd. Felly, mae'n gynllun peilot gwirioneddol gyffrous i’w ddatblygu.

O ran y pwynt ar ordewdra, fe wyddoch fod Rebecca Evans yn arwain ein strategaeth genedlaethol, i dynnu ynghyd. Rydym yn cydnabod bod ein heriau o ran diet ac ymarfer corff yn heriau gwirioneddol a sylweddol ym mhob maes gweithgaredd, ac mae annog pobl i gynnal pwysau iach a gwneud mwy o weithgareddau yn rhan bwysig iawn o yrru galw allan o'n system. Os na allwn wneud hynny, mae gennym heriau gwirioneddol iawn ynghylch cael gwasanaeth mwy cynaliadwy. Felly, rwy'n edrych ymlaen at allu manteisio ar y gallu i wneud hynny, ac rwy'n optimistaidd ynghylch ble y byddwn ni fel Llywodraeth. Yr her yw hyn: a allwn ni ddarbwyllo'r cyhoedd i wneud mwy o bethau drostynt eu hunain, oherwydd mae o fudd iddyn nhw wneud hynny, ac nid yn unig er mwyn gwneud bywyd yn haws i'r Llywodraeth?