Mae'n amlwg bod yn rhaid inni gael mwy o ddinasyddion i ofalu amdanyn nhw eu hunain yn hytrach na thagu ein meddygfeydd â dolur gwddf, er enghraifft, pan allant gymryd moddion eu hunain yn hawdd.

Ond roeddwn i eisiau siarad am yr ymweliadau a gefais gydag Optegwyr Pearce a Bowler ym Mhentwyn, lle mae Clare Pearce a Francesca Bowler wedi treialu cysylltiad delweddu amser real gyda'r ysbyty Iechyd er mwyn galluogi'r ymgynghorydd yn yr ysbyty i weld llygad y claf, a allai fod ag anhwylder macwlaidd neu efallai ddim, a allai fod angen triniaeth frys, neu efallai ddim. Mae'n ymddangos ei fod yn beilot arloesi gwych sy'n galluogi mwy o bobl i beidio â gorfod mynd i'r ysbyty oni bai ei fod yn hollol angenrheidiol. Rydym eisiau i bobl fynd i'r ysbyty os oes ganddyn nhw gyflwr difrifol sy'n fygythiad i fywyd ac y mae angen ei drin ar unwaith. Felly, credaf fod hynny'n enghraifft wych o arloesedd y gallem fod yn ei wthio, rwy’n gobeithio, mewn rhannau eraill o Gymru.

Yfory yw Diwrnod Gordewdra’r Byd ac mae’n fy nychryn i ddarllen y bydd gordewdra oedolion yn codi o 27 y cant i 34 y cant os na wnawn ni rywbeth yn ei gylch. Mae'n amlwg bod angen i ni newid y sgwrs gyda dinasyddion os ydym yn mynd i atal cwymp ein gwasanaeth iechyd, sydd dan bwysau oherwydd y cynnydd mewn canserau a diabetes a chyflyrau eraill sy'n gysylltiedig â gordewdra.

Rwy’n croesawu'r adolygiad rhithwir sydd wedi digwydd ar apwyntiadau clun a phen-glin, sydd wedi lleihau'n sylweddol nifer y bobl y mae angen i ymgynghorydd eu gweld. Pan gafwyd bwrlwm o weithgarwch yn ymwneud ag amseroedd aros gormodol am lawdriniaethau ychydig cyn diwedd y toriad, roedd yn amlwg i mi nad oedd Cwm Taf wedi cael problem yn gyson dros nifer o flynyddoedd. Felly tybed sut mae Ysgrifennydd y Cabinet yn sicrhau bod arfer gorau, yr ymddengys ei fod yn bresennol yng Nghwm Taf, yn cael ei gyflwyno ar draws gweddill y byrddau iechyd i sicrhau ein bod ni'n gwneud y peth iawn i sicrhau nad yw pobl yn aros am fwy nag sy’n rhaid, a'n bod ni'n dileu ymgynghoriadau diangen o'r system.