4. Pa drafodaethau y mae’r Cwnsler Cyffredinol wedi’u cynnal ynghylch cynyddu amrywiaeth mewn sylwadau a gaiff eu gwneud i’r Goruchaf Lys? (OAQ51152)

Rwyf wedi cyflwyno sylwadau i’r Goruchaf Lys ynglŷn â gwella amrywiaeth y farnwriaeth. Rwy’n croesawu penodiad diweddar yr Arglwyddes Hale yn llywydd y Goruchaf Lys, llywydd benywaidd cyntaf y Goruchaf Lys, a phenodiad yr Arglwyddes Black i’r Goruchaf Lys, ac fel y dywedais eisoes, rwy’n croesawu penodiad yr Arglwydd Lloyd-Jones yn farnwr Cymreig cyntaf y Goruchaf Lys.

Llywydd, mae’r Cwnsler Cyffredinol wedi achub y blaen ar fy nghwestiwn—hollol ffantastig. Pa gamau, fodd bynnag, y gall Llywodraeth Cymru eu cymryd i wella amrywiaeth ryweddol ac ethnig ymhellach, yn y Goruchaf Lys ac ym maes awdurdodaeth gyfreithiol yn gyffredinol?

Wel, y peth cyntaf yw bod y Goruchaf Lys ei hun, ers 2015, wedi llwyr gydnabod mater amrywiaeth. Ac mae Llywydd presennol y Goruchaf Lys, yr Arglwyddes Hale, wedi dweud ar sawl achlysur fod yn rhaid i’r llysoedd gynrychioli cymdeithas yn gyffredinol, ac nad oeddent yn gwneud hynny, a’i bod yn bwysig sicrhau mwy o amrywiaeth, o ran rhywedd ac o ran hil, ac o ran cefndiroedd y rhai yn y farnwriaeth, ac mewn gwirionedd, o lefelau isaf y farnwriaeth i lefelau uchaf y Goruchaf Lys.

Mae’r rhain yn sylwadau a wnaed gan Lywodraeth Cymru ei hun, o ran ymgynghoriadau a chyfarfodydd gyda’r Comisiwn Penodiadau Barnwrol. Bydd y Goruchaf Lys yn penodi tri unigolyn arall y flwyddyn nesaf, wrth i nifer o arglwydd ustusiaid ymddeol, a buasem yn gobeithio y bydd rhagor o gynnydd o ran amrywiaeth yn yr holl feysydd hynny i’r Goruchaf Lys. Ond gadewch i ni beidio ag anghofio ychwaith fod yn rhaid sicrhau’r amrywiaeth honno ar lefelau isaf y farnwriaeth, ar bob lefel. Felly, mae hynny’n rhywbeth y gwnaethom y sylwadau hynny yn ei gylch. Mae’n rhywbeth a gefnogwn yn fawr, ac rwy’n falch o ddweud ei fod yn rhywbeth sy’n digwydd. Mae’n dechrau digwydd. Ddegawd yn ôl, rwy’n credu y byddem wedi meddwl y byddai rhai o’r mesurau a’r camau hyn y tu hwnt i amgyffred. Felly, mae newid sylweddol ar y gweill ar hyn o bryd ac rydym yn cefnogi hynny.