Roedd Carl yn berson a oedd yn gwisgo ei galon ar ei lawes, ond roedd ganddo bethau eraill i fyny ei lawes, gan gynnwys tatŵ o'i hoff ddiod—tywyll a stormus, neu, fel y byddai ef wedi'i ddweud, tywyll a stormus, bos. Nid gwleidydd confensiynol mohono. Roedd e'n llawn carisma a chariad at fywyd. Ond ni chafodd fyth gyfle i ddilysu ei ddeallusrwydd academaidd â gradd o'r Brifysgol. Wedi dweud hynny, rwy'n credu bod ganddo fwy o ddeallusrwydd emosiynol na'r rhan fwyaf ohonom ni yn y Siambr hon heddiw, fwy na thebyg.

Cyfarfûm â Carl gyntaf yn ôl yn y 1990au, ar adeg pan oedd ganddo ef fwy o wallt ac roedd gen i fwy o bwysau. Roeddem ni'n llawn cyffro am wleidyddiaeth y dyfodol. Yn ystod ei etholiad cyntaf—. Mae'n werth nodi na gollodd etholiad na detholiad erioed. Yn ystod ei etholiad cyntaf, daeth yn amlwg bod ganddo ffordd unigryw o siarad ag etholwyr ar garreg y drws. Mae'n rhaid ei fod wedi cwrdd â degau o filoedd o bobl yn ystod ei etholiad cyntaf, yn curo ar gynifer o ddrysau ledled Alyn a Glannau Dyfrdwy. Byddai'n dod â phob sgwrs ag etholwyr i ben trwy ddweud yn gwta ac, o ystyried ei ffrâm, yn eithaf bygythiol, 'Hei', ac yna byddai'n ei ddilyn yn gynnes braf â 'cymerwch ofal'.

Byddai'n dweud hyn wrth bawb. Hyd y diwedd un, byddai'n dweud, 'cymer ofal, mêt. Cymer ofal, frawd. Cymer ofal, chwaer.' A'r bobl y byddai'n dymuno i ni ofalu amdanynt fwyaf yn awr yw ei deulu. Ei wraig, Bernie—Bernie, sydd â rhinweddau a sgiliau nad ydynt wedi'u dysgu drwy ddatblygiad proffesiynol ond sy'n reddfol—ei dirnadaeth, ei thosturi, dyna beth sy'n ei gwneud yn gydweithiwr ac yn ffrind mor dda i bawb mae hi'n eu caru. Ei ferch hyfryd, Lucy—unwaith eto, yn anhygoel o dosturiol, mae ganddi'r fath empathi a chadernid; rhywun sy'n rhannu synnwyr digrifwch gwych ei thad. Yna Jack—sy'n greadigol, yn arloesol ac yn ofalgar—ac unwaith eto, yn llawn cariad tuag at y bobl sy'n agos ato. Ac allwn ni ddim ag anghofio Joey—Joey bach. Does neb yn rhoi Joey yn y gornel—mi fydd yn mynd i'r angladd. Wedyn mae aelodau'r teulu ehangach a ffrindiau a'r gymuned. Roedd eu gwaed yn llifo drwy wythiennau Carl, ac roedd e'n hynod o falch o hyn.

Mae'n rhaid inni gydnabod pwysau'r amseroedd trist hyn, ond mae'n rhaid mynegi ein teimladau, yn hytrach na dweud yr hyn y dylem ni ei ddweud. Rwy'n credu bod Carl yn siarad yn aml am ei deimladau, ac am ei gariad at ei deulu a'i gariad at fywyd. Roedd Carl wrth ei fodd â cherddoriaeth. Roedd yn mwynhau gwrando ar gerddoriaeth ac yn hoffi dawnsio i gerddoriaeth—i ganeuon fel 'I Love to Love', 'Voulez-vouz' a llawer iawn o ganeuon eraill. Uwchben y fynedfa i'w ystafell i deulu a ffrindiau yn ei gartref—ystafell fawr lle y byddai'n chwarae'r DJ, yn rhannu diodydd, yn rhannu straeon, yn rhannu cariad—mae geiriau un o'i hoff ganeuon:

'Sometimes I feel like throwing my hands up in the air. / I know I can count on you. / Sometimes I feel like saying, "Lord, I just don't care." / But you've got the love I need to see me through.'

Rwy'n credu os oes yna etifeddiaeth, etifeddiaeth barhaol i Carl, yr etifeddiaeth honno yw i ni i gyd ddangos ychydig mwy o gariad a gofal at ein gilydd, dylem ni fod yn fwy caredig a bod â mwy o barch at ein gilydd, nid yn y fan yma yn unig, ond ym mhob rhan o'n cymdeithas, a newid ein diwylliant er gwell.

Yn olaf, Carl, hoffwn ddweud hyn wrthyt ti: dim ond un drws arall y mae'n rhaid i ti guro arno, ond, ar ran yr holl bobl hynny a agorodd eu drysau, a'u calonnau i ti—Carl, cymer di ofal.