Bernie, rydym ni i gyd yn mynd i golli Carl yn fwy nag y byddwch chi'n ei gredu, ond fydd neb yn ei golli yn fwy na chi a'ch teulu—Jack a Lucy a phawb arall a oedd yn ei adnabod mor dda.

Cyfarfûm â Carl am y tro cyntaf pan gefais i fy ethol yn 2007 ac fe wnaeth rhywun, yn amlwg rhywun â thipyn o synnwyr digrifwch, fy rhoi a Lesley yn y swyddfa gyferbyn ag ef. Doeddwn i ddim yn gwybod beth i'w ddisgwyl gan Brif Chwip; yn sicr doeddwn i ddim yn disgwyl Carl, rwy'n credu ei bod yn deg dweud hynny. Rwy'n cofio dychwelyd lan llofft ar ôl pleidlais i lawr yn fan hyn, lan i'r coridor—roedd e' bob amser yn llwyddo i gyrraedd yno cyn fi; dydw i ddim yn gwybod sut oedd yn llwyddo i wneud hynny—a byddech chi'n clywed y gerddoriaeth yn canu'n uchel o'i swyddfa. Byddet ti'n gwybod hynny, Becks, gan dy fod di'n gweithio iddo ar y pryd. Byddech chi'n cerdded heibio'r swyddfa a byddai Carl yn eistedd yn dawnsio i'w gerddoriaeth a oedd yn dod o—wel, doeddwn i byth yn gwybod o le—a byddai Becks yn eistedd yna'n gwenu, a byddwn i a Lesley ac eraill yn cerdded i mewn ac yn sgwrsio a siarad, a phawb yn gwenu. Roedd yn gyflwyniad gwych i'r lle hwn ac i Carl, a phob tro y byddai'n meddwl am Carl, rwy'n meddwl am y wên yr ydym ni'n ei gweld o'n blaenau. Rwy'n gallu clywed ei lais weithiau: 'Bore da, frawd, ti'n hwyr ' neu 'Ble wyt ti, bos? Es i i 'nôl hwn i ti awr yn ôl; ble wyt ti wedi bod? Yfa fe'—a phob math o wahanol adegau pan wnaethom ni i gyd rannu bob mathau o bethau. Wyddoch chi, un peth sy'n brin iawn mewn gwleidyddiaeth yw ymddiriedaeth, ac roeddwn i'n ymddiried ynddo'n llwyr. Roeddwn i'n gwybod, os oedd unrhyw beth yn digwydd, gallwn i bob amser ffonio Carl, neu byddwn i'n cael neges destun oddi wrtho. Roedd e fel petai'n gwybod os oedd rhywbeth yn digwydd yn ein bywydau ni. Roedd e'n dweud, 'Sut wyt ti, frawd?', 'Sut wyt ti, bos?', 'Beth wyt ti'n ei wneud, bos?', 'Ble wyt ti, bos?', 'Wyt ti o gwmpas, bos?', 'Dere mas', 'Ble wyt ti?'—ac fe fyddai e' yno bob amser. 

Wyddoch chi, pan fyddwn ni'n sôn am Carl, rydym ni'n sôn am ei gyflawniadau mewn gwleidyddiaeth. Rwyf bob amser yn ei gofio ef yn ffrind hoffus, anrhydeddus a diffuant iawn, iawn a mêt i mi. Yr ychydig eiriau diwethaf a ddywedodd wrthyf oedd, 'Ti'n iawn, mêt?', a dyna'r cyfan yr oeddwn i eisiau ei glywed ar y pryd. A wyddoch chi, roedd Carl yn ddyn a oedd yn ysgwyddo ei gyfrifoldebau yn ddidrafferth. Fyddech chi byth wedi dyfalu ei fod wedi cyflawni'r holl bethau a wnaeth. Ond roedd yn ofalgar iawn—yn ofalgar iawn—ac mae pob un ohonom sydd wedi cydweithio ag ef yn gwybod dyfnder ei ddaliadau, cymaint yr oedd yn credu yn yr hyn yr oedd e'n ei wneud a dyfnder ei gred mewn chwarae teg a chyfiawnder cymdeithasol. Roedd chwarae teg yn rhan annatod o gymeriad Carl. Roedd ynghlwm wrth bopeth a wnâi. Cafodd ei fagu yng Nghei Connah, ac roedd hynny yn rhywbeth a arhosodd gydag ef. A phryd bynnag byddem ni'n cael sgwrs, byddai'r sgwrs bob amser troi nôl at degwch a chwarae teg. A wyddoch chi, Bernie, byddwn ni bob amser yn cofio hynny, a byddwn ni bob amser yn sicrhau bod Carl yn cael chwarae teg. Ym mhopeth a wnawn a phopeth a ddywedwn wrth ei gofio ef, byddwn ni'n cofio'r wên yna.

Roeddwn i'n gwybod beth oedd e'n ei feddwl mewn cyfarfodydd gan y byddai'n anfon negeseuon testun ata' i. Hoffwn i pe na bai e' wneud gwneud hynny. Roedd pob math o gydweithwyr a chymheiriaid yn gwneud pwyntiau difrifol iawn a byddwn i'n ei weld yn edrych arnaf a byddwn i'n meddwl, 'Duw a'm helpo, nid neges destun arall.' Byddwn i'n agor y neges destun a byddwn i'n treulio amser yn gwrando ar ddadl ddifrifol yn ceisio cuddio fy mod i'n chwerthin oherwydd byddai Carl—a gallaf ei weld ef yn awr draw yn y fan yna—yn gwenu arnaf ac yn wincio, gan wybod ei fod wedi achosi i mi deimlo'n chwithig.

Wrth gofio ein ffrind, ein cyd-Aelod, rydym ni i gyd wedi defnyddio geiriau tebyg iawn, mewn gwirionedd. Rydym ni i gyd wedi ysgrifennu ein teyrngedau ar wahân ond rydym ni i gyd wedi dychwelyd at eiriau tebyg iawn: gonest a hael a charedig. Roeddem ni i gyd yn adnabod yr un dyn. Bernie, rwyt ti'n mynd i'w golli ef. Rwy'n gwybod dy fod mynd i'w golli ef ac rwy'n gwybod cymaint yr wyt ti'n mynd i'w golli ef, ynghyd â Jack a Lucy a phawb arall, ond rwyf eisiau i chi wybod y bydd y sefydliad hwn yn ei golli ef hefyd. Bydd ein gwlad yn ei golli ef. Rydym ni i gyd yn well ein byd o fod wedi'i adnabod ef. Diolch.