Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg — Gohiriwyd o 8 Tachwedd – Senedd Cymru am 1:53 pm ar 15 Tachwedd 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Siân Gwenllian Siân Gwenllian Plaid Cymru 1:53, 15 Tachwedd 2017

Yn yr achos yma, wrth gwrs, efo'r cymhwyster newydd, mae yna dystiolaeth lu yn cefnogi'r angen i wneud hynny, ac mae yna benderfyniad wedi'i wneud i'w dderbyn. Mater o symud ymlaen yw hi, a'r arafwch yma sydd yn fy mhryderu i.

Mae'r cyfnod ymgynghori ar Bapur Gwyn Bil y Gymraeg wedi gorffen erbyn hyn, ac eto rwy'n croesawu'ch ymrwymiad chi ddoe i gadw meddwl agored ynglŷn â'r newidiadau posib i'r Bil yma, yn cynnwys bwriad y Llywodraeth i ddiddymu rôl Comisiynydd y Gymraeg.

Pwrpas unrhyw Ddeddf newydd y Gymraeg ddylai fod i symleiddio'r broses safonau, ond hefyd i ehangu hawliau sylfaenol siaradwyr Cymraeg, sy'n golygu ymestyn y safonau i sectorau eraill. Mae yna sawl esiampl pam fod angen ymestyn y safonau i'r sector preifat, ac mae'r rheini wedi cael eu hamlygu dros y misoedd diwethaf: Santander a chwmni Banc Lloyds yn gwrthod derbyn papurau yn yr iaith Gymraeg, a chwmni trên Great Western Railway yn gwrthod yn glir â defnyddio arwyddion a gwneud cyhoeddiadau dwyieithog. Mae aelodau eich Llywodraeth chi wedi beirniadu'r diffyg parch yma at y Gymraeg, gan gynnwys y Prif Weinidog ddoe.

Mi wnaethoch chi sôn ddoe am yr angen i gymryd yr agwedd carrot and stick, ond mae agwedd cwmnïau fel Great Western Railway yn dangos yn glir pam nad ydy'r dull yna yn gweithio. Mae o wedi methu â sicrhau hawliau siaradwyr Cymraeg i dderbyn gwasanaethau yn eu hiaith eu hunain. Mae enghreifftiau Great Western ac eraill—