1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg — Gohiriwyd o 8 Tachwedd – Senedd Cymru ar 15 Tachwedd 2017.
7. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet amlinellu'r camau y mae Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i wella nifer y myfyrwyr o Gymru sy'n mynd i brifysgolion Rhydychen a Chaergrawnt? OAQ51270
Diolch yn fawr iawn, Caroline. Sefydlwyd rhwydwaith Seren i gefnogi pobl ifanc yn eu huchelgais i wneud cais i brifysgolion blaenllaw ledled y DU ac yn rhyngwladol, ac mae hynny'n cynnwys Rhydychen a Chaergrawnt. Awgryma'r adborth eleni fod llawer mwy o geisiadau yn cael eu gwneud bellach i brifysgolion Rhydychen a Chaergrawnt, sy'n cefnogi ein rhaglen Seren yn weithredol ac yn frwd.
Diolch am eich ateb, Ysgrifennydd y Cabinet. Yn ôl y swyddog mynediad yng Ngholeg yr Iesu, Rhydychen, nid oes gan fyfyrwyr Cymru ddigon o hyder i ymgeisio am le yn Rhydychen a Chaergrawnt, ac er bod rhaglen Seren yn helpu rhai myfyrwyr, nid ydym yn gwneud digon o hyd i herio ein disgyblion gorau a mwyaf disglair. Ysgrifennydd y Cabinet, pa gamau rydych yn eu cymryd i sicrhau bod myfyrwyr Cymru nid yn unig yn ennill graddau ardderchog ond hefyd yn meddu ar yr hyder i gyflawni eu potensial llawn?
Diolch, Caroline. Buaswn yn falch iawn o rannu gyda'r Siambr, os nad yw'r Aelodau'n gwybod amdano, y data diweddaraf gan Wasanaeth Derbyn y Prifysgolion a'r Colegau ar geisiadau i brifysgolion Rhydychen a Chaergrawnt, yn ogystal â chyrsiau milfeddygol a chyrsiau meddygol, lle mae'n rhaid gwneud y ceisiadau erbyn 15 Hydref. Rwy'n falch iawn o ddweud y bu cynnydd yn nifer y ceisiadau hynny. Mae'r ceisiadau o Gymru am gyrsiau gyda dyddiad cau ar 15 Hydref wedi codi 6 y cant, er gwaethaf gostyngiad sylweddol yn y cohort 18 mlwydd oed. Mae'r ceisiadau am gyrsiau meddygol wedi codi 2 y cant. Rwy'n siŵr fod yr Aelodau'n cytuno bod y ffigurau hyn yn galonogol ac yn dangos bod rhwydwaith Seren yn gwreiddio o ddifrif ac yn ychwanegu gwerth.
Roeddwn yn falch iawn o allu siarad mewn digwyddiad rhwydwaith Seren yn Llanelli ddydd Gwener. Credaf y byddai pob un ohonom yn awyddus i annog cymaint o fyfyrwyr o Gymru â phosibl i ymgeisio am y ddau sefydliad addysg blaenllaw hwn, ond hefyd i rai eraill yn yr un categori hefyd—i Goleg y Drindod, Dulyn, i'r Sorbonne, i Heidelberg, i Tübingen, ac ymhellach i Princeton, Stanford ac i brifysgolion eraill sydd ar gael yn America—[Chwerthin.]
Dewch ymlaen, dywedwch. [Chwerthin.] Dewch ymlaen. [Chwerthin.]
Buasai'n rhaid i mi ddatgan buddiant. Ond edrychwch, gwnaeth adolygiad Diamond ymrwymiad y buasem yn ehangu mynediad ledled Ewrop yn ogystal a sicrhau peilot y tu hwnt i Ewrop ei hun hefyd—ar gyfer sefydliadau yng Ngogledd America a sefydliadau blaenllaw eraill. A all Ysgrifennydd y Cabinet roi'r wybodaeth ddiweddaraf inni ynglŷn â ble mae Llywodraeth Cymru wedi cyrraedd gyda'r cynnig hwnnw?
Llywydd, mae'r Aelod yn rhy wylaidd i sôn wrthym am yr amser a dreuliodd yn Harvard. Cyrhaeddais innau cyn belled ag eistedd ar risiau llyfrgell Harvard ar fy ngwyliau dros yr haf, ond bu'n rhaid i mi fodloni ar flwyddyn ym Mhrifysgol Missouri yn Columbia, nad oedd mor llewyrchus, efallai, ag amser yr Aelod yn Harvard.
Ond mae'r Aelod yn gwneud pwynt da iawn: nid diben Seren yw cynorthwyo myfyrwyr i fynd i Rydychen a Chaergrawnt yn unig; mae'n cynorthwyo myfyrwyr i fynd i brifysgolion Russell ledled y Deyrnas Unedig, gan gynnwys ein prifysgol Grŵp Russell yma yng Nghymru, Prifysgol Caerdydd, sydd yn un o'r 100 prifysgol uchaf. Mae gennym sefydliadau gwych i'w mynychu yma yng Nghymru. Ond rydych yn llygad eich lle: mae swyddogion wrthi'n gwneud gwaith cwmpasu ar y cyfleoedd i ganiatáu inni gael pecyn Diamond cwbl symudol, a fyddai'n golygu bod y myfyrwyr sy'n dymuno mynd i brifysgolion, boed yn yr Unol Daleithiau neu i'r Sorbonne neu'r canolfannau dysg gwych eraill—ni ddylai unrhyw fyfyriwr o Gymru sydd â'r gallu a'r awydd i barhau â'i addysg gael ei hatal rhag gwneud hynny oherwydd materion yn ymwneud â phwysau ariannol, a byddaf yn edrych ymlaen at roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelod cyn bo hir.