1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg — Gohiriwyd o 8 Tachwedd – Senedd Cymru ar 15 Tachwedd 2017.
12. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad ynghylch Papur Gwyn y Gymraeg? OAQ51289
Wel, nid wyf yn Ysgrifennydd Cabinet, ond fe wnaf i ymateb i'r cwestiwn, a hynny yw bod yr ymgynghoriad ar y Papur Gwyn, wrth gwrs, wedi dod i ben tua 15 diwrnod yn ôl. Mae amser gyda ni nawr i fynd drwy'r ymatebion ac fe fyddwn ni'n dod â rhyw fath o ymateb yn ystod yr wythnosau nesaf.
Yr arferiad, rydw i'n credu, yw cyfeirio cwestiwn at Ysgrifennydd y Cabinet.
Roedd y Gweinidog wedi cyfeirio ddoe at yr angen am dystiolaeth nawr ar gyfer y modelau gorau ar gyfer rheoleiddio iaith. A dweud y gwir, rwy'n credu bod y Gweinidog blaenorol ond wedi medru cyfeirio at adroddiad o Dŷ'r Arglwyddi—un cyffredinol ynglŷn â rheoleiddio yn mynd nôl i 2004. Felly, mae yna ddiffyg sail dystiolaethol sicr wedi bod. A ydy'r Gweinidog yn gallu esbonio'r math o dystiolaeth, yn edrych ar arferion gorau o ran modelau rheoleiddio iaith ar draws y byd, y byddwch chi nawr yn ei chomisiynu?
Wel, rydw i'n meddwl beth sydd angen inni edrych arno yw ble mae'r llwyddiant wedi bod ynghylch twf iaith. Mae yna enghreifftiau yn Ewrop: mae Gwlad y Basg, er enghraifft, wedi bod yn llwyddiannus iawn. Rydw i'n siŵr bod yna enghreifftiau eraill. Byddaf i'n mynd ati nawr i edrych ar y rheini. Ond beth sy'n bwysig, rydw i'n meddwl, yw ein bod ni jest yn cadw'n golwg ni ar—. Mae'n gwestiwn o flaenoriaethau. Dyna beth oedd Nye Bevan yn dweud—mae'n rhaid ichi jest roi blaenoriaeth i bethau. Yn fwy pwysig i fi nag unrhyw beth arall yw ein bod ni'n cadw llygad ar yr 1 miliwn yma. Felly, i fi, mae'n bwysicach ein bod ni'n canolbwyntio ar hyn o bryd ar addysg a beth ydym ni'n mynd i'w roi mewn lle ar addysg. Wrth gwrs bod yn rhaid inni edrych ar safonau. Mae yna safonau yn dod allan, ond o ran y blaenoriaethau, rydw i jest eisiau cadw llygad ar y rheini.
Diolch i'r Ysgrifennydd Cabinet a'r Gweinidog.