4. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru ar 6 Rhagfyr 2017.
2. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet roi sicrwydd bod Pinewood yn parhau i fod wedi'i ymrwymo'n llawn i barhau i weithredu ei stiwdio gyfredol yng Nghymru yn sgil y diffyg gwybodaeth a ddarparwyd gan Lywodraeth Cymru mewn ymateb i gyfres o gwestiynau ysgrifenedig ar y mater hwn? 84
Diolch, Suzy. Rwy'n ymateb ar ran Ysgrifennydd y Cabinet. Mae Pinewood yn parhau'n ymrwymedig i weithredu'r stiwdio yng Ngwynllwg a pharhau i hyrwyddo Cymru'n rhyngwladol fel cyrchfan ar gyfer cynhyrchu ffilm a theledu o ansawdd uchel.
Mae hwnnw'n ymateb calonogol, Weinidog. Rwyf am ei gwneud yn glir nad yw'r cwestiwn hwn yn cael ei ofyn fel ymosodiad ar y diwydiant ffilm sy'n tyfu yng Nghymru, er gwaethaf sylwadau gan Lywodraeth Cymru i'r perwyl hwnnw. Rwy'n ei ofyn mewn ymgais i dorri drwy'r diffyg tryloywder ynglyn â sut y gwnaed rhai penderfyniadau ac a yw'r sylwadau a gyflwynwyd gan Lywodraeth Cymru am y canlyniadau cadarnhaol y dylem eu disgwyl gan Pinewood yn benodol yn rhai cyfiawn.
Felly, yn gyntaf oll, y mis diwethaf, cadarnhaodd cofnod Llywodraeth Cymru o benderfyniadau fod Llywodraeth Cymru wedi llofnodi cytundeb rheoli newydd ar gyfer cyfleuster Pinewood Studios yng Ngwynllwg. O ystyried bod y Llywodraeth wedi gwario £5 miliwn ar brynu'r cyfleuster hwnnw yn 2014, ond nad oedd wedi cael unrhyw rent ohono am y ddwy flynedd gyntaf oherwydd y strwythur rhent, gallwch ddeall, efallai, pam yr hoffwn wybod pam y mae angen ailstrwythuro'r cytundeb hwnnw. Faint o rent, ac incwm arall, y disgwyliwch iddo gael ei dalu i chi, ac erbyn pryd, yn rhan o'r trefniant sydd wedi'i ailstrwythuro?
Yn ail, cynyrchiadau'r stiwdios—£80,000 yn unig o'r £850,000 a gafodd gan Lywodraeth Cymru y mae Journey's End, er enghraifft, wedi ei adennill. Ac mae Take Down, neu Billionaire Ransom fel y'i gelwir yn yr Unol Daleithiau yn eironig braidd, wedi adennill llai na thraean o'i buddsoddiad £3.1 miliwn. Nawr, rwy'n deall bod y pen cynhyrchu incwm o gynhyrchu ffilmiau ar ddiwedd ei gylch, a gwn bod cadwyni cyflenwi wedi elwa o'r buddsoddiadau hyn. Ond os yw Llywodraeth Cymru yn mynd i gymryd risgiau—ac rydym yn cymeradwyo hynny—mae angen i'r prosesau ar gyfer rheoli'r risgiau hynny fod yn agored i graffu, yn rhannol er mwyn inni allu darganfod pryd rydych chi'n disgwyl gweld adenillion, a faint, erbyn dyddiad penodol, a hefyd o ran gwrthdaro buddiannau posibl. Am fod goruchwyliwr cyllideb fuddsoddi'r cyfryngau yn gangen arall o Pinewood—mae un o'r ffilmiau hyn yn gynhyrchiad Pinewood—ac wrth gwrs, mae wedi ei ffilmio yn Pinewood Studios. Drwy gadw Pinewood wedi ymrwymo i Gymru, a allwch hefyd ymrwymo y bydd eich adran yn ateb fy nghwestiynau sy'n mynd at wraidd y diffyg tryloywder hwn, gan gynnwys y cwestiwn a ofynnais heddiw?
Ac yn olaf, cyhoeddasoch yn ddiweddar iawn na fydd Pinewood mwyach yn goruchwylio bwrdd buddsoddi'r cyfryngau, sy'n awgrymu efallai nad oedd y cysylltiad rhyngddynt â Chymru lawn mor gryf ag y gallem fod wedi gobeithio. A allwch ddweud wrthyf a oedd hynny ar gais Llywodraeth Cymru, neu ar eu cais hwy, ac a oedd y penderfyniad wedi ei ddylanwadu mewn unrhyw ffordd gan gwestiynau a godwyd yn yr House of Keys, ar Ynys Manaw, lle y ceir trefniant tebyg?
Gallwch weld o ble y mae fy mhryderon yn tarddu. Mae gennym dri mater yma, sy'n rhyw lun o godi cwestiynau am ymrwymiad y Pinewood, ac rwy'n edrych ymlaen at weld rhywfaint o gig ar yr asgwrn o ran y sicrwydd a roesoch i mi ychydig yn gynharach. Diolch.
Wel, nid wyf yn gwybod am gig ar yr asgwrn, oherwydd nid wyf yn gigydd da iawn. Fodd bynnag, hoffwn bwysleisio bod yr ymrwymiad i Pinewood yn parhau, ac y bydd yr ymrwymiad hwnnw'n golygu gweithrediad y stiwdio o dan gytundeb newydd. Mae agweddau ar y cytundeb hwnnw'n dal i fod yn fasnachol gyfrinachol, ond rwy'n hapus iawn i gynnig cyfarfod i chi, lle y gallwn drafod yn fanylach sut y penderfynwyd ar y trefniadau hyn. Er bod hyn yn dynodi nad yw Pinewood mwyach yn canolbwyntio ar fuddsoddi mewn ffilmiau, ac asesu buddsoddiad mewn ffilmiau, yn y ffordd y cytunwyd yn flaenorol, gallaf ddweud wrthi fod y gwaith y mae Pinewood wedi helpu i'w wneud i ddyrchafu Cymru fel lleoliad cynhyrchu o'r radd flaenaf wedi rhoi manteision byd-eang inni eisoes. Rhaid i mi ddweud wrthi fod y sefyllfa yn Ynys Manaw yn newid hefyd, o ran y modd y mae Pinewood yn gweithredu.
Ymddiheuraf iddi am unrhyw oedi cyn ateb y cwestiynau y mae hi wedi eu gofyn. Rwy'n croesawu ei chraffu manwl. Gofynnodd gwestiynau sy'n mynd yn ôl i 2011, ond gallaf ei sicrhau bod faint o amser a ddefnyddiwyd i ymateb i'r cwestiynau wedi'i dreulio'n sicrhau ansawdd y wybodaeth.
Gallaf ddweud wrthi hefyd fod elfen dra phwysig o'r gadwyn gyflenwi yn y stiwdio honno, gan gynnwys cwmnïau cadwyn cyflenwi hanfodol, megis Andy Dixon Facilities, Real SFX, a Lubas Medical, a rhaid i chi fod yn ymwybodol o hynny. Ac mae hynny'n arwydd o'r ffordd y mae'r sector diwydiannau creadigol wedi dangos twf sylweddol yn y blynyddoedd diwethaf.
A fyddai'r Gweinidog yn derbyn mai rhan o'r cyd-destun, efallai, ehangach i rai o'r cwestiynau y mae Suzy Davies wedi bod yn eu gofyn ers rhai blynyddoedd, a rhan o'r her, rwy'n credu, i'r Llywodraeth, ydy bod yn glir beth yw diben polisi y buddsoddiad yn y diwydiant ffilm. Ai denu cwmnïau rhyngwladol i wneud mwy o gynyrchiadau yng Nghymru, neu, o bersbectif datblygu economaidd, i fuddsoddi yn hytrach mewn cwmnïau Cymreig, neu, a dweud y gwir, a oes yna ddiben diwylliannol, hynny yw i gael cynnwys—straeon o Gymru, os mynnwch chi—ar y sgrin fawr? Rwy'n credu, o'i gefndir e, wrth gwrs, yn nyddiau Sgrîn, efallai y byddai'n ymwybodol o'r tensiwn yma sy'n gallu bodoli. Ac a gawn ni, gan y Gweinidog newydd, ychydig bach mwy o eglurder ynglŷn â diben polisi'r Llywodraeth, fel ein bod ni wedyn, wrth gwrs, wrth graffu, yn gallu asesu i ba raddau y mae'r Llywodraeth yn cyrraedd y nod?
Diolch yn fawr am y gyfres o gwestiynau. Ni fyddwn yn disgwyl dim byd arall oddi wrth yr Aelod. Ond fy ateb i, yn glir iawn, yw bod y tri diben y mae e wedi eu nodi yn gydberthnasol i'r diwydiant ffilm, o unrhyw fath. A beth sydd wedi digwydd yn y fan yma, wrth gwrs, yw bod yna newidiadau masnachol wedi digwydd ym mherchnogaeth Pinewood, a bod hynny wedi arwain at flaenoriaethau newydd i'r cwmni yn y ffordd mae e'n gweithio, ac y mae Llywodraeth Cymru wedi bod yn gweithio yn agos gyda Pinewood ynglŷn â'r sefyllfa yna.
Yn ogystal â'r buddsoddiadau rhyngwladol, a'r ymgais i ddenu cwmnïau rhyngwladol i gynhyrchu yng Nghymru, a'r swyddi sy'n cael eu creu, rydym ni hefyd fel Llywodraeth, drwy gyngor y celfyddydau, yn buddsoddi yn Ffilm Cymru—ac rwy'n edrych ymlaen at gyfarfod â nhw—sydd â phwyslais mwy diwylliannol, yn yr ystyr arferol i'r gair, er fy mod i'n ystyried y cyfan o gynnyrch ffilm, yn sicr, yn rhan o'n diwylliant ni—o leiaf, mae e'n fwy celfyddydol yn yr ystyr yna, ac mi fydd y gwaith yna yn parhau. Ac fel rwyf wedi estyn gwahoddiad i Suzy Davies, fe estynnaf yr un math o wahoddiad i ni gael trafodaeth ddeallus ynglŷn ag amcanion y Llywodraeth yn y cyfeiriad yma.
Diolch i'r Gweinidog. Y cwestiwn nesaf, David Melding.