2. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am bolisïau Llywodraeth Cymru ar gyfer cefnogi mentrau yn ne-ddwyrain Cymru? OAQ51496

Nodir ein cynlluniau ar gyfer datblygu economaidd yn 'Ffyniant i Bawb' a'r cynllun gweithredu economaidd. Rydym ni'n parhau i ddarparu amrywiaeth eang o gymorth i fusnesau yng Nghymru drwy Busnes Cymru a'r banc datblygu, ac rydym ni hefyd yn darparu buddsoddiad mewn seilwaith a chamau gweithredu sy'n gwella amodau busnes.

Diolch, Prif Weinidog. Blwyddyn newydd dda. Roedd ddoe yn ddiwrnod hanesyddol i Gymru, wrth i bontydd Hafren gael eu gwladoli—rhywbeth yr wyf i'n siŵr y byddwch chi yn ei groesawu—a gostyngiad i'r tollau—prosiect gwych porth Cymru. Fodd bynnag, daw hyn dim ond ychydig wythnosau ar ôl i Lywodraeth Cymru alw i mewn, a gwrthod, cais cynllunio yn Nhrefynwy, yn fy etholaeth i, ar gyfer datblygiad gwesty a spa—prosiect porth Cymru ardderchog arall. Nawr, nid yw'r pryder yn y dref am y penderfyniad hwn wedi lleihau dros y flwyddyn newydd. Gwrthodwyd y gwesty ar sail cynllunio oherwydd ystyriaethau nodyn cyngor technegol 15. A all eich swyddogion edrych eto ar y penderfyniad hwn, neu, os nad yw hynny'n bosibl, edrych eto ar ganllawiau TAN 15? Oherwydd mae'n ymddangos bod hwn wedi cael ei gymhwyso'n rhy eiddgar, ac rwy'n bryderus ei fod yn dechrau llesteirio cyfleoedd economaidd ledled Cymru a fyddai o fudd i economi Cymru fel arall.

Wel, mae TAN 15, mae'r Gweinidog yn fy hysbysu, yn cael ei ystyried. Ni allaf wneud sylw, wrth gwrs, ar gais cynllunio unigol. Mae'n crybwyll tollau Hafren, ond gadewch i ni beidio â gorgynhyrfu'n ormodol am hyn. Wrth gwrs, rwy'n croesawu'n fawr y ffaith fod pontydd Hafren yn dychwelyd i berchnogaeth gyhoeddus. Ond yr hyn y mae Llywodraeth y DU wedi ei wneud mewn gwirionedd yw dileu'r TAW, na allant ei chodi'n gyfreithlon beth bynnag, ar y tollau gan eu bod nhw'n dod yn ôl i berchnogaeth gyhoeddus. Felly, ydy, cyn belled ag y mae'r cyhoedd yn y cwestiwn, mae'n ostyngiad i'r tollau wrth gwrs, ond gadewch i ni beidio ag esgus bod hwn yn rhyw gonsesiwn mawr gan Lywodraeth y DU, gan na allant godi'r 20 y cant yn y lle cyntaf mewn gwirionedd. Yr hyn a fyddai'n llawer gwell yw pe byddent yn cael gwared ar y tollau yn gyfan gwbl.

Prif Weinidog, a gaf i groesawu'n fawr iawn cymorth ariannol Llywodraeth Cymru i E-Cycle yn fy etholaeth i, sef hen ffatri Remploy a helpwyd gan Lywodraeth Cymru i oroesi a gweddnewid i e-feicio, ac yn wir y pecyn ychwanegol o gyllid sy'n ei alluogi i barhau i ehangu ac i ddatblygu, gan greu busnes yn ogystal â swyddi, yn amlwg, yn ardaloedd y Cymoedd? Tybed, Prif Weinidog, a allech chi wneud sylw ar botensial y cwmni i dyfu, union fanylion y cymorth sy'n cael ei roi i'r cwmni hwnnw, ac yn enwedig y ffaith ei fod yn gwmni moesegol, sy'n cyflogi gweithwyr anabl, y mae llawer ohonynt o fy etholaeth i— mae wedi ei leoli yn fy etholaeth i. Mae'n enghraifft wirioneddol o'r hyn y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud mewn gwirionedd i gefnogi'r math hwn o fusnes, sydd â photensial gwirioneddol i ehangu yn y Cymoedd.

Wel, mae'n wir i ddweud, wrth gwrs, y dyfarnwyd cymorth i E-Cycle, ac rwy'n falch ein bod ni'n darparu cymorth i ailgylchu. Byddwn yn parhau i gynorthwyo'r cwmni i nodi cyfleoedd newydd ar gyfer twf busnes. Mae'r cynllun gweithredu economaidd a gyhoeddwyd yn ddiweddar a chynllun cyflawni tasglu'r Cymoedd yn cydnabod effaith technoleg ddigidol, ac yn cyflwyno ein cynigion i ddiogelu economi Cymru ar gyfer y dyfodol.

Steffan Lewis. [Cymeradwyaeth.]

Diolch yn fawr iawn, Llywydd, a chyd-Aelodau.

Rwy'n croesawu'n fawr y cyhoeddiad ddoe gan Lywodraeth Cymru i greu cronfa parodrwydd ar gyfer Brexit o £50 miliwn, rhywbeth a fydd yn hanfodol ar gyfer cefnogi mentrau yn y de-ddwyrain a ledled y wlad. Ac rwy'n mawr obeithio bod Llywodraeth Cymru wedi edrych ar fodelau Iwerddon ar gyfer cymorth, wrth i ni wynebu gwahaniad oddi wrth yr Undeb Ewropeaidd a'r ansicrwydd economaidd mawr sy'n sicr o ddeillio o hynny wrth i Theresa May barhau ei thraed moch Brexit. Pa sicrwydd all y Prif Weinidog eu roi i fentrau ledled y wlad, ac yn y de-ddwyrain yn arbennig, y bydd hon yn gronfa hygyrch, syml a fydd yn hawdd iddynt ymgysylltu â hi, ac y bydd yn cael ei thargedu ac y gall gyflawni ei bwriadau gwirioneddol dda?

A gaf i ddweud pa mor braf yw gweld yr Aelod yma? A bydd yn clywed o'r croeso y mae wedi ei dderbyn ewyllys da y Siambr hon, a'r cyfeillgarwch y mae'n ei fwynhau ymhlith llawer yn y Siambr hon, ar draws y pleidiau.

O ran ei gwestiwn, roedd y cyhoeddiad ddoe yn gyhoeddiad sy'n dangos i fusnesau, prifysgolion ac eraill ein bod ni'n rhoi arian o'r neilltu i'w helpu i ymdrin â chanlyniadau Brexit. Yr hyn nad ydym yn ei wybod, wrth gwrs, yw sut y bydd Brexit yn edrych, ac mae cymaint o'r manylion heb gael eu hystyried hyd yn hyn. Ond byddwn yn gweithio gyda phawb sy'n cael eu heffeithio ac yn rhoi cynllun syml ac effeithiol ar waith, i sicrhau bod y cynllun yn darparu'r cymorth y bwriedir iddo ei ddarparu.