1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros yr Economi a Thrafnidiaeth – Senedd Cymru ar 10 Ionawr 2018.
7. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am fanteision y cyflog byw i economi Cymru? OAQ51516
Gwnaf. Gall y cyflog byw ddarparu manteision i'r economi, i fusnesau ac i unigolion. Rydym yn cymryd camau i hyrwyddo manteision mabwysiadu'r cyflog byw gwirioneddol i gyflogwyr. Credaf y dylid nodi bod cymdeithas fwy cyfartal yn gymdeithas fwy cydlynus a hapusach.
Ysgrifennydd y Cabinet, a gaf fi ddiolch i chi am eich datganiad a chydnabod y gwaith caled y mae Llywodraeth Cymru wedi bod yn ei wneud mewn perthynas â'r cyflog byw cenedlaethol? A gaf fi dynnu sylw at y pryderon nad yw hyn yn ymwneud yn unig ag ymgysylltiad uniongyrchol Llywodraeth Cymru yn hyrwyddo'r cyflog byw cenedlaethol, ond hefyd, drwy'r gadwyn gyflenwi, drwy gaffael, drwy'r holl feysydd y mae gan Lywodraeth Cymru ddylanwad arnynt, mae angen inni ddod â phobl at ei gilydd i arddel ethos a moeseg yr hyn sydd yn ei hanfod yn waith teg ac yn gyflog teg mewn perthynas â'r cysyniad o gyflog byw cenedlaethol? A all Ysgrifennydd y Cabinet wneud datganiad ac amlinellu sut y mae'n gweld y polisi hwnnw'n datblygu a rôl Llywodraeth Cymru yn y gwaith o gyflawni hynny?
Yn sicr, a hoffwn ailadrodd bod Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i fynd i'r afael â'r cyflog byw, ac y bydd yn parhau i annog pob rhan o economi Cymru i fabwysiadu'r cyflog byw. Ym mis Mawrth, rwy'n credu, y llynedd, fe gyflwynasom y cod ymarfer ar gyflogaeth foesegol mewn cadwyni cyflenwi. Mae'r cod hwn yn ymrwymo sefydliadau sector cyhoeddus, sector preifat a thrydydd sector i gyfres o gamau gweithredu sy'n mynd i'r afael ag arferion cyflogaeth anghyfreithlon ac annheg. Disgwylir i bob sefydliad sy'n derbyn cyllid gan Lywodraeth Cymru, naill ai'n uniongyrchol neu drwy grantiau neu gontractau, ymrwymo i'r cod, ac wrth gwrs, mae sefydliadau eraill yng Nghymru yn cael eu hannog i wneud hynny. Yn ogystal, drwy'r cynllun gweithredu economaidd, ac yn arbennig y contract economaidd, rydym yn benderfynol o weld arferion gwaith teg yn cael eu mabwysiadu ar draws y gweithlu.
Ac yn olaf, cwestiwn 8—Mohammad Asghar.