Diwygio Lles yn Nhorfaen

Part of 2. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol a Gwasanaethau Cyhoeddus – Senedd Cymru am 2:18 pm ar 17 Ionawr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 2:18, 17 Ionawr 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr iawn i chi am y cwestiwn hwnnw, a rhannaf eich pryder dwfn ynglŷn â'r effaith y mae credyd cynhwysol, yn arbennig, ond diwygio lles a chyni yn yr ystyr ehangach, yn ei chael ar ein cymunedau. Mae'n destun pryder a rennir gan Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol a Gwasanaethau Cyhoeddus, sydd wedi cyfarfod ag arweinydd cyngor Torfaen heddiw mewn gwirionedd, ac roedd rhan o'r drafodaeth yn ymwneud â'r effaith y mae diwygio lles yn ei chael ar bobl sy'n byw yn Nhorfaen. Rwyf wedi bod yn glir iawn gyda Llywodraeth y DU fod yna broblemau difrifol i'w gweld yn sgil cyflwyno'r credyd cynhwysol, yn enwedig yr effaith y mae'r newidiadau i daliadau cymorth tai yn ei chael ar bobl sydd ag ôl-ddyledion rhent.

Mae Llywodraeth Cymru yn awyddus iawn i weld pobl yn cael dewis rhagweithiol i gael y taliad amgen, lle y gwneir y taliad i'w landlord yn hytrach nag i'r unigolyn. Gwyddom fod hynny'n gwneud llawer mwy o synnwyr i bobl nad ydynt wedi gorfod cyllidebu yn y ffordd honno o'r blaen, ac mae'n rhoi sicrwydd i'r unigolyn y bydd ganddynt do uwch eu pennau. Rwyf wedi cael trafodaethau ynglŷn â hynny gyda'r Ganolfan Byd Gwaith yng Nghymru i geisio sicrhau bod gan bobl y dewis rhagweithiol hwnnw ac nad yw'n fater syml o ofyn, 'A hoffech chi daliadau amgen?', oherwydd nid yw 'taliadau amgen' yn golygu unrhyw beth i unrhyw un, ond bod y dewis i gael taliad amgen yn cael ei egluro yn nhermau'r ffaith ei fod yn golygu y bydd eich rhent yn cael ei dalu drosoch ac nad oes rhaid i chi boeni am hynny.

Rydym yn awyddus iawn i sicrhau bod pobl yn cael y cyngor a'r cymorth y maent ei angen, a dyna pam fod Llywodraeth Cymru wedi buddsoddi bron i £6 miliwn o gyllid grant i gefnogi ein gwasanaethau cynghori ledled Cymru, gan gefnogi cyllid, yn enwedig ar gyfer cyngor rheng flaen, Cyngor Da, Byw'n Well, a phrosiect canlyniadau a rennir Cymunedau yn Gyntaf. Y rheswm am hynny yw oherwydd ein bod yn wirioneddol ymrwymedig i sicrhau bod pobl yn cael cyngor annibynnol yn rhad ac am ddim. Rwyf hefyd wedi siarad â Cyngor ar Bopeth, oherwydd rwyf wedi bod yn awyddus iawn i ddeall eu profiad yn Nhorfaen, lle mae'r cynllun bellach wedi cael ei gyflwyno'n llawn. Roeddent yn glir iawn fod ôl-ddyledion rhent yn broblem i bobl sydd wedi cael eu symud at gredyd cynhwysol. Maent yn cyflawni rhai camau lliniaru lleol, megis mynediad at gronfeydd caledi lleol, er enghraifft, ac mae tenantiaid yn cael cymorth yn y ffordd honno, ochr yn ochr â'r trefniadau taliadau amgen y soniais amdanynt. Ond mae'r neges yn gryf iawn fod y mater hwn yn rhoi pwysau go gryf ar ein gwasanaethau cyngor ac ar Cyngor ar Bopeth yn Nhorfaen, yn arbennig.