Cynaliadwyedd Gwasanaethau Bysiau

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:13 pm ar 23 Ionawr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 2:13, 23 Ionawr 2018

(Cyfieithwyd)

Ni allwn barhau gyda system lle, oni bai fod cymhorthdal ar gyfer gwasanaethau, y gellir eu newid neu gael gwared arnynt yn ddirybudd bron. Rwy'n cofio, nid mor hir yn ôl, yng Ngheredigion, pan roddodd Arriva y gorau i ddarparu gwasanaethau bws yno yn fyr-rybudd iawn, ac yna fe'i gadawyd i weithredwyr preifat eraill gamu i mewn a llenwi'r bwlch. Nid yw honno'n ffordd gynaliadwy o redeg gwasanaethau bysiau. Ac nid yw'n iawn chwaith, mewn sawl rhan o Gymru, bod un darparwr yn unig, a bod y darparwr hwnnw'n ddarparwr preifat sy'n gallu codi yr hyn y mae'n dymuno, i bob bwrpas. Mae hwn yn un arall o'r anwireddau hynny a hysbysebwyd gan y Toraid yn y 1980au a thu hwnt: y gellir cael cystadleuaeth ym maes trafnidiaeth. Wel, i lawer o bobl yng Nghymru nid oes unrhyw gystadleuaeth pan ddaw i fysiau. Yn sicr nid oes cystadleuaeth pan ddaw i drenau. Mae pobl yn talu mwy nag y dylent am fonopolïau preifat. Ni all y sefyllfa honno barhau, a bydd Ysgrifennydd y Cabinet a minnau a'r Llywodraeth yn edrych ar ffyrdd o sicrhau, yn y dyfodol, bod gennym ni rwydwaith bysiau a gefnogir yn gyhoeddus, yn ariannol a chan bobl Cymru, ac nid un sy'n dameidiog lle mae'r prisiau'n rhy uchel.