Diolch. Yn anffodus, mae cylch gwaith y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol yn rhoi llai o gyfle i adrodd hanes huawdl o'r fath, ond byddaf yn gwneud fy ngorau.

O ran Rheoliadau'r Dreth Trafodiadau Tir (Bandiau Treth a Chyfraddau Treth) (Cymru) 2018, ystyriodd y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol yr offerynnau hyn yn ein cyfarfod ar 22 Ionawr. Fe wnaethom ni grybwyll tri phwynt rhagoriaeth a nodwyd dan Reol Sefydlog 21.3. At ddibenion y ddadl hon rwy'n mynd i ganolbwyntio ar y trydydd pwynt y nododd y Pwyllgor, sy'n ymwneud â hygyrchedd a thryloywder y rheoliadau hyn.

Mae'r rheoliadau hyn yn nodi'r prif fandiau treth a chyfraddau treth canran ar gyfer y dreth trafodiadau tir fel y'i cyflwynwyd gan y Dreth Trafodiadau Tir a Deddf Gwrthweithio Trethi Datganoledig (Cymru) 2017. Mae'r bandiau treth hyn yn newydd i Gymru. Maen nhw'n arbennig o bwysig i'r cyhoedd gan fod y rheoliadau hyn yn cael effaith ar drafodiadau trethadwy megis trafodiadau eiddo preswyl a chydnabyddiaethau trethadwy, gan gynnwys rhent o 1 Ebrill 2018. Nid yw'r term 'Band cyfradd sero NRL' yn cael ei ddiffinio yn yr Atodlen. Mae'r Pwyllgor yn credu os oes rhywbeth bach y gellir ei wneud i helpu darllenwyr i ddeall deddfwriaeth—gan gynnwys rhywbeth mor syml â chynnwys troednodyn yn y rheoliadau hyn i roi eglurhad o'r term a ddefnyddir—yna dylid gwneud hynny bob amser.

Rydym ni'n cydnabod y rhoddir eglurhad ynglŷn â'r term yn y Ddeddf. Fodd bynnag, efallai y bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn synnu at yr ystod o ymholiadau a gaiff y Pwyllgor gan aelodau o'r cyhoedd sydd wedi camddeall ystyr a defnydd y ddeddfwriaeth y mae'r Cynulliad yn ymdrin â hi. Ond eto, efallai nad ydyw. Mae hyn yr un mor wir am gyfreithwyr sy'n darparu gwasanaethau i gleientiaid sy'n darganfod anawsterau yn ymwneud â diffiniadau gan nad yw pawb yn arbenigwr treth. Rydym yn disgwyl y bydd materion ynglŷn ag eglurder yn codi'n rheolaidd wrth i'r pwyllgor barhau i graffu ar offerynnau sy'n gysylltiedig â threthi. O ystyried eu pwysigrwydd i ddinasyddion Cymru, bydd y pwyllgor yn parhau i adrodd lle mae'n credu y gellid gwneud deddfwriaeth yn fwy hygyrch a haws i'w darllen.

Rwyf wedi gofyn i Ysgrifennydd y Cabinet sicrhau bod y Cwnsler Cyffredinol hefyd yn ymwybodol o'n pryderon ac y byddem yn disgwyl i'r mater hwn gael ei ystyried yn rhan o'r gwaith o ddatblygu unrhyw Fil dehongli i Gymru yn y dyfodol. Ysgrifennydd y Cabinet, dywedais wrthych na fyddwn yn siomi.