Part of 2. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:43 pm ar 31 Ionawr 2018.
Mae yna ddau beth. Y cyntaf yw nad un ateb sydd i hyn—mae yna nifer fawr o ffyrdd y gallem fwrw ymlaen â'r gwaith hwn—ac yn ail gallaf ddweud na fydd yn digwydd dros nos. Ond rydych yn llygad eich lle yn dweud bod rhai o'r materion rydych eisoes wedi eu codi yn bwysig. Rydym yn gweithio gyda gweithwyr gofal cymdeithasol eu hunain i geisio dyfeisio pecyn priodol o gymhellion sy'n dangos mewn gwirionedd fod hwn yn lwybr gyrfa gwerthfawr, nid swydd yn unig. Mae'r sylwadau a wnaed yn y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus yr wythnos diwethaf yn arwyddocaol iawn sef y gallech fod yn gweithio ddwywaith neu deirgwaith cyn hired pe baech yn dilyn gyrfa nyrsio neu mewn meysydd eraill, a gweld hynny fel dilyniant gyrfa.
Gwyddom hefyd fod rhai gweithwyr cymdeithasol yn cael eu symud o waith cymdeithasol i lwybrau gyrfaol eraill yn ogystal. Rydych yn edrych yn benodol ar bethau fel gweithwyr gofal cartref o fewn gofal cymdeithasol. Felly, mae gwneud pethau fel ymestyn y gofrestr, fel rydym yn ei wneud yn awr—mae'n dasg anodd i ddarparwyr gofal cartref, rwy'n sylweddoli hynny, ond mae ymestyn y gofrestr o weithwyr gofal cartref ar sail gwirfoddol o 2018 ymlaen, cyn cofrestru gorfodol o 2020 ymlaen, yn rhan o hynny. Mae'n rhan hanfodol, oherwydd mae'n rhan hanfodol o'r broses o broffesiynoli'r gweithlu i sicrhau bod gennym weithwyr gofal cymdeithasol sy'n meddu ar gymwysterau priodol i ddarparu gofal cymwysedig i'r rhai agored i niwed yn ein cymdeithas.
Mae hefyd yn golygu gweithio gyda Gofal Cymdeithasol Cymru, gyda Cymwysterau Cymru a rhanddeiliaid allweddol eraill i ddatblygu llwybrau gyrfa clir—nid swydd y byddwch yn mynd iddi heb fodd o gamu ymlaen, neu swydd y byddwch yn mynd iddi ac yn rhoi'r gorau iddi'n gynnar, fel y dangosodd y ffigurau, ond llwybr gyrfaol priodol y mae pobl yn gallu gweld y gallant ei ddatblygu dros amser hir o fewn yr yrfa hon, ac yn gallu gweld gyrfa mor werthfawr yw hi, gydag addysg a dysgu parhaus sy'n galluogi gweithwyr gofal cymdeithasol i ddatblygu drwy eu gyrfa. A hefyd, mae'n rhaid i mi ddweud—soniais am y rôl sydd gennyf yn hyn fel Gweinidog, ac rwy'n siŵr fod gan bob Aelod o'r Cynulliad rôl yn hyn yn ogystal, o safbwynt siarad ar ran y proffesiwn yn gyffredinol—mae hefyd yn ymwneud â gweithio gyda Gofal Cymdeithasol Cymru i ddatblygu ymgyrch farchnata a recriwtio a chadw staff i roi cyhoeddusrwydd i'r ddelwedd gadarnhaol honno o'r hyn y mae gweithwyr gofal cymdeithasol yn ei wneud.
Un pwynt terfynol: Rydym hefyd wedi darparu £19 miliwn o gyllid rheolaidd eleni i awdurdodau lleol weithio gyda darparwyr gwasanaethau i helpu i reoli effaith gweithredu'r cyflog byw cenedlaethol. Mae'r cyflog byw cenedlaethol ei hun yn rhan o'r llu o ffyrdd rydym yn dweud bod hwn yn broffesiwn gwerthfawr, gyda phobl werthfawr yn gweithio ynddo, ac rydym am weld mwy o bobl yn camu i'r maes ac yn aros ynddo'n hwy. Byddwn yn gwneud hynny a byddwn yn gweithio gyda'r holl bartneriaid i wneud yn siŵr fod hon yn cael ei gweld fel gyrfa werth chweil ar gyfer y tymor hir.