Mae Plaid Cymru'n cefnogi'r cynnig hwn heddiw yn fras. Credwn y dylai plant sy'n byw gydag anableddau ac anghenion arbennig allu cael profiadau bywyd pwysig a gwerthfawr y dylai unrhyw blentyn arall yn ein cymdeithas eu cael. Ond rwy'n teimlo ei bod yn anffodus, ar un ystyr, y dylem fod yn ystyried yr anghenion i osod chwarae cynhwysol a mynediad at gyfleoedd chwarae i blant ag anableddau ar sail fwy statudol, oherwydd byddem wedi gobeithio, erbyn hyn, gyda datganoli wedi datblygu i'r fath raddau, y byddai yna gydnabyddiaeth eang gan awdurdodau a'r cyhoedd yn ehangach i'r angen i sicrhau bod cyfleoedd yn hygyrch i bob teulu a phob plentyn ag anabledd neu angen arbennig.

Byddem hefyd wedi gobeithio, gyda'r rhaglenni sydd gan Lywodraeth Cymru, ac rwy'n siŵr y clywn ragor amdanynt yn nes ymlaen, na fyddai ansicrwydd ynghylch y ddarpariaeth a mynediad, fel sy'n bodoli i lawer o deuluoedd. Pan fydd yn ymateb, efallai y byddai'n werth i'r Gweinidog amlinellu pa ddarpariaeth a geir eisoes a sut y maent yn sicrhau mynediad a gwasanaethau cyson ledled Cymru ar hyn o bryd, neu sut y maent yn cynllunio i wneud hynny.

Yn fy mhrofiad fel Aelod Cynulliad ceir llu o wasanaethau y mae pobl a Llywodraeth Cymru yn disgwyl iddynt gael eu darparu gan awdurdodau lleol, ond nad ydynt yn cael eu darparu mewn gwirionedd, neu os ydynt, yna mae'n amrywio o le i le ac weithiau o fewn yr awdurdod ei hun. Clywn yn aml fod Gweinidog yn y Llywodraeth wedi cyhoeddi canllawiau neu'n rhyddhau arian ar gyfer gwasanaeth penodol ac yn aml, mae hynny i'w groesawu, ond heb sail gyfreithiol a gofyniad i awdurdod weithredu, yn enwedig pan fo'n anodd dod o hyd i arian, daw etholwyr atom i gwyno nad ydynt yn gallu gwneud pethau y dylent allu eu cymryd yn ganiataol.

Rydym yn gweld hyn gyda phethau y tu hwnt i chwarae. Ar hyn o bryd rwy'n gweithio gyda gofalwyr ifanc—ac mae gennyf gyfarfod gyda'r Gweinidog yfory—sydd wedi dweud wrthyf, er enghraifft, fod asesiadau gofalwyr ifanc wedi'u hysgrifennu o fewn y ddeddfwriaeth, y dylent fod yn digwydd, y dylent gael eu gweithredu, ond mewn sawl ardal, nid yw hyn yn digwydd. Felly, os yw'r ddyletswydd newydd hon ar awdurdodau lleol, fel y'i disgrifiwyd gan Vikki Howells, yn mynd i ddigwydd, beth fydd hyn yn ei olygu'n ymarferol, a beth fydd yn newid ar lawr gwlad? Rwy'n meddwl fod hynny'n allweddol i unrhyw ddeddfwriaeth newydd.

Roeddwn yn meddwl efallai y byddai wedi ymwneud â chwarae mewn termau mwy cyffredinol. Felly, roeddwn yn mynd i fynd ymlaen i ddweud am sefyllfa yn fy ardal i y mae'r Gweinidog yn gwybod amdani gyda grŵp chwarae Gweithredu dros Blant yng Nghastell-nedd Port Talbot, lle mae pobl yn teimlo'u bod wedi'u gadael yn y tywyllwch ynghylch y newidiadau yno ac israddio posibl rhai o'r rhai gwasanaethau hynny. Rwy'n credu ei fod yn dal yn berthnasol yma, oherwydd, wrth gwrs, bydd llawer o'r plant sy'n defnyddio'r gwasanaethau yn rhai ag awtistiaeth, ac os oes offer penodol o fewn y cylch chwarae a fydd ganddynt, drwy Gweithredu dros Blant, yna mae angen i ni wneud yn siŵr fod ganddynt fynediad at yr offer hwnnw pwy bynnag yw'r darparwr yn y dyfodol. Un enghraifft anecdotaidd yw hon, ond mae'n enghraifft o'r pryderon y mae pobl yn eu dwyn i'n sylw drwy'r amser.

Rwy'n cydymdeimlo â'r alwad am ddeddfwriaeth newydd yn hyn o beth, oherwydd credaf fod angen i awdurdodau lleol wneud mwy, ond eto, daw'n ôl at y drafodaeth gydol oes a gawn ynglŷn â beth y mae gan awdurdodau lleol ddisgresiwn i'w wneud, neu i beidio â'i wneud, a'r hyblygrwydd sydd ganddynt. Ac os oes rhwymedigaeth statudol yn mynd i fod ar awdurdodau lleol i wneud hyn, bydd yn rhaid i ni wneud yn siŵr eu bod yn ei wneud mewn gwirionedd, ac yn ei wneud yn dda.