Part of the debate – Senedd Cymru am 4:03 pm ar 28 Chwefror 2018.
Diolch i chi, Lywydd. Rwy'n codi i wneud y cynnig ar y papur trefn heddiw yn enw fy nghyd-Aelod Paul Davies fod:
'Galw ar Ysgrifennydd Parhaol Llywodraeth Cymru i gyhoeddi, gyda'r golygiadau priodol er mwyn sicrhau bod y tystion yn parhau i fod yn anhysbys, yr adroddiad i'w hymchwiliad ynghylch a oes unrhyw dystiolaeth y cafodd gwybodaeth ei rhannu o flaen llaw heb ganiatâd—hynny yw, y datgelwyd gwybodaeth heb ganiatâd—gan Lywodraeth Cymru ynghylch yr ad-drefnu gweinidogol diweddar.'
Buaswn yn gobeithio y bydd y cynnig hwn heddiw yn ennyn cefnogaeth y Cynulliad, oherwydd nid yw ond yn ceisio gwneud yr hyn rydym ni fel Aelodau Cynulliad yn disgwyl ei wneud dro ar ôl tro yn ein rôl, sef craffu ar sefydliadau y gwnaed honiadau yn eu herbyn, honiadau y gwnaed ymholiadau yn eu cylch ac y lluniwyd adroddiad arnynt. Ein dyletswydd fel Aelodau'r Cynulliad wedyn yw arfer y swyddogaeth graffu honno dros y sefydliad i ddeall y digwyddiadau a arweiniodd at y cyhuddiad, y fethodoleg a luniodd yr adroddiad, y casgliadau, ac yn y pen draw, a oes angen rhoi unrhyw gamau ar waith. Byddai hynny, i mi, yn gais rhesymol i'w wneud i unrhyw un a luniodd adroddiad, nad oes neb, yn anffodus, wedi cael cyfle i'w weld.
Yn amlwg, mae'r digwyddiadau a arweiniodd at gyhoeddi'r adroddiad hwn wedi bod yn destun cryn dipyn o drafod a diddordeb cyhoeddus. Rhaid imi ddweud, yn yr 11 mlynedd y bûm yn Aelod Cynulliad, nid wyf yn meddwl—ymron pob cylch y bûm ynddo, mae pobl wedi sôn am y digwyddiadau'n ymwneud ag ad-drefnu'r Cabinet, nad yw fel arfer, yn y byd gwleidyddol yng Nghymru, yn ennyn cymaint â hynny o ddiddordeb. Ond oherwydd yr amgylchiadau trasig sy'n deillio o ganlyniad i'r ddogfen, yn amlwg mae pobl wedi dangos diddordeb mawr yn yr agwedd arbennig hon.
Nid wyf yn bwriadu siarad am unrhyw un o'r ymchwiliadau eraill sy'n mynd rhagddynt ar hyn o bryd. Nid wyf yn credu y byddai'n briodol o gwbl i mi wneud hynny. Ond rydym yn gwybod bod adroddiad yr Ysgrifennydd Parhaol ym Mharc Cathays, rydym yn gwybod bod yr ymchwiliad wedi ei gwblhau, ond yr hyn nad ydym yn ei wybod yw sut y daethpwyd i'r casgliadau ac yn benodol, unrhyw argymhellion a allai ddeillio o'r adroddiad i wella unrhyw sefyllfaoedd a allai arwain at ganlyniadau o'r fath yn y dyfodol.