8. Dadl ar adroddiad y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol ynghylch Craffu ar Reoliadau a wnaed o dan Fil yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael)

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:07 pm ar 7 Mawrth 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 6:07, 7 Mawrth 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch ichi, Lywydd. Gallaf deimlo'r cyffro yn yr awyr yn yr ystyr fod pawb ohonoch wedi aros am yr adroddiad hwn, ac fe wnaf fy ngorau i beidio â'ch siomi. Gosodwyd ein hadroddiad ar graffu ar reoliadau a wnaed o dan Fil yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) ar 16 Chwefror, ac rydym wedi gwneud saith o argymhellion. Cyn imi siarad am ein canfyddiadau, roeddwn eisiau egluro'n fyr beth oedd cyd-destun y gwaith a nodi hefyd beth y ceisiem ei gyflawni.

Er eglurder, hoffwn ailadrodd diben y Bil ymadael, sef rhoi diwedd ar oruchafiaeth cyfraith yr UE yng nghyfraith y DU a throsi cyfraith yr UE, fel y saif ar adeg ymadael, yn gyfraith ddomestig. Mae hefyd yn creu pwerau dros dro i wneud is-ddeddfwriaeth ar ffurf rheoliadau a fydd yn galluogi cywiriadau i gael eu gwneud, gan sicrhau bod y gyfraith yn gweithredu'n briodol pan fydd y DU wedi gadael yr UE. Bydd hyn yn galluogi'r system gyfreithiol ddomestig i barhau i weithio'n iawn y tu allan i'r UE. Er mwyn gwneud hyn, bydd yr Aelodau'n gwybod bod y Bil yn gosod fframwaith newydd o'r enw 'cyfraith yr UE a ddargedwir' yn lle fframwaith Deddf y Cymunedau Ewropeaidd 1972, gan ddarparu sylfaen i Senedd y DU a'r deddfwrfeydd datganoledig allu gwneud eu cyfreithiau eu hunain. Dywedais wrthych na fyddwn yn eich siomi cyn belled.

Mae'r Bil yn hollti cyfraith yr UE a ddargedwir yn dri math: deddfwriaeth ddomestig sy'n deillio o'r UE o dan gymal 2 y Bil; deddfwriaeth uniongyrchol o'r UE o dan gymal 3 y Bil; a hawliau, pwerau, rhwymedigaethau ac ati sy'n codi o dan Ddeddf y Cymunedau Ewropeaidd 1972 o dan gymal 4 y Bil. Fel y'i drafftiwyd ar hyn o bryd, mae'r Bil yn rhoi pwerau i Weinidogion Cymru ddiwygio un math o gyfraith yr UE a ddargedwir, sef deddfwriaeth ddomestig sy'n deillio o'r UE. Nawr, er bod y Bil wedi ei ddiwygio yn ystod y Cyfnod Adrodd yn Nhŷ'r Cyffredin i ganiatáu i Weinidogion Cymru hefyd ddiwygio deddfwriaeth UE uniongyrchol mewn meysydd datganoledig, nid oes modd arfer y pŵer hwnnw oni bai lle y cytunwyd nad oes angen fframwaith cyffredin mewn maes datganoledig penodol. O ran gwneud rheoliadau mewn meysydd datganoledig, mae'r Bil yn cynnwys cymysgedd cymhleth o bwerau y gellir eu harfer naill ai ar yr un pryd neu ar y cyd gan Weinidogion Cymru a Gweinidogion y DU.

Prif nod ein gwaith oedd ystyried cwmpas a natur y pwerau gwneud rheoliadau sydd i'w harfer mewn perthynas â Chymru gan Lywodraeth y DU a Gweinidogion Cymru, gan gynnwys y gweithdrefnau sydd i'w cysylltu wrth y gwaith o graffu ar y rheoliadau hynny. Mae ein hadroddiad yn canolbwyntio'n bennaf ar y gwelliannau y credwn fod angen eu gwneud i'r Bil, ac wrth wneud hynny maent yn ateb y cwestiynau a godwyd gan Ysgrifennydd Gwladol Cymru mewn llythyr at y Llywydd ym mis Ionawr eleni, llythyr sydd i'w weld ar ein gwefan.

Cafodd ein hadroddiad ei lywio gan gynhadledd i randdeiliaid a gynhaliwyd fis Medi diwethaf, ymgynghoriad cyffredinol a phanel o arbenigwyr sydd â phrofiad o lunio is-ddeddfwriaeth. Rydym yn ddiolchgar i bawb a gyfrannodd. Rydym hefyd wedi ystyried adroddiadau pwyllgorau seneddol eraill yn Nhy'r Cyffredin a Thy'r Arglwyddi a archwiliodd y broses o wneud is-ddeddfwriaeth ar y Bil.