8. Dadl ar adroddiad y Pwyllgor Materion Cyfansoddiadol a Deddfwriaethol ynghylch Craffu ar Reoliadau a wnaed o dan Fil yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael)

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:34 pm ar 7 Mawrth 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 6:34, 7 Mawrth 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch i chi, Ddirprwy Lywydd. Rwyf am ddechrau hefyd drwy ddiolch i'r pwyllgor am archwilio'r gwaith o graffu ar reoliadau a wneir o dan y pwerau a gynhwysir ym Mil yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) Llywodraeth y DU. 

Nid yw Llywodraeth Cymru wedi cael cyfle eto i ymateb yn ffurfiol i'r adroddiad, a gyhoeddwyd ychydig wythnosau yn ôl yn unig. Fodd bynnag, deallwn yn llwyr pam y mae'r pwyllgor wedi bod mor awyddus i gael dadl ar yr adroddiad a'i argymhellion yn y Senedd, gan fod y Bil yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) yn parhau i wneud ei ffordd drwy Dŷ'r Arglwyddi. Bydd y Llywodraeth yn cefnogi'r cynnig heddiw, ond gydag un amod, a dof at hwnnw maes o law.

Rydym wedi bod yn glir yn gyson ynglŷn â'n pryderon ynghylch ehangder a chwmpas y pwerau dirprwyedig a gynhwysir ym Mil yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael). Roedd y diwygiadau arfaethedig a gyhoeddwyd gennym ar y cyd â Llywodraeth yr Alban yn cynnwys darpariaethau a fyddai'n dileu'r cyfyngiadau amrywiol a osodwyd ar bwerau gwneud rheoliadau Gweinidogion Cymru yn y Bil hwnnw. Byddai ein gwelliannau wedi gwneud pwerau Gweinidogion Cymru yn gyfartal â phwerau Gweinidogion y DU, fel y nododd nifer fawr o bobl yn ystod y ddadl yn gynharach. Hefyd roeddem yn glir y byddem yn cefnogi argymhellion i gyfyngu ar eu cwmpas a gwella'r gofynion craffu sydd ynghlwm wrthynt, felly rydym yn cytuno'n llwyr â phob un o'r sylwadau a wnaed ynghylch trosglwyddo pwerau, a gwnaed y pwynt hwnnw'n dda gan bawb sydd wedi cyfrannu heddiw.

Felly, rydym yn croesawu'r gwelliannau i Fil yr Undeb Ewropeaidd (Ymadael) sy'n darparu ar gyfer pwyllgor sifftio, ac rydym yn cytuno ag argymhelliad cyntaf y pwyllgor y dylai'r dull sifftio gwmpasu'r holl reoliadau a wneir o dan y Bil ac iddynt gael eu gosod gerbron y Cynulliad.

Rydym yn ymatal rhag rhoi ein safbwynt ar ail argymhelliad y pwyllgor, sy'n datgan y dylai pob un o argymhellion y pwyllgor sifftio fod yn rhwymol. Gwrandewais yn ofalus ar y dadleuon ac nid ydym eto wedi ymateb yn ffurfiol, felly nid wyf yn dweud nad ydym yn dweud hynny, ond ar hyn o bryd rydym yn ymatal rhag rhoi ein safbwynt tra'n bod yn ystyried yn drylwyr beth fyddai holl ganlyniadau hynny. Oherwydd yn y mwyafrif llethol o achosion credwn y bydd Gweinidogion Cymru yn derbyn argymhelliad y pwyllgor sifftio y dylai set o reoliadau fod yn ddarostyngedig i'r weithdrefn gadarnhaol yn hytrach na'r weithdrefn negyddol, er enghraifft—beth bynnag y bo canlyniad y broses sifftio honno. Fodd bynnag, credwn y gallai fod sefyllfaoedd lle y bydd angen i Weinidogion Cymru, am resymau'n ymwneud â brys, er enghraifft, weithredu'n gyflymach nag y mae'r weithdrefn gadarnhaol yn darparu ar eu cyfer, ac mae'n hanfodol fod Llywodraeth yn cadw'r hyblygrwydd i wneud hynny, er gwaethaf argymhellion y pwyllgor sifftio. Credaf hefyd fod yna achos dros gynnal trefniadau cyson rhwng y Cynulliad Cenedlaethol a Senedd y DU, yn enwedig ar gyfer offerynnau cyfansawdd ac ar y cyd lle byddai pwyllgorau sifftio'r Cynulliad a'r Senedd yn gwneud argymhellion ynghylch y gweithdrefnau priodol. Mewn rhai amgylchiadau mae'n bosibl y gallai Gweinidogion y DU, am resymau dilys, ddiystyru argymhelliad eu pwyllgor sifftio, ond efallai na fydd modd i Weinidogion Cymru wneud hynny pe baem yn derbyn yr argymhelliad hwnnw. Rydym am feddwl amdano. Rydym am ystyried hynny ymhellach wrth inni ymateb yn ffurfiol i'r adroddiad.

Hoffwn ailadrodd ein bod yn croesawu craffu. Mae Bil Cyfraith sy'n Deillio o'r Undeb Ewropeaidd (Cymru) yn cynnwys gweithdrefnau mwy trylwyr ar gyfer craffu ar y pwerau dirprwyedig nag y mae'r Bil ymadael â'r UE yn ei wneud. Mae hyn yn dangos ein hymrwymiad i roi'r adnoddau cywir i'r Cynulliad allu craffu ar sut y mae Gweinidogion Cymru yn defnyddio eu pwerau dirprwyedig. Ond rhaid inni sicrhau'r cydbwysedd cywir rhwng rôl graffu'r Cynulliad a'r angen i'r Weithrediaeth allu ymateb yn gyflym ac yn hyblyg i'r hyn sy'n debygol o fod yn dirwedd ddeddfwriaethol sy'n symud yn gyflym ac sy'n newid yn gyflym wrth inni nesáu at Brexit. Ni fydd gwneud argymhellion y dull sifftio yn rhwymol yn sicrhau'r cydbwysedd hwn, yn ein barn ni. [Torri ar draws.] Wrth gwrs.