1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 20 Mawrth 2018.
9. A wnaiff y Prif Weinidog roi manylion y cyllid a ddyrennir i addysg yng Nghymru? OAQ51959
Mae diwygio addysg yn flaenoriaeth allweddol i ni. Mae'n adlewyrchu ein hymdrechion i gael y lefelau uchaf o ddisgwyliad ar gyfer dysgwyr ac athrawon. Ac rydym ni wedi cyfochri a blaenoriaethu ein cyllidebau yn unol â'n cynllun gweithredu cenedlaethol ar gyfer addysg.
Yn gynharach y mis hwn, cyhoeddodd eich Ysgrifennydd Cabinet dros Addysg £14 miliwn o arian i helpu i ariannu gwaith atgyweirio mewn ysgolion. Mae hwn yn swm derbyniol iawn o arian, ac yn ei datganiad dywedodd yn glir iawn y byddai pob ysgol yn derbyn rhywfaint o arian. Nawr, ledled Cymru, mae gennym nifer o adeiladau newydd, naill ai a adeiladwyd eleni neu yn llythrennol yn y 18 mis i ddwy flynedd ddiwethaf. Yn fy etholaeth i, mae gennyf achos o ddwy ysgol, un wrth ochr y llall. Mae un yn newydd sbon ac wedi costio miliynau o bunnoedd. Mae'r llall yn ysgol hen iawn, yno ers degawdau, lle maen nhw yn llythrennol wedi gorfod erfyn a benthyca er mwyn gallu ei throi yn ysgol cyfrwng Cymraeg a'i llenwi ag adnoddau. Rydw i wedi bod yno; mae'r to yn gollwng, mae'r teils yn cwympo oddi ar y to, ac ati. A ydych chi'n credu ei bod yn briodol bod pob ysgol yn cael rhywfaint o'r dyraniad hwn? Oni fyddai'n fwy synhwyrol—neu a fyddech chi'n ystyried edrych ar yr ysgolion sydd wir angen cymorth i roi amgylchedd dysgu da, cyfoes, neu gystal â phosibl yn rhai o'r adeiladau ysgol hen iawn hynny sydd gennym, yn hytrach na rhoi rhywfaint o'r arian hwn i adeiladau newydd iawn hefyd?
Wel, mae'n fater i awdurdodau lleol i flaenoriaethu pa ysgolion y maen nhw'n dymuno gwneud cais am arian ar eu cyfer o ran y rhaglen ysgolion yr unfed ganrif ar hugain. Dydym ni ddim yn pennu pa ysgolion ddylai dderbyn yr arian.
Roeddwn i'n falch yr wythnos diwethaf i fod yn Ysgol Glan Clwyd yn Llanelwy, lle mae estyniad newydd yn cael ei adeiladu. Ond mater i awdurdodau lleol—[torri ar draws.] Mater i awdurdodau lleol yw hynny. Gadewch i ni atgoffa ein hunain, o dan blaid yr Aelod yn Lloegr, does dim un ysgol newydd yn cael ei hadeiladu o gwbl. Ni fyddai unrhyw arian ar gael ac, yn ddiau, pe bydden nhw mewn grym yng Nghymru, yna ni fyddai unrhyw ysgolion newydd yn cael eu hadeiladu yng Nghymru ychwaith.
Ydy, mae'n anodd, wrth gwrs, pan fo ysgol newydd yn cael ei hadeiladu, a bydd ysgolion eraill yn dweud, 'Wel, beth amdanom ni?' Ond mae hwnnw'n gwestiwn y dylid ei gyfeirio at yr awdurdod lleol. Yr awdurdod lleol sy'n penderfynu ac yn blaenoriaethu pa ysgolion a pha waith y maen nhw yn dymuno gwneud cais amdanynt.
Diolch i'r Prif Weinidog.