Part of the debate – Senedd Cymru am 2:28 pm ar 17 Ebrill 2018.
Ie, wel, mae'r Aelod yn codi dau fater pwysig iawn. O ran y genhedlaeth Windrush, ysgrifennodd Prif Weinidog Cymru at y Prif Weinidog ddoe, ac rwy'n credu—. Llywydd, bydd yn rhaid imi wirio cyfreithlondeb hyn, ond dydw i ddim yn ymwybodol o unrhyw reswm pam na allem ni anfon copi o'r llythyr hwnnw at yr holl Aelodau, ond dim ond gyda'r cafeat nad wyf wedi'i wirio. Felly, oni bai bod rheswm pam na allaf wneud hynny, byddaf yn gwneud yn siŵr ein bod yn gwneud hyn. Ond gallaf ddweud, ymhlith y pethau a ddywed yn y llythyr hwnnw, ei fod yn dweud hyn:
'Mae'r sefyllfa hon yn gofyn am gamau brys i ddatrys amgylchiadau annheg a niweidiol sy'n arwain at sefyllfa a all roi plant y genhedlaeth Windrush mewn peryg o ddigartrefedd, diweithdra neu allgludo oherwydd camgymeriadau'r Swyddfa Gartref dros yr hanner canrif ddiwethaf.'
Fi yw'r Gweinidog sy'n arwain ar hynny. Rydym yn gwneud darn o waith ynghylch sut mae hyn yn effeithio ar y cenedlaethau yma yng Nghymru. Rwy'n hapus iawn i ymrwymo i gyflwyno datganiad pan fydd gennym ni'r darn o waith cyflawn, ac mae hynny ar frig ein hagenda. Credaf ein bod ni i gyd yn wir wedi ein brawychu gan y driniaeth o bobl a ddaeth yma, wedi'r cyfan, i achub Prydain ar ôl y rhyfel ac sydd yn cyfrannu'n aruthrol at lwyddiant Prydain a'i hadferiad o ludw'r ail ryfel byd. Ac mae eu trin nhw yn y modd hwn yn gywilyddus, yn embaras ac yn ffiaidd. Felly, rwy'n fwy na pharod i ymrwymo i ddatganiad o'r fath.
O ran gweithgareddau Ystâd y Goron, credaf fod yr Aelod yn gwneud pwynt da iawn. Dydw i ddim wedi cael cyfle i drafod hynny gyda'r Ysgrifennydd y Cabinet perthnasol. Ond rwy'n credu ei fod yn gwneud pwynt da, a byddaf yn cael y drafodaeth honno gydag Ysgrifennydd y Cabinet, a byddaf yn ymrwymo, Llywydd, i gyflwyno datganiad neu ddadl ar ôl i mi gael y drafodaeth honno gydag Ysgrifennydd y Cabinet oherwydd rwy'n credu ei fod wedi codi mater pwysig iawn.