3. Datganiad gan y Gweinidog Plant a Gofal Cymdeithasol: Bil Cyllido Gofal Plant (Cymru)

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:49 pm ar 17 Ebrill 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Huw Irranca-Davies Huw Irranca-Davies Labour 3:49, 17 Ebrill 2018

(Cyfieithwyd)

Diolch i chi, Jenny. Ambell beth mewn ymateb: yn gyntaf oll, o ran cael y cynnig hwn i'r bobl sydd ei angen fwyaf oherwydd, yn rhyfedd iawn, er ei fod yn canolbwyntio ar rieni sy'n gweithio, mae elfen o gyffredinolrwydd iddo bron hefyd, oherwydd rydym ni'n dweud y dylai pob rhiant sy'n gweithio, ond rydym yn gwybod bod rhai rhieni sy'n gweithio a fyddai'n elwa o hyn yn fwy, a sut y gallwn ni gael yr wybodaeth iddynt? Sut y gallwn ni eu darbwyllo ei fod yn hygyrch? Wel, ochr yn ochr â'r dewisiadau gweithredu cynnar, rydym ni hefyd wedi bod yn datblygu—mae'n ddrwg gennyf, mae popeth yn dechrau gyda hashnod y dyddiau hyn, ond mae'n gynllun hashnod mewn gwirionedd—#TalkChildcare. Felly, rhan o'r ymgysylltu yr ydym ni wedi bod yn ei wneud, roeddwn yn sôn, gyda channoedd ar filoedd o rieni, yn rhan o'r cynllun ac mewn meysydd eraill, yw ceisio ei gwneud hi'n hawdd deall beth mae hyn yn ei gynnig, ac rydym ni wedi clywed rhai pethau diddorol. Felly, megis, fel y gwyddoch chi, rwy'n dod o Gymoedd y de, ac mae trigolion Cymoedd y de yn tueddu, efallai, yn anghymesur i ddibynnu ar berthnasau. Felly, pan rydych chi'n dweud, 'mae gennym ni gynnig yma gyda gofal plant gyda chymorth y Llywodraeth, a chefnogaeth y Llywodraeth', ac maen nhw'n dweud, 'Wel, mae gen i fy ngofal plant am ddim wedi ei drefnu yn barod, diolch yn fawr iawn.' Ac rydym ni'n dweud, 'na, na, mae gennym ni gynllun gydag elfennau ychwanegol iddo, ac ati.' Ond rhan o'r dull hwnnw i raddau helaeth yw rhoi'r gair ar led, boed hynny yng Nghrucywel neu Landrindod, neu leoliad trefol yng nghanol Caerdydd, mae ynglŷn â chael y neges honno i'r cymunedau hynny.

Mae'r mater cysylltiedig, ond ychydig ar wahân i'r gwasanaethau cofleidiol ehangach yn un diddorol. Ni ddylai hyn fod ar wahân i'r pethau ehangach yr ydym yn eu gwneud o ran integreiddio darpariaeth plant ac ieuenctid ac addysg, yr holl agweddau addysgeg hefyd. Rydym ni'n gwneud llawer iawn o hynny, ac rwy'n gweld enghreifftiau da ar lawr gwlad. Yr her i ni bellach gyda phlant a'r blynyddoedd cynnar yw sut i wneud y profiadau hynny yn gyffredin gyda mwy o wasanaethau cofleidiol. Rydym yn gweld pethau da yn digwydd; mae'n cydredeg yn ddel gyda hyn, yn ddigon rhyfedd, oherwydd mae'r cyfan i'w wneud ag ymyrraeth yn y blynyddoedd cynnar. Mae angen inni fod yn gwneud y ddau beth ochr yn ochr.

Ond dyma yn benodol y cynnig gofal plant sy'n seiliedig ar rieni sy'n gweithio, ac yn ateb i hynny, o ran y cynnig ehangach hwnnw wedyn, wel, oes, mae angen i ddarparwyr fod wedi eu cofrestru a'u trwyddedu. Mae angen inni wybod bod y safonau ar gael. Dyna beth mae arnom ni eisiau ei weld: eu bod yn alluog, yn addas ac yn hyderus i ddarparu nid dim ond gofal plant, ond gofal i safon y gwyddom fod plant yn datblygu ac yn cymdeithasu, ac ati, ac ati. Dyna hanfod hyn, ond bydd hynny'n cynnwys mentrau cymdeithasol, grwpiau gwirfoddol sy'n gwneud hynny, ynghyd â darpariaeth awdurdod lleol uniongyrchol, yn ogystal â llawer o rai eraill. Rydym ni eisiau annog pob un o'r rhai sy'n credu y gallant chwarae rhan gyda ni i ymuno â ni wrth i ni gyflwyno'r hyn yn gadarn iawn drwy Gymru gyfan, ac mae'r Bil hwn yn caniatáu inni sefydlu dulliau o ddechrau'r broses honno.