A gaf i ddiolch i Vikki am hynny? Rwy'n edrych ymlaen yn fawr at y digwyddiad yfory. Yr hyn a wyddom yw mai ymgysylltiad y rhieni yn addysg eu plentyn, ar ôl ansawdd yr addysgu, yw'r ail ffactor mwyaf o ran adlewyrchu'r canlyniadau. Felly, mae angen athrawon gwych ar ein plant, ond mae angen rhieni, neiniau a theidiau a chymunedau cefnogol iawn arnom hefyd, y tu ôl i'r plant hynny, os ydyn nhw'n mynd i wneud y mwyaf o'u cyfleoedd addysg.

Mae yna rywfaint o arfer da ardderchog. Rwy'n credu efallai mai yn etholaeth Janet Finch-Saunders hyd yn oed neu efallai yn etholaeth Darren Miller—Ysgol Fabanod Glan Gele. Rwy'n credu mai yn etholaeth Darren. Mae hon yn un o'r ysgolion y mae Estyn wedi nodi bod ganddi arfer rhagorol o ran defnyddio'r PDG i ymgysylltu â rhieni. Mae'r ysgol honno wedi gweithio'n galed iawn i dargedu ei PDG yn systematig i fynd i'r afael â'r broblem o ymddieithrio gan rieni. Mae hyn yn cynnwys sesiynau sgiliau sylfaenol ar gyfer y rhieni eu hunain, sy'n digwydd yn y ddarpariaeth partneriaeth rhieni newydd. Felly, maen nhw wedi creu cynllun cyfan sydd mewn gwirionedd yn targedu'r mater hwn, ac maen nhw'n defnyddio eu PDG i'w gefnogi. O ganlyniad, mae'r ysgol wedi gweld mwy o rieni yn gwneud eu rhan i addysgu eu plant yn ogystal â gwella sgiliau'r rhieni eu hunain, sy'n beth gwych, o ran eu sgiliau llythrennedd a rhifedd eu hunain. Mae hynny hefyd wedi cael effaith aruthrol ar lesiant y rhieni hynny yn ogystal â'u plant. Mae'n enghraifft dda iawn o arfer da yn y modd y caiff yr adnodd hwn ei gyllido. Ond mae angen inni weld mwy o'r enghreifftiau hynny yn cael eu datblygu a'u lledaenu ledled Cymru.

O ran asesu a mesurau perfformiad, rwy'n gobeithio gwneud datganiad, fel y dywedais wrth Llŷr Huws Gruffydd, yn nes ymlaen yn y tymor hwn sy'n amlinellu'r dull gweithredu yr ydym ni'n gofyn amdano. Mae angen inni gytuno a chefnogi'r gwaith o baratoi ar gyfer y cwricwlwm newydd, oherwydd mae'r trefniadau asesu yn mynd i orfod newid ac rydym yn mynd i orfod cyd-fynd â'n cwricwlwm newydd. Ond mae hefyd yn glir i mi bod angen inni gael ffordd fwy soffistigedig o fesur perfformiad unigol ysgolion.

Oes, mae angen i blant lwyddo yn eu harholiadau ffurfiol, ond, mewn gwirionedd, mae angen i'r modd yr ydym ni'n mesur hynny fod yn llawer mwy soffistigedig. Ar hyn o bryd, yr hyn sydd gennym ni yw system sy'n dweud, 'Os yw plentyn wedi llwyddo i gael gradd C yn ei TGAU—tic, rydych chi wedi bod yn llwyddiannus, ond os yw plentyn yn cael gradd D, yna nid ydych wedi llwyddo gyda'r plentyn hwnnw. Ond, mewn gwirionedd, os oedd y plentyn hwnnw braidd byth yn dod i'r ysgol a bod eich ysgol chi wedi gweithio'n galed iawn, iawn ac wedi cael y plentyn hwnnw i gymryd rhan mewn gweithgareddau a chyfres o sgiliau a phrofiadau, ni ddylid diystyru’r ymdrech honno. Yn y cyfamser, os oes gennych blentyn a ddylai fod wedi cael A* ond ei fod ond wedi llwyddo i gael gradd C, ni ddylem  fod yn llongyfarch y system ysgol am hynny ychwaith, oherwydd nid yw wedi caniatáu i'r plentyn hwnnw gyrraedd ei botensial llawn. Mae angen cyfres o fesurau perfformiad arnom ni sy'n canolbwyntio ar y garfan gyfan, nid dim ond y disgyblion sydd ar y ffin rhwng C a D, y gwyddom fod rhai ysgolion wedi canolbwyntio arnyn nhw, ond mae angen canolbwyntio ar bob un plentyn yn yr ysgol honno. Dylai eu cyflawniadau a'u perfformiad fod yn bwysig a byddaf yn gwneud datganiad am hynny yn nes ymlaen y tymor hwn, ynghylch sut yr ydym yn bwriadu cyflawni hynny.

Efallai nad yw'n syndod, ond mae'n siomedig bod llawer o'r ddadl heddiw wedi trafod prydau ysgol am ddim yn unig ac ni chawsom drafodaeth ar yr elfen o'r PDG sy'n ymwneud â phlant sy'n derbyn gofal. Os ydym yn poeni am y bwlch cyrhaeddiad ar gyfer ein plant tlotaf, yna bobol bach, mae angen inni fod yn poeni am y bwlch cyrhaeddiad ar gyfer y plant sydd wedi cael profiad o dderbyn gofal ac sydd yn derbyn gofal.

Bydd fy swyddogion yn cydweithio'n agos iawn gyda'r grŵp y mae David Melding yn ei gadeirio. Rwy'n gobeithio y gall David a minnau gyfarfod cyn hir i drafod sut orau y gallwn ni ddefnyddio'r adnoddau hyn i newid sefyllfa'r plant hyn. Nid yw'n hawdd. Mae'n gymhleth. Rydym ni wedi gwneud cynnydd da, ond yr haf diwethaf rydym wedi gweld dirywiad eto oherwydd y diffyg cydnerthedd hwnnw. Rwy'n gwbl benderfynol bod cyrhaeddiad addysgol y plant hyn yr un mor bwysig â phob plentyn arall yn y system, a byddaf yn gweithio'n draws-bleidiol, ar draws y Siambr, i sicrhau bod yr adnoddau hyn sydd ar gael drwy'r PDG i blant sy'n derbyn gofal yn cael eu defnyddio yn y ffordd orau.