Diolch, Dirprwy Lywydd. Cyflwynais Orchymyn Deddf Sector Amaethyddol (Cymru) 2014 (Parhau i Gael Effaith) 2018 ar 5 Mawrth 2018, ac rwy’n cyflwyno’r Gorchymyn heddiw ar gyfer dadl yn y Cynulliad Cenedlaethol. Mae'r Ddeddf yn cynnwys cymal machlud sy'n datgan y bydd yn methu os na chymerir camau i’w gwarchod erbyn 30 Gorffennaf 2018. Bydd y Gorchymyn yn gwarchod y Ddeddf, ac mae ymrwymiad Llywodraeth Cymru i sicrhau cyflogau a thelerau ac amodau cyflogaeth teg i weithwyr amaethyddol yn dal i fod ar waith yn ymarferol.

Yn ystod haf 2017, ymgynghorais ar weithrediad ac effaith y Ddeddf. Cyflwynwyd yr adroddiad dilynol ar yr adolygiad o Ddeddf Sector Amaethyddol (Cymru) 2014 gerbron y Cynulliad Cenedlaethol ar 27 Chwefror eleni. Roedd yr adroddiad yn amlinellu sut y mae’r Ddeddf wedi cefnogi cymunedau gwledig ac wedi sicrhau bod gweithwyr yn y sector amaethyddol yn cael cyflog teg. Roedd hefyd yn nodi sut y mae'r Ddeddf yn ategu fy ymrwymiad i hyfywedd a llwyddiant hirdymor y diwydiant amaethyddol yng Nghymru. Mae'r Ddeddf wedi ein galluogi i bennu cyfraddau isafswm cyflog teg i weithwyr amaethyddol yn unol â’u cyfrifoldebau a’u sgiliau. Mae’r cyfraddau isafswm tâl a’r lwfansau’n diogelu incwm cartrefi ac yn helpu cymunedau lleol i ffynnu ledled Cymru. Mae hyn yn adlewyrchu pwysigrwydd y cyfraniad a wnaiff amaethyddiaeth i’n heconomi, ein hamgylchedd a’n cymunedau gwledig, sy'n hollbwysig i ddatblygiad pellach Cymru ffyniannus, gref a mwy cyfartal. Mae'r Ddeddf yn cefnogi datblygu gweithlu amaethyddol sydd â’r sgiliau priodol sy'n angenrheidiol ar gyfer hyfywedd busnesau amaethyddol a'r diwydiant ehangach yn y tymor hir, ac yn bwysig i'n cymunedau gwledig. Rydym ni hefyd yn gwybod mai cyflogaeth gynaliadwy yw’r ffordd orau o drechu tlodi.

Sefydlwyd panel cynghori amaethyddol Cymru o dan y Ddeddf ar 1 Ebrill 2016. Yn yr amser byr ers ei sefydlu, mae'r panel wedi gwneud gwaith sylweddol. Daeth y Gorchymyn Cyflogau Amaethyddol (Cymru) cyntaf a baratowyd gan y panel i rym ar 1 Ebrill 2017. Cafodd hwn ei ddisodli gan Orchymyn newydd ar 1 Ebrill 2018, sy'n ystyried y cynnydd yn yr isafswm cyflog cenedlaethol. Yn fuan, sefydlodd y panel eu his-bwyllgor datblygu sgiliau a hyfforddiant statudol, i ddangos eu hymrwymiad i helpu i wella dyfodol tymor hir y diwydiant. Mae’r panel, ynghyd â’r is-bwyllgor, yn ymchwilio i ddarparu datblygiad proffesiynol, ac maent wedi comisiynu ymchwil ar y farchnad lafur i ganfod meysydd blaenoriaeth y mae angen eu gwella. Comisiynwyd hyn mewn partneriaeth â bwrdd diwydiant bwyd a diod Cymru i sicrhau yr ystyrir yr holl gadwyn gyflenwi bwyd a diod ac i sicrhau arbedion maint. Disgwylir canfyddiadau'r ymchwil yn ddiweddarach y mis hwn.

Mae cadw’r drefn isafswm cyflog amaethyddol yng Nghymru a rhoi’r Ddeddf ar waith o fudd i’r sector cyfan ac i economïau gwledig. Dyma yw sail gweledigaeth Llywodraeth Cymru o ddiwydiant amaethyddol modern, proffesiynol a phroffidiol, a bydd y Gorchymyn hwn yn sicrhau bod y buddion hyn yn parhau. Diolch.