Part of the debate – Senedd Cymru am 6:48 pm ar 18 Ebrill 2018.
Diolch ichi, Ddirprwy Lywydd. Rwy'n falch iawn o godi yn y ddadl hon. Mewn gwirionedd, rwy'n ddiolchgar iawn i UKIP am gyflwyno'r ddadl. Mae'n fater o gryn bwys i bob un ohonom. Mae angen i minnau hefyd ddatgan buddiant gan fy mod yn un o'r menywod yr effeithiwyd arnynt, gan i mi gael fy ngeni yn y 1950au. Yn ffodus, fel Caroline Jones, rwy'n dal i fod mewn gwaith ac felly heb gael fy effeithio mor wael ganddo, ond mae nifer fawr iawn o fy ffrindiau, teulu, etholwyr a chydweithwyr wedi'u heffeithio gan hyn. Mae llawer ohonynt bellach yn dioddef caledi a thlodi parhaus o ganlyniad i'r newidiadau na wyddent ddim oll amdanynt. Ni all hyn fod yn iawn ac ni ddylid gadael iddo barhau. Bydd llawer o'r menywod yn y grŵp oedran hwn wedi gweithio mewn swyddi rhan amser ac ar gyflogau isel, neu wedi cymryd amser o'r gwaith i ofalu am blant neu berthnasau oedrannus, ac wedi bod yn destun anghydraddoldeb rhwng y rhywiau am lawer o'u bywydau fel oedolion, gan mai dyma'r menywod yr effeithiwyd arnynt fwyaf gan y newidiadau a gyflwynwyd gan fudiad y menywod yn syth ar ôl yr ail ryfel byd. Felly, mae'n eironig braidd mai dyma'r grŵp yr effeithir arnynt fwyaf gan hyn.
Gofynnodd Nick Ramsay i mi pam yr oeddem yn rhoi 'annog' yn lle 'gweithio gyda', ac rwy'n dweud wrtho'n syml iawn: oherwydd ein bod wedi ei chael hi'n amhosibl gweithio gyda Llywodraeth y DU ar hyn. Ysgrifennais at Guy Opperman, yr Is-Ysgrifennydd Gwladol Seneddol dros Bensiynau a Chynhwysiant Ariannol, ddiwedd mis Chwefror i ailadrodd ein pryderon, ac yn eu hannog i ailystyried trefniadau pontio, ar ôl ysgrifennu'n gyntaf at Lywodraeth y DU yn ôl yn 2016 i fynegi ein pryderon am y ffordd y cafodd y newid i gymorth pensiwn y wladwriaeth cyfartal ei gyfathrebu a'i weithredu. Rwyf wedi ychwanegu fy llais hefyd ar nifer o blatfformau a sawl rali yn fy etholaeth ac mewn mannau eraill yng Nghymru at leisiau'r rhai sy'n annog Llywodraeth y DU i ailystyried y trefniadau pontio yn ddi-oed, fel bod y system yn deg i bawb ac nad yw'n gwaethygu anghydraddoldeb rhwng y rhywiau i leiafrif o bobl. Mae ei ymateb yn cyfeirio at gynnydd mewn disgwyliad oes, fforddiadwyedd a chynaliadwyedd fel rhesymau pam nad oes gan Lywodraeth y DU gynlluniau i ailedrych ar y polisi a pham nad yw'n bwriadu gwneud unrhyw gonsesiynau pellach. Felly, mae arnaf ofn nad wyf yn gweld pwynt gweithio gyda rhywun sydd mor wrthwynebus i ymgyrch dros gyfiawnder, a dyna pam y newidiais y cynnig i 'annog', oherwydd rydym yn parhau i'w hannog yn gryf i newid eu meddwl ac ailedrych ar y trefniadau pontio y mae llawer o'r Aelodau wedi nodi'r angen amdanynt yn y Siambr hon heddiw. Yn y Cyfarfod Llawn ar 6 Mawrth, ailadroddais fy ymrwymiad i dynnu sylw Llywodraeth y DU unwaith eto at bryderon Llywodraeth Cymru a'r Siambr hon, ac rwy'n adnewyddu'r ymrwymiad hwnnw eto heddiw a byddaf yn ysgrifennu ar unwaith i fynegi ein safbwyntiau yn dilyn y ddadl hon.