A allaf i ddiolch i'r Gweinidog am ei ddatganiad ar henebion hygyrch i bawb? Nawr, wrth gwrs, nid yw hygyrchedd i henebion yn her newydd. Roedd cestyll y canol oesoedd yn naturiol wedi'u hadeiladu i atal hygyrchedd, ac wrth gwrs roedd e'n eithaf her i oroesi hynny, ac wedi costio'n ddrud ar y pryd i fynd i'r afael efo'r angen i atal pobl rhag mynd i mewn. Wrth gwrs, yn nodedig, cafodd Owain Glyndŵr ambell lwyddiant yn goroesi'r diffyg hygyrchedd i sawl castell yma yng Nghymru, yn naturiol yn adeiladu'r llwybr i waith y Gweinidog y dyddiau yma i wella hygyrchedd i'r cestyll canol oesoedd yna. Ond wrth gwrs, bu dro ar fyd, ac mae'r cestyll a fu'n gormesu nawr yn denu ymwelwyr. Y cwestiwn sy'n dilyn ydy: beth yn union ydych chi fel Gweinidog yn ei wneud i hyrwyddo gwir hanes gorthrymedig ein gwlad, yn fwy na dim ond annog pobl i edrych ar yr henebion yma drwy sbectol bensaernïol yn unig?

Yn nes ymlaen yn eich datganiad, rydych chi yn sôn am Chwilio am y Chwedlau 2017, ac wrth gwrs, wrth sôn am 'chwedlau 2017' rydw i'n cael fy atgoffa o'r foment pan gafodd rhywun y syniad gwych o gael modrwy haearn yng nghastell Fflint. Nid ydw i'n gwybod pa ddadansoddiad sydd wedi cael ei wneud o'r fenter yna, na phwy gafodd y syniad hurt yna yn y lle cyntaf. Rydych chi'n sôn, wrth ddod at ddiwedd eich datganiad yn fan hyn, ac rydw i'n cytuno efo chi, fod yn rhaid inni annog perchnogaeth gymunedol o'n henebion a'n treftadaeth er mwyn sicrhau eu dyfodol am flynyddoedd i ddod. 'Clywch, clywch', dywedwn i.

Ac wrth gwrs, mae enwau lleol lleoedd hanesyddol yn rhan allweddol o bwysig o'n treftadaeth. Yn wir, mae ein henwau hanesyddol yn eu hunain yn rhan o'r stori o hygyrchedd i henebion. Heb yr enw, lle ydych chi'n mynd? Wedi methiant fy Mesur i y llynedd yn y lle yma i ddiogelu enwau lleoedd hanesyddol, nid oes—fel rydych chi'n gwybod—diogelwch statudol i'n henwau lleoedd hanesyddol nawr. Yn wahanol, wrth gwrs, i bethau eraill: mae gan rai planhigion prin mwy o ddiogelwch nag ein henwau hanesyddol ar leoedd. Felly, pa gamau a ydych chi yn eu cymryd i warchod enwau lleoedd hanesyddol Cymru? Diolch yn fawr.