—cymaint fesul 1,000 neu 10,000 o eitemau yn eich cronfa ddata neu yn eich strwythur, ac mae hynny'n golygu nad yw uno o reidrwydd yn arbed unrhyw arian i chi, oherwydd, os ewch o 10,000 i 15,000, ni fyddwch yn dweud, 'O, rydym wedi uno dau', rydych mewn gwirionedd—. Ac mae'n rhaid i chi gynhyrchu'r un nifer o slipiau cyflog. Nid ydych yn mynd i dalu llai o bobl oherwydd eich bod wedi uno.

Mae'r rhain oll yn gostau ymlaen llaw ac er bod y gost o ad-drefnu llywodraeth leol oddeutu 5 y cant o'r gwariant blynyddol y tro diwethaf, rydym hefyd yn gwybod bod pethau eraill wedi digwydd bellach o ran y newid yn y telerau ac amodau.

Os dilynwch gasgliadau gor-syml rhai pobl, wedyn, ar ôl uno, caiff yr holl swyddi uwch swyddogion a ddyblygir eu dileu ac felly gwneir arbedion sylweddol parhaus. Mae theori economaidd yn darogan y gallai sefydliad ddod yn llai effeithlon os yw'n rhy fawr. Mae sefydliadau mwy o faint yn aml yn dioddef o gyfathrebu gwael, oherwydd eu bod yn ei chael hi'n anodd cynnal llif effeithiol o wybodaeth rhwng adrannau, is-adrannau neu rhwng y brif swyddfa a rhannau anghysbell. Mae problemau cydgysylltu hefyd yn effeithio ar sefydliadau mawr. 'X-aneffeithlonrwydd' yw colli effeithlonrwydd rheoli sy'n digwydd pan fydd sefydliadau'n mynd yn fawr ac yn gweithredu mewn marchnadoedd anghystadleuol. Mae colli effeithlonrwydd o'r fath yn cynnwys gordalu am adnoddau, gan gynnwys staff uwch—efallai fod hynny'n rhywbeth y gallai rhai pobl fod yn meddwl amdano—a gwastraff gormodol o adnoddau.

A gaf fi ychwanegu, os oes tystiolaeth gan Ysgrifennydd y Cabinet—tystiolaeth empirig—fod sefydliadau mwy o faint yn y sector cyhoeddus, a llywodraeth leol yn arbennig, unrhyw le yn y byd yn gweithio'n fwy effeithlon a chosteffeithiol, a wnaiff ei gyhoeddi? Oherwydd ni allaf ddod o hyd i unrhyw rai.