Diolch i chi am eich datganiad heddiw, Ysgrifennydd y Cabinet, ond rydych chi wedi darllen, rwy'n siŵr, y datganiad a gyhoeddwyd gan grŵp teuluoedd Tawel Fan mewn ymateb i gyhoeddi adroddiad HASCAS: maen nhw'n dweud

'ni allwn ni ac ni wnawn ni dderbyn y canfyddiadau',

Maen nhw'n dweud nad yw'r hyn y maen nhw wedi ei ddarllen yn yr adroddiad hwn yn gwneud synnwyr o'i gymharu â phopeth arall a ddigwyddodd cyn hynny—profiadau y teuluoedd eu hunain, rhoi cyhoeddusrwydd i'r profiadau hynny, a arweiniodd bum mlynedd yn ôl at gau ward Tawel Fan, yr adroddiadau beirniadol blaenorol, yr ymddiheuriadau gan y Bwrdd Iechyd ei hun am y driniaeth ofnadwy a'r niwed a brofwyd yn sgil hynny.

Wrth gwrs, fel y dywedwch chi, mae'n dal i fod yn adroddiad damniol iawn. Fe glywsom ni chi'n dweud y prynhawn yma fod yr adroddiad yn nodi amrywiaeth o fethiannau oedd yn siom i gleifion ac a arweiniodd at achosi niwed gwirioneddol, ac rydych chi'n dweud ei bod hi'n ddrwg iawn gennych chi y digwyddodd hynny a'ch bod yn ymddiheuro yn ei gylch heb unrhyw betruso.

Felly, mae'r adroddiad yn amlygu methiannau difrifol, ond, rhywsut, daw nid yn unig i'r casgliad nad oedd hyn yn gyfystyr â cham-drin ac esgeulustod sefydliadol, yn hollol groes i adroddiad Ockenden, ond hefyd y dylai peth o'r goleuni a ddylai gael ei daflu ar yr hyn a ddigwyddodd gael ei adlewyrchu ar y teuluoedd eu hunain. Ysgrifennydd y Cabinet, sut ydych chi'n egluro'r gwahaniaeth yng nghasgliadau'r adroddiad hwn â chasgliadau'r adroddiadau blaenorol? Sut ydych chi'n egluro'r gwahaniaeth rhwng y disgrifiad clir o ddiffygion difrifol a lluosog yn y ffordd y rheolwyd Tawel Fan a'r casgliad (a), nad yw hyn i bob diben yn golygu gofal gwael i gleifion a (b), mewn gwirionedd, fod y cleifion a'r teuluoedd rywsut eu hunain ar fai, yn rhannol o leiaf am fod â disgwyliadau afrealistig neu am beidio â deall dementia neu am newid eu barn am eu profiadau mewn ymateb i sylw yn y cyfryngau.

Gan edrych i'r dyfodol, hoffwn ddymuno'n dda i Mark Polin wrth iddo gamu i swydd Cadeirydd y Bwrdd Iechyd. Rwy'n nodi eich cyhoeddiad arfaethedig heddiw o fframwaith gwella mesurau arbennig, ond, wrth gwrs, mae Betsi Cadwaladr wedi bod mewn mesurau arbennig ers bron i dair blynedd ac mae'n rhaid i bobl gael hyder bod gwersi wedi eu dysgu am y gorffennol cyn y gallan nhw fod yn ffyddiog yn yr hyn y gall y Bwrdd Iechyd ei ddarparu ar eu cyfer yn y dyfodol.

Mae llawer eisoes wedi dod i'r casgliad mai ymgais yw hon i gelu'r gwir. Nid yw'r teuluoedd yn ystyried bod hwn yn adroddiad credadwy. Ac o gofio'r hyn yr ydym ni wedi'i glywed gennych chi heddiw—eich bod yn dymuno i'r adroddiad hwn, nad yw teuluoedd yn ei ystyried yn gredadwy, fod yn sail ar gyfer symud ymlaen at ofal iechyd gwell—sut ydych chi yn awr yn adennill ymddiriedaeth y bobl hynny?