Diolch ichi, Lywydd, ac rwy'n gwneud y cynnig a gyflwynwyd yn fy enw i ar yr agenda. Symudwn oddi wrth dreth at rywbeth sy'n debyg i dreth: bwriad y Llywodraeth i osod isafbris am alcohol. Mae ein cynnig yn gwneud dau bwynt sylfaenol, y bydd isafbris yn effeithio'n anghymesur ar y rhai ar ben isaf y raddfa incwm—y bobl dlotaf mewn cymdeithas—ac na fydd mewn gwirionedd yn cyflawni'r amcan sydd wedi ei ddatgan ar ei gyfer, oherwydd y bobl sydd â'r broblem fwyaf gydag alcohol, wrth gwrs, yw'r rhai sydd leiaf tebygol o gael eu heffeithio gan newidiadau yn y pris. Maent yn gaeth i alcohol, a chaiff pobl sy'n gaeth eu gyrru gan y drwg oddi mewn, nad yw fel arfer yn agored i newid drwy newid pris beth bynnag y maent yn ei ddefnyddio. Yn wir, yn achos cyffuriau a reolir, wrth gwrs, nid ydynt ar gael i'w gwerthu o gwbl. Maent wedi eu gwahardd ac mae'n drosedd i'w defnyddio, ond mae gennym broblemau cyffuriau enfawr yn y wlad hon, ac yn y 1920au, pan wnaeth yr Unol Daleithiau yr un fath yn achos alcohol—ceisio ei wahardd drwy gyfraith—creodd hynny gyfres anferth o broblemau cymdeithasol a chynnydd mewn troseddau heb fynd i'r afael â phroblemau alcoholiaeth ei hun mewn gwirionedd.

Hoffwn ddechrau drwy ofyn faint o broblem sydd gennym gydag alcohol yng Nghymru mewn gwirionedd. Roedd yn ddiddorol darllen adroddiad gan Alcohol Concern a ddywedai, ers 2005, fod cyfanswm cyffredinol yr alcohol a yfwyd yn y DU—yn anffodus, ni allwn ddod o hyd i ffigurau ar gyfer Cymru—a chyfran y bobl sy'n dweud eu bod yn yfed, a'r swm y mae yfwyr yn dweud eu bod yn ei yfed wedi gostwng, ac mae'r duedd hon yn amlwg iawn ymhlith yfwyr iau. Ar y llaw arall, nododd 77 y cant o'r rhai sy'n ennill fwyaf eu bod wedi yfed yn ystod yr wythnos flaenorol, o gymharu â 45 y cant o'r rhai sy'n ennill leiaf ac wrth gwrs, y rhai sy'n ennill fwyaf yw'r rhai sydd leiaf tebygol o ymateb i newidiadau yn y pris ar ben isaf y farchnad alcohol, ond y 45 y cant o'r rhai sy'n ennill leiaf yw'r rhai sy'n mynd i gael eu targedu gan y newidiadau arfaethedig.

Felly, caiff y cynnig hwn ei gyflwyno ar adeg pan fo yfed yn cael ei gymedroli gan y mwyafrif llethol o bobl, ac mae nifer y bobl sydd â phroblem go iawn mewn gwirionedd ac sy'n creu problemau eraill i ni yn y gymdeithas, naill ai'n aros yn yr unfan neu'n gostwng yn ogystal. Mae'r hyn a gynigir yma yn mynd i osod rhwystr cyffredinol ar y boblogaeth i gyd er mwyn ceisio ymdrin â'r problemau a achoswyd gan nifer fach iawn. Felly, mae'n gwbl groes i ymyriad wedi'i dargedu, sef yr hyn y byddai ei angen er mwyn datrys y problemau cymdeithasol, fel y mae'r Llywodraeth yn dymuno ei wneud.

Nawr, mae cymariaethau rhyngwladol bob amser yn beryglus, oherwydd mae cymdeithasau gwahanol yn wahanol iawn o ran eu hanes a'u cyfansoddiad cymdeithasol, ac mae ymddygiad dynol yn gwahaniaethu rhwng gwledydd yn ogystal. Pan ddaeth yr Ysgrifennydd iechyd i'r Pwyllgor Cyllid i roi tystiolaeth i ni, gofynnais iddo a oedd ganddo unrhyw ystadegau sy'n cynhyrchu'r dystiolaeth ar gyfer unrhyw gydberthynas rhwng pris alcohol a nifer y clefydau sy'n ymwneud ag iechyd neu gyflyrau meddygol eraill a welwyd yn y gwledydd hynny, a dywedodd nad oedd ganddo ddiddordeb mewn ystadegau; nid oeddent o unrhyw werth. Wel, credaf fod rhywfaint o werth mewn edrych ar brofiad gwledydd eraill. Fe wnaethoch chi, yn y modd trahaus arferol, wrthod pwynt yr oeddwn yn ceisio bod o ddifrif yn ei gylch. Ond credaf fod gwerth mewn edrych ar gymariaethau rhyngwladol i weld a oes unrhyw berthynas rhwng pris alcohol ac effeithiau ar iechyd. Unwaith eto, rwyf wedi'i chael hi'n anodd iawn dod o hyd i'r ystadegau yr oeddwn eu heisiau, ond rwyf wedi canfod ystadegau ar gyfer nifer y marwolaethau sy'n gysylltiedig ag alcohol fel canran o gyfanswm y marwolaethau. Ar gyfer Cymru a Lloegr yn y cyfnod rhwng 2006 a 2009, roedd y marwolaethau a oedd yn gysylltiedig ag alcohol fel canran o gyfanswm y marwolaethau yn 2.3 y cant. Nawr, mae hynny'n cymharu â 9.8 y cant yn y Ffindir, 3.2 y cant yn Sweden, 6.5 y cant yn Nenmarc, ac mae pob un ohonynt yn codi prisiau llawer iawn uwch am alcohol nag a wnawn ni yn y Deyrnas Unedig. Mae gwledydd fel Sbaen a'r Eidal yn codi prisiau is o lawer am alcohol ac nid oes llawer iawn o wahaniaeth rhwng eu cyfraddau marwolaethau sy'n gysylltiedig ag alcohol a'n cyfraddau ni.