Part of the debate – Senedd Cymru am 6:54 pm ar 9 Mai 2018.
Fe gamddeallais felly, ond dyna y credais oedd hanfod eich sylwadau.
Nid oes neb yn dadlau na all y pris ddylanwadu ar y galw, ac felly po uchaf y dreth, ar rai lefelau, mae'n sicr y bydd yna effaith ar y galw. Ond y cwestiwn allweddol yw: pwy yr effeithir arnynt fwyaf gan y cynnydd yn y pris? Ai pobl sy'n yfwyr cymedrol neu yfwyr achlysurol yn unig neu rai sydd â mwy o ddibyniaeth ar alcohol? Nid wyf yn sôn am alcoholigion yn unig yma, rwy'n sôn am bobl y mae alcohol yn golygu mwy yn eu bywydau bob dydd fel math o ddifyrrwch, adloniant, mwynhad—gallwch ei alw'n beth bynnag a fynnwch—nag eraill. Mae'n ymddangos bron yn anghredadwy fod lefel o 50c o isafbris fesul uned yn mynd i arwain at unrhyw welliant sylweddol yn nifer y bobl sy'n cael eu disgrifio fel rhai sy'n yfed i raddau peryglus.
Y diffiniad swyddogol o 'oryfed', gadewch imi ddweud, yw rhywun sy'n ddyn ac yn yfed wyth uned y dydd, sy'n cyfateb i bum gwydraid o win. Felly, os ydych yn cael pum gwydraid o win mewn un sesiwn, mae arnaf ofn eich bod yn goryfed yn ôl yr ystadegwyr swyddogol, a dyma'r ffigurau y mae'r Llywodraeth yn dibynnu arnynt. Felly, pan fyddwn yn sôn am yfed peryglus, rhaid inni gydnabod bod hwn yn derm goddrychol iawn. Yn bersonol, nid wyf yn credu bod yfed pum gwydraid o win, mewn gwirionedd, yn fy rhoi mewn unrhyw berygl o gwbl. Mae'n debyg fy mod yn yfed hynny y rhan fwyaf o ddiwrnodau, mewn gwirionedd—rwy'n fodlon cyfaddef—ac nid yw'n fy ngwneud yn llai dealladwy neu'n llai o werth gwrando arnaf. Efallai, mewn gwirionedd, ei fod yn fy ngwneud yn fwy o werth gwrando arnaf.
Yn ystod ei araith, disgrifiodd John Griffiths rai o effeithiau gwael alcohol, fel y gwnaeth Dai Lloyd a siaradodd yn huawdl am agweddau meddygol yfed gormod o alcohol, ond nid dyna yw'r broblem yma. Y broblem yw a yw'r ddeddfwriaeth hon wedi ei thargedu'n ddigon da ac yn mynd i lwyddo i gynhyrchu'r canlyniadau y byddent yn hoffi eu gweld. Rwy'n credu mai'r hyn rydym yn ymdrin ag ef yma yw problemau diwylliannol yn fwy na phroblemau economaidd, ac mae agweddau tuag at alcohol a pha mor gyflym yr ydych yn ei yfed yn bwysig iawn yng nghymysgedd y ddadl yma. Nid wyf yn gweld unrhyw reswm pam y dylai'r cyhoedd yn gyffredinol, nad yw alcohol yn broblem iddynt—nid ydynt yn creu problemau i gymdeithas yn gyffredinol—orfod talu mwy am eu mwynhad er mwyn cael effaith gymedrol iawn neu fach ar yr ystadegau.