Cwestiynau Heb Rybudd gan Arweinwyr y Pleidiau

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:46 pm ar 22 Mai 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carwyn Jones Carwyn Jones Labour 1:46, 22 Mai 2018

(Cyfieithwyd)

Wel, mae'n rhaid i mi ddweud, rwy'n ei chael hi'n rhyfeddol fy mod yn cael fy nghyhuddo, fel gwleidydd blaengar—ac mae pob un ohonom ni ar y meinciau hyn—ein bod ni'n dewis peidio â mynd i'r afael â thlodi plant. Mae hwnnw'n honiad—[Torri ar draws.]—honiad hynod annheg i'w wneud, ond dyna'r honiad y mae hi wedi ei wneud. Mae'n rhaid i mi ddweud, mae'r awgrym bod hyn yn llwyr yn nwylo Llywodraeth Cymru yn gwbl anghywir. Rydym ni'n gwybod bod gan Lywodraeth y DU ysgogwyr sylweddol o ran lles, o ran y system budd-daliadau, o ran cyfraith gyflogaeth, o ran pennu'r cyflog byw gwirioneddol. Gallwn, mi allwn ei wneud, o ran y cyrhaeddiad sydd gennym ni at y sector cyhoeddus ac at y trydydd sector, i raddau, ond nid at y sector preifat. Yr hyn y mae hi'n ei wneud yw rhyddhau Llywodraeth y DU o'i chyfrifoldeb, a dyna lle mae'n rhaid i'r cyfrifoldeb fod. Nawr, un peth yw dweud, 'Gadewch i ni weinyddu budd-daliadau', ond mae dwy broblem yn ymwneud â hynny. Yn gyntaf oll, mae'r Albanwyr yn gwario arian ar fiwrocratiaeth—ar fiwrocratiaeth. Maen nhw'n gwario arian mewn gwirionedd ar weinyddu a allai fod yn mynd i dderbynwyr. Mae hynny'n amlwg yn fater y bu'n rhaid i ni ei ystyried. Yn ail, nid yw gweinyddu'r system budd-daliadau yn dda i ddim os na allwch chi reoli'r llif arian; y cwbl yr ydych chi'n ei gael yw'r bai, o dan yr amgylchiadau hynny. Bydd pobl yn dweud wedyn, 'Wel, chi yw'r rhai sy'n gweinyddu'r system budd-daliadau; pam na wnewch chi roi mwy o arian ynddi, pam na wnewch chi hyn, pam na wnewch chi'r llall?' pan, mewn gwirionedd, na allwch chi wneud hynny. Felly, rwyf i wedi bod yn amharod dros ben erioed i ystyried gweinyddu rhywbeth pan fy mod i'n credu ei fod yn fagl a osodwyd gan Lywodraeth y DU.