Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:48 pm ar 5 Mehefin 2018.
Prif Weinidog, bu sôn am y cap hwn o 3 y cant ar elw, ac os yw hynny'n wir, nid yw hwnnw'n unrhyw gap o gwbl. Oherwydd yn ôl corff masnach y diwydiant rheilffyrdd ei hun, y Rail Delivery Group, 2.9 y cant yw cyfartaledd elw gweithredu i gwmni rheilffordd. Felly, mae hyn yn golygu bod eich cap yn uwch na'r elw cyfartalog i gwmnïau trenau. Gan roi hynny o'r neilltu, nid yw masnachfraint Cymru a'r gororau yn gwneud elw yn fasnachol, felly yr unig ffordd y mae unrhyw gwmni rheilffordd yn gwneud arian yw trwy gymorthdaliadau gan y Llywodraeth. Mae hynny'n golygu, Prif Weinidog, eich bod chi'n talu elw allan o'n cyllideb ni i bocedi cyfranddalwyr preifat.
Yn ail, prin bod y syniad na fyddwch chi'n talu cwmni os nad yw'n bodloni ei dargedau yn rhyw fath o bolisi sosialaidd radical, oherwydd nid oes neb yn talu am waith nad yw wedi ei wneud—mae mor syml â hynny.
Nawr, addawodd tudalen 20 y maniffesto y cawsoch chi eich ethol ar ei sail y byddech chi'n darparu gweithredwr rheilffyrdd di-elw. Rydych chi wedi methu—rydych chi wedi gwneud yn union i'r gwrthwyneb. Felly, a allwch chi egluro: os ydych chi'n credu mai'r unig ffordd o ddarparu gwasanaeth rheilffyrdd sy'n gweithio i bobl yng Nghymru yw trwy weithredwr di-elw, pam ydych chi wedi ein beichio ni gyda gwasanaeth rheilffyrdd preifat eilradd am y 15 mlynedd nesaf?