Diolch i chi, Llywydd, er nad wyf yn gwybod pam y dylwn ddiolch ychwaith oherwydd mae'r Bil hwn yn gwneud i mi anobeithio. Yma cawn enghraifft arall o Lywodraeth Cymru yn rhuthro drwy ddeddfwriaeth wedi ei llunio'n wael er mwyn cyflawni amcan polisi Llywodraeth Cymru na fyddai neb yn dadlau yn ei gylch. Yn wir, roedd y Ceidwadwyr Cymreig wedi ymrwymo i basio Mesurau yn ein maniffesto diwethaf i fynd i'r afael â'r achosion cyffredin o ddefnyddio alcohol yn amhriodol.

Fodd bynnag, yn ystod yr holl gamau pwyllgor a Chyfnod 3, rydych chi wedi methu â chreu argraff dda, Ysgrifennydd y Cabinet, gyda'ch rhesymeg dros wrthod sicrhau y ceir mwy o eglurder o ran y Bil, a mesuro clir o fewn y Bil hwn. Rydych chi wedi gwrthod rhoi lleiafswm pris yr uned ar wyneb y Bil. Nid oes man cychwyn statudol, ac felly gellir ystyried y Bil yn ddarn anghyflawn o ddeddfwriaeth. Mae'n gadael gweithgynhyrchwyr ar goll, busnes mewn penbleth ac nid yw'n gwneud dim i dawelu meddyliau pobl gyffredin nad ydych yn dymuno eu cosbi, gyda chanlyniadau dinistriol i'r rhai ar incwm isel sydd â phob hawl i fwynhau alcohol gymaint â'r rhai y bydd yn teimlo llai o effaith ar eu waledi.

Yn ystod trafodaethau Senedd yr Alban pryd y casglwyd tystiolaeth, clywyd tystiolaeth gref y bydd yfwyr tlotach yn cael eu heffeithio'n anghymesur gan isafswm pris fesul uned, a mynegwyd pryderon yn ein sesiynau tystiolaeth ninnau i'r un perwyl. Gan aros gyda'r Bil yn yr Alban, mae'n ymddangos yn rhyfeddol i mi eich bod yn fodlon aros i weld sut y byddai'r her farnwrol yn datblygu ond nad ydych yn fodlon aros a dysgu o brofiad yr Alban wrth weithredu'r ddeddfwriaeth newydd hon. Byddai hynny yn sicr wedi bod yn ddefnyddiol, o ystyried y llu o ganlyniadau anfwriadol a allai ddeillio o'r Bil hwn, megis materion masnach traws-ffiniol. Yn wahanol i'r Alban, yng Nghymru mae ein ffin ni â Lloegr yn fandyllog, yn hir ac yn drwchus ei phoblogaeth, gyda lefelau uchel o draffig trawsffiniol, ond gwthiwyd y pryderon hyn o'r neilltu.

Hefyd rwyf yn dal heb gael fy argyhoeddi bod y potensial i alcohol ffug a heb ei drwyddedu gael ei smyglo wedi ei archwilio'n iawn. Ond fy mhryder mwyaf yw y gallech fod yn newid un ddibyniaeth am un arall. Mae nifer o elusennau, gan gynnwys y rhai sy'n gweithio gyda'r digartref, ac eraill sy'n gweithio gydag alcoholiaeth a cham-ddefnyddio sylweddau, wedi amlygu peryglon defnyddio isafswm pris fesul uned fel erfyn di-awch i gosbi. Mae llawer o sôn am dystiolaeth ynghylch y ddeddfwriaeth hon, ond ychydig o dystiolaeth i awgrymu bod y pryderon hyn wedi'u lleddfu neu wedi eu harchwilio'n briodol hyd yn oed. Yn wir, clywodd y Pwyllgor Iechyd dystiolaeth gan ddefnyddwyr canolfan adfer ar gyfer alcohol a ddywedodd y gallai prisiau uwch wthio yfwyr tuag at sylweddau eraill, mwy niweidiol.

Yn ogystal â hyn, rhybuddiodd Canolfan Huggard, elusen digartrefedd wedi ei lleoli yng Nghaerdydd ac sy'n adnabyddus i lawer ohonoch, na fyddai codi pris cyffuriau cyfreithiol fel alcohol yn unig ddim ond yn newid un ddibyniaeth am un arall a chondemnio pobl i fywyd anobeithiol a di-syfl ar y stryd—eu geiriau hwy, nid fy rhai i. Ystyriwch yr wythnos diwethaf, gwelsom luniau o effaith y cyffur Spice ar bobl ifanc, cyffur y gellir ei brynu bellach â newid mân. Sut y gellir ein hargyhoeddi na fyddai codi prisiau alcohol yn gwthio'r bobl dlotaf mewn cymdeithas tuag at sylweddau fel Spice?

Mae'r Ceidwadwyr Cymreig yn dra amheus y bydd y gwasanaethau adsefydlu cyffuriau ac alcohol presennol yn ddigon i helpu'r rhai sydd wedi eu heffeithio. Mae dibyniaeth yn salwch meddwl, a gwyddom i gyd am y problemau ynghylch darparu gwasanaethau iechyd meddwl. Gyda'r gogledd yn colli yr olaf o'u gwelyau dadwenwyno preswyl, a'r trydydd sector yn amlygu toriadau i'r ddarpariaeth o wasanaethau mewn mannau eraill, nid yw hi'n edrych yn debygol y ceir gwasanaethau cymorth ychwanegol, ac fe hoffem i chi ein sicrhau unwaith eto y byddwch chi yn eu darparu.

Yn fyr, Ysgrifennydd y Cabinet, mae hwn yn amcan polisi cadarn, ond ni fyddwn i erioed wedi cyflwyno Bil o ansawdd mor wael â hwn i lawr y Siambr. Nid yw wedi ei saernio'n iawn, a'r unig beth—yr unig beth—sydd wedi achub y Bil hwn rhag ymataliad gan y Ceidwadwyr Cymreig yw'r cymal machlud, ond gyda hwnnw yn oed, Ysgrifennydd y Cabinet, rwy'n rhybuddio; rydych chi wedi gwrthod galwad ar ôl galwad gan aelodau o'r wrthblaid am fonitro trylwyr o effeithiau'r Bil ar feysydd yn amrywio o effaith y Bil ar wasanaethau cymorth ar gyfer dibyniaeth, ar grwpiau oedran, i'r effaith ar y rhai sydd ar incwm isel. Nid oes ychwaith ymrwymiadau i fesur yr effeithiau ar drais domestig, ar therapi amnewid ar y nifer o dderbyniadau i'r ysbyty sy'n gysylltiedig ag alcohol, i enwi dim ond rhai o'r canlyniadau a nodwyd gennym ni, y Ceidwadwyr Cymreig, ar bob cam o hynt y Bil hwn.

Ond bydd y cymal machlud hwn yn cael eu ei adolygu a phleidleisir arno yn y dyfodol gan Gynulliad yr adeg honno, a bydd y Cynulliad hwnnw, yr Aelodau hynny, yn eich beirniadu'n llym os na fyddwch yn casglu tystiolaeth gredadwy a chyson, sy'n canolbwyntio ar ganlyniadau a fyddai'n caniatâu craffu priodol a barn gadarn wrth adolygu Bil Iechyd y Cyhoedd (Isafbris Alcohol) (Cymru).